اعتقادنامه رسولان
اعتقادنامه رسولانِ مسیحى. این بیانیه درباره ایمان فقط در کلیساى غرب استفاده مى شد و مانند دیگر اعتقادنامه هاى باستانى در سه بخش تنظیم شده است: در باره خدا، عیسى مسیح و روح القدس. اعتقادنامه رسولان با آن که در قالب عباراتى فشرده است، از نظر الهیاتى نسبت به اعتقادنامه هاى شرق مسیحى از وضوح کمترى برخوردار است. البته اعتقادنامه رسولان مشتمل بر بندهاى متمایزى چون نزول به جهنم (Descent into Hell) و شراکت قدّیسینSaints) of (Comnunionاست. اگرچه با استفاده از شواهد عهد جدید مى توان نکات مذکور در آن را تأیید کرد، اما این دستورالعملْ مربوط به رسولانِ ]مسیح [نیست. این عنوان اولین بار در سال ۳۹۰م مسیحى پیدا شد (Ep. 42.5 of st Ambrose). در آن زمان، این افسانه که دوازده حوارى به طور مشترک آن را نگاشتند، رواج داشت. شکلِ کنونىِ اعتقادنامه رسولان، که اولین بار توسط قدّیس پیرمینیوس (st. Pirminius) (اوایل قرن هشتم میلادى) نقل شد، تفصیلِ اعتقادنامه رومىِ قدیم (Old Roman Creed) است که کوتاه تر بوده است. خود اعتقادنامه رومى قدیم از متون قدیمى تر و ساده تر که مبتنى بر فرمان تعمیدى خداى سه گانه است شکل یافته بود (متى ۱۹:۲۸). به نظر مى رسد این شکل بسط یافته، منشأ فرانسوى ـ اسپانیایى داشته و در قلمرو حکومت شارلمان ]امپراتور فرانک ها [موقعیتى انحصارى داشته و سرانجام در روم پذیرفته شد; جایى که اعتقادنامه رومى قدیم با شکل هاى مشابه قرن ها قبل به حیات خود ادامه داده بود. از اوایل قرون وسطى، اعتقادنامه رسولان در سراسر کلیساى غرب به هنگام مراسم تعمید مورد استفاده قرار گرفت و در بین قرون هفتم تا نهم میلادى جاى خود را در آیین هاى روزانه مستحکم کرد. BCP(کتاب دعاى همگانى) استفاده ازآن دستورالعمل را در تعمید (شکل پرسش و پاسخ) و استفاده روزانه در دعاى بامداد (Mattins)و دعاى سر شب (Evenson)را به استثناى سیزده روز در سال تجویز و پیشنهاد مى کند که در آن به جاى Mattins، نسخه اعتقادنامه آتاناسیوسى (Athanasian)خوانده شود. استفاده و کاربرد این دستورالعمل در مراسم دعاى بامداد و شامگاه در مراسم نیایش بیشتر کلیساهاى انگلیکان باقى مانده است. در قرن بیستم اعتقادنامه رسولان در بحث هاى مربوط به کلیسا به طور روزافزونى به عنوان یک دستورالعمل و دعانامه در باب ایمان مورد توجه قرار گرفته است.
The Oxford Dictionary of the Christian Church.
شهاب الدین وحیدى