تله پینو، خدای آناتولیایی
تله پینو / Telepinu/ _ خدای آناتولیایی
احتمالاً، از اصل و منشأ حاتی Hattian بر طبق بعضی از فهرست‌های نام‌های خدایان هیتیایی دارای مراکز پرستشی در تاوین یا Tawinya، دورمی تا Durmitta و هآن‌هانا Hanhana بود که همۀ آن‌ها در فلات آناتولی مرکزی قرار داشتند. این خدا نیز در توصیفات مراسم و جشن‌ها ظاهر می‌شود. اگرچه او را پسر هوا_ خدا می‌دانستند در وهلۀ اول یک خدای کشاورزی به شمار می‌رفت در یک متن، هوا_ خدا سراغ تله پینو می‌فرستد که غله را می‌کارد، زمین را شخم می‌زند، آب می‌دهد و دانه را به بار می‌آورد. او بخشی از کال KAL، یعنی خدایان محافظ همه موجودات زنده است.
در میان آن‌ها و شاخۀ فرعی یا کاپوتی Kaluti، یا گروهی از خدایان وابسته است که شامل سوالی یات Suwaliyat و همچنین می یانتانزیپا Miyantanzipa و هالکی Halki (« غله»)، یعنی دو الهۀ باستانی گیاه است.
طرحی از تله پینو
اسطورۀ تله پینو به‌عنوان بخشی از یک رسم حفظ‌شده، برای آرام کردن خدایان در زمان ضرورت ملی به کار می‌رفته است. لااقل، سه گونۀ متفاوت از این متن وجود دارد که نشان می‌دهد متن از دورۀ هیتیایی کهن تا دورۀ امپراتوری به‌طور مداوم، مورد استفاده بود. آغاز اسطوره ازدست‌رفته، ولی معلوم است که تله پینو ناپدیدشده است. این امر برای سراسر زمین دارای نتایج هولناک است. آتش در اجاق خاموش می‌شود، خدایان و افراد احساس خفگی می‌کنند. میش‌ها و ماده‌گاوها، بره‌های کوچک را نادیده می‌گیرند. غله رسیده نمی‌شود، حیوانات و افراد دیگر باهم درنمی‌آمیزند. بهارها بدون سر سبزی و کشتزارها خشک می‌شوند. خورشید_ خدا ، کسانی را نزد عقاب و همچنین نزد هوا_ خدا می‌فرستد تا به دنبال تله پینو بگردند ولی، جستجوی آن‌ها بیهوده است. سرانجام هانّا هانّا، مادر _ الهه، زنبوری را می‌فرستد. زنبور خدا را خفته می‌یابد و او را با نیش خود بیدار می‌کند. تله پینو خشمگین می‌شود و ضمن خشم خود مصائب بیشتری ایجاد می‌کند که حتی باعث وحشت خدایان می‌شود اما جادوگر آسمانی به نام کامروشه پا Kamrushepa می داند که چگونه این خدا را آرام کند. این زن جادوگر با وردهای سحرآمیز و مراسم ویژه، او را از اخلاق بدش می رهاند و صفات خوب و نیت خیرش را نسبت به بشر برمی‌گرداند. تله پینو به خانه بازمی‌گردد و حاصلخیزی را به سرزمین می‌آورد. گذشته از این، همۀ ثروت زمین را به پادشاه هیتیایی می‌بخشد.
در یک اسطورۀ ناقص دیگر، خورشید_ خدا، ماده‌گاو ماهیگیر آمده است و نیز این‌که چگونه تله پینو، باهمسر آینده اش به نام هاته پی نو Hatepinu دختر دریا عشق بازی می‌کند. در همان زمان او موفق می‌شود که خورشید_ خدا را که توسط دریا زندانی شده بود، با پرداخت غرامتی رها سازد.
