درخشش و پایه گذاری میتانی
طبق گفته‌ها و پژوهش های مورخین، منابع و متون کهن پایه گذار بزرگ و افسانه ای این پادشاهی را «کرا» می داند. (۱.۵۰۰ – ۱.۴۹۰ ق.م) و جانشین او «شوتارنا-ی یکم» بود (۱.۴۹۰ – ۱.۴۷۰ ق.م) که از دوران پادشاهی آنها اطلاعی در دست نیست. اما قلمرو میتانی در زمان شاه «باراتارنا» (۱۴۷۰ – ۱۴۵۰ ق.م) تا آراپخا در سرزمین آشور کشیده شد. او قلمرو پادشاهی میتانی را در باختر تا آلِپو (حلب) گسترده ساخت. ایالت کیزو-واتنا در باختر نیز وفاداری خود را اعلام نمود و سرانجام، آراپخا و آشور در خاور، خراجگذار میتانی گشتند (۱۴۶۰ ق.م). میتانی همچنین، در نبرد مجیدو، به ائتلاف ۳۳۰ شاهزاده و رهبران قبیله ای سوری که علیه مصر شورش کرده بودند، نیروی کمکی فرستاد.
کمی بعد در طی در سال ۱۴۴۰ پیش از میلاد «پارشاتاتار» پادشاه میتانی ها شد . پادشاهی او تا سال ۱۴۵۰ به طول انجامید. در همان ابتدایی پادشاهی او «شوشتاتار» به تخت نشست (۱.۴۴۰ – ۱.۴۱۰ ق.م). میتانی در دوران پادشاهی شوشتاتار نیرومند تر گشت و هوریان بسیار مایل بودند تا هیتی ها را درون کوهستان های آناتولی نگاه دارند. شهرهای کیزو-واتنا در باختر و ایشو-وا در شمال، متحدان میتانی در برابر هیتی ها بودند.در پی شوشتاتا، «آرتاتاما» (۱.۴۱۰ – ۱.۴۰۰ ق.م) و «شوتارنا-ی دوّم» (۱.۴۰۰ – ۱.۳۸۵ ق.م) به تخت شاهی آشور نشستند.
در همین حین بین دو سرزمین مصر و میتانی بر سر کنترل سوریه اختلافات و منازعاتی پیش آمد. میتانی که در جستجوی صلح با مصر می گشت سرانجام با مصر به صلح رسید و ازدواج دختر آرتاتاما با توتمِس چهارم پادشاه مصر (۱.۴۰۰ – ۱.۳۸۸ ق.م) بهای این اتحاد بود. شوتارنا نیز متحد فرعون «آمِنهوتِپ سوّم» (۱.۳۸۸ – ۱.۳۵۲ ق.م) بود و ازدواج سیاسی دخترش «گیلو-خِپّا» با آمنهوتپ سوّم، این اتحاد را استحکام بخشید.
پادشاهی میتانی در هنگام حکومت شوتارنا-ی دوّم به اوج قدرت و درخشش خود رسید و آشور نیز همچنان خراجگذار میتانی بود. هیتی ها نیز تلاش می کردند تا به مرزهای شمالی میتانی بتازند اما از میتانی ها شکست خوردند.
