تاریخچه آموزش عالی در آمریکا
در اوایل ۱۹۰۰ میلادی در ایالات متحده آمریکا، نزدیک به ۱٬۰۰۰ دانشگاه ۱۶۰٬۰۰۰ دانشجو را مشغول به تحصیل بودند. در بین آنها، و در بین موسسات آموزش عالی در آمریکا، موسسات زیر دارای کهن‌ترین سابقه می‌باشند:
موسسه سال تاسیس
دانشگاه هاروارد ۱۶۳۶
دانشگاه ویلیام اند ماری ۱۶۹۳
دانشگاه ییل ۱۷۰۱
دانشگاه پرینستون ۱۷۴۶
دانشگاه کلمبیا ۱۷۵۴
دانشگاه پنسیلوانیا ۱۷۵۷
دانشگاه براون ۱۷۶۴
دانشگاه راتگرز ۱۷۶۶
کالج دارتموث ۱۷۶۹
با انشار یافتن اهمیت آموزش عالی در میان عموم، در بین سالهای ۱۸۸۰ تا ۱۹۰۰، قریب ۲۵۰ دانشگاه جدید تاسیس شد. و تعداد دانشجویان دوبرابر افزایش یافت.
کتابخانه مرکزی دانشگاه ماساچوست در امهرست به افتخار دبلیو ای بی دوبوا نامگذاری گردیده. وی نخستین سیاهپوست آمریکایی بود که به دکترا دست یافت. (دانش آموخته ۱۸۹۵ میلادی)
ورود زنان و سیاهپوستان به آموزش عالی آمریکا
نخستین دانشگاه ویژه زنان، بنام کالج واسر، در سال ۱۸۶۵ تاسیس گردید. دانشگاه تولین نیز دانشکده مخصوصی برای زنان در سال ۱۸۸۶ تاسیس گردانید، و ۲-۳ سال بعد دانشگاه کلمبیا، دانشگاه براون، و دانشگاه هاروارد نیز مشابها اقداماتی نمودند. با اینحال، زنان از سالها قبل در موسساتی معتبر و دانشگاهی مثل کالج سوارثمور و کالج اوبرلین بطور مختلط با مردان مشغول به تحصیل بودند.
در سال ۱۸۷۳، دانشگاه بوستون اعلام کرد که نه تنها از زنان بعنوان دانشجو پذیرش بعمل می‌آورد، بلکه زنان را نیز بعنوان استاد استخدام می‌کند. دانشگاه کرنل نیز چند سال بعد مشابهاً عمل نمود.
الیاس نیو (به انگلیسی: Elias Neau) در سال ۱۷۰۴ موسسه‌ای آموزشی مخصوص بردگان سیاهپوست در شهر نیویورک تاسیس نمود. اما سیاهپوستان نیز فرصت تحصیل در موسسات آموزش عالی بزرگی همانند دانشگاه هوارد (که مخصوص آنان بود) را نیز پیدا نمودند. در سال ۱۹۰۰، قریب به ۳۴ دانشگاه مخصوص سیاهپوستان در حال فعالیت بودند.
بنیامین بنکر نخستین ریاضیدان سیاهپوست آمریکا محسوب میگردد. او عضو گروه نقشه‌برداری بود که مرزهای ناحیه کلمبیا را تعیین نمود.
کمک سرمایه داران به آموزش عالی آمریکا
کیث الیسون (راست) در حال قسم خوردن به قرآن کریم در روز اول کار خود در مجلس نمایندگان آمریکا. دو جلد قرآن کریمی که در عکس مشاهده می‌شود متعلق به کتابخانه شخصی توماس جفرسون می‌باشد که توسط وی در سال ۱۸۱۵ به کتابخانه کنگره آمریکا اهدا گردیده بود. نانسی پلوسی در سمت چپ در حال قسم دادن آقای الیسون دیده می‌شود.
سرمایه داران و صاحبان صنعت آمریکایی در تاریخ آمریکا کمکهای مهمی به موسسات و توسعه آموزش عالی آمریکا نمودند. بطور نمونه، در سال ۱۸۸۵، لیلاند استانفورد و همسرش، که از صاحبان خط راه آهن قاره‌ای آمریکا بودند، دانشگاه استنفورد را تاسیس نمودند.
جان راکفلر نیز قریب به ۴۰ میلیون دلار (به نرخ زمان خود) به دانشگاه شیکاگو اهدا نمود. و نیز تاسیس دانشگاه راکفلر، که صاحب ۲۳ جایزه نوبل می‌باشد، متعلق به و مدیون اوست.
دانشگاه هاروارد نیز نام خود را به افتخار جان هاروارد انتخاب کرده. او بود که در سال ۱۶۳۸ با وقف نیمی از املاک خویش و کتابخانهٔ بزرگ شخصی اش، این دانشگاه تازه تاسیس را توسعه داد. مشابها، دانشگاه ییل نیز به افتخار شخص خیر دیگری به نام الیهو ییل (به انگلیسی: Elihu Yale) نامگذاری گردیده.
در سال ۱۷۳۱، بنیامین فرانکلین و ۵۰ تن از دوستانش، کتابخانه عمومی بزرگی بنام کمپانی کتابخانه فیلادلفیا (به انگلیسی: Library Company of Philadelphia) را تاسیس کردند که طرفداران کم بضاعت فراوانی پیدا کرد.
پس از اینکه نیروهای ارتش بریتانیا به کتابخانه کنگره آمریکا یورش برده و آن را سوزاندند، توماس جفرسون در سال ۱۸۱۵ با اهدای کتابخانه شخصی خود (حاوی ۶٬۸۴۷ کتاب از جمله ۲ جلد قرآن خطی) به کنگره، نام خود را از بانیان تاریخی این کتابخانه عظیم الجثه جاودانه نمود.
یکی از کتابخانه‌های ساخت اندرو کارنگی: کتابخانه مرکزی دانشگاه سیراکیوز.
از دیگر نامهای بزرگ آمریکا که در تاریخ این کشور بدلیل کمکهای خود به فرهنگ و آموزش عالی این کشور نامی جاودانه دارند، جیمز اسمیتسون (به انگلیسی: James Smithson) را می‌توان نام برد که موسسه اسمیتسونی را با اهدای ۱۰۰٬۰۰۰ سکه طلا (طبق وصیتنامهٔ خود) توسعه بخشید. و نیز هنری وندربیلت، که دانشگاه وندربیلت و تالار اپرای متروپولیتن نیویورک را با حمایت مالی خود تاسیس نمود.
اندرو کارنگی نیز ثروت خود را صرف تأسیس موسسات سودمند همگانی بسیاری مانند کتاب‌خانه‌ها و مدارس و دانشگاه‌ها کرد، بطوریکه در مدت عمر خود ۳۰۰۰ کتابخانه عمومی (همانند کتابخانه مرکزی سیاتل) تاسیس نمود، و قریب ۳۵۰ میلیون دلار (به نرخ زمان خود) صرف ساخت اماکنی (همچون تالار کارنگی) و حمایت از برنامه‌های فرهنگی نمود.
وقایع مهم در تاریخ آموزش عالی در آمریکا
بوکر تی واشینگتن از نخستین اساتید دانشگاهی سیاهپوست آمریکا در حال سخنرانی در تالار کارنگی در ۱۹۰۶. مارک توین در پشت او نشسته دیده می‌شود.
برخی از مهمترین وقایع در تاریخ آموزش عالی در آمریکا عبارتند از:
۱۶۳۵: تاسیس مدرسه گرامر بوستون در ماساچوست
۱۶۳۶: تاسیس دانشگاه هاروارد
۱۶۴۷: قانون ماساچوست ۱۶۴۷ تصویب شد. بر اساس این قانون، تمام روستاهای با بیش از ۱۰۰ خانوار موظف می‌شوند که یک استاد گرامر لاتین در مدارس خود استخدام کرده تا دانش آموزان را برای ورود به دانشگاه هاروارد تربیت کنند.
۱۶۹۰: انتشار An Essay Concerning Human Understanding اثر جان لاک. این نوشتار بسیار مورد توجه محافل آموزشی آمریکا قرار می‌گیرد.
۱۶۹۰: کتاب THE NEW ENGLAND PRIMER بعنوان کتاب آموزشی استاندارد در سرتاسر مستعمرات نیوانگلند آمریکا انتخاب میگردد.
۱۶۹۳: تاسیس نخستین دانشگاه در مستعمرات جنوبی بنام کالج ویلیام اند ماری
۱۷۴۳: بنیامین فرانکلین انجمن فیلسوفان آمریکا را تاسیس می‌کند که بشدت تحت تاثیر نظریات جان لاک قرار دارد.
۱۷۵۱: بنیامین فرانکلین یک آکادمی تاسیس می‌کند که امروزه دانشگاه پنسیلوانیا نام دارد.
۱۸۱۷: تاسیس نخستین مدرسه ناشنوایان در آمریکا توسط توماس گالودت. پسر او در ۱۸۶۴ نیز نخستین دانشگاه ناشنوایان را (بنام دانشگاه گالودت) تاسیس می‌کند.
۱۸۲۹: تاسیس نخستین مدرسه نابینایان کشور در ماساچوست
۱۸۵۴: پذیرش نخستین دانشجویان سیاهپوست در یک دانشگاه (دانشگاه لینکلن)
