تاریخ ما - تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران و جهانِ باستان

مانی تشکیلات کلیسای خود را از حضرت مسیح (ع)، آفرینش را از زرتشت و تناسخ را از بودا اقتباس کرد. جامعۀ مانوی دارای پنج طبقه به شرح زیر بود :  1 ) فریستگان به معنای فرستادگان که در منابع عربی «رُسل» آمده و شعار آنان 12 بوده است (جمع…

این واقعیت پذیرفتنی است که شاپور یکم ساسانی (241 تا 272 میلادی) در همان زمان روی کار آمدنش وارث پاره ای مشکلات بود که پدر وی اردشیر بابکان (226 تا 241 میلادی) به گونه ای ناموفق با آن دست و پنجه نرم کرده بود. مانی این را می دانست که…

مانی در سال 216 میلادی مقارن واپسین روزهای زمام داری اردوان پنجم، آخرین شهریار سلسله اشکانی از پدری ایرانی و همدانی الاصل به نام پاتک (فاتک، فاتیک، پاتیک) و از مادری به نام ماریا (مریم) که از شاهزادگان اشکانی دانسته شده است به دنیا آمد.…

نام واقعی او را نمی دانیم، بی تردید «مانی» نام مستعار اوست، همانند نامهایی مانند تنسر (Tansar)، روحانی صدر ساسانی که اندیشه های دینی او با ضربات شمشیر اردشیر پاپکان بهم پیوستند یا به سخن دیگر درهم آمیختند و حکومت ساسانی را به وجود…

زمام داری بزرگ که زمان زمان داری او را اواخر سدۀ نخستین و اواسط دومین سدۀ پس از میلاد مسیح نوشته اند. او نیز یکی از پادشاهان هند و سکایی بود. اطلاعات زیادی دربارۀ پیدایش امپراطوری نیرومند کوشان در دست است، امپراطوری ای که در اوج…

آشوکا که در برخی منابع آسوکا (Asuka / Asoka) نیز آمده است (کریستن سن، آرتور، 1351، ایران در زمان ساسانیان، ص 4-41) در واقع از پادشاهان هند دانسته شده است که حدود 270 تا 235 پیش از میلاد زمام دار بوده است. آشوکا در واقع ثمرۀ مشترک فرهنگ…

اسکندر مقدونی پس از دست یابی به جادۀ ابریشم و استقرار کوچ نشینهایی در سراسر این شاهراه بزرگ تجارتی جهان باستان، این منطقه از شرق و شمال شرق ایران را پایگاه مهم و به روایتی پایدار جهت گسترش تمدن یونان نمود. پس از مرگ اسکندر در…

برخی از پژوهشگران برآنند که کوشانیان را با سکاها (Saka Skythen) خویشاوند و دارای پیشینۀ مشترک دانسته و آنان را از نژاد آریایی بدانند. چنین پژوهشی تاکنون به نتیجه ای مطلوب که مورد تائید قوم شناسان و نژاد شناسان و مورخان باشد نرسیده است.…

در جهان باستان دین یکی از ارکان مهم و سرنوشت ساز در تقریباً همه جوامع شناخته شده و حتی اقوام و قبایل پراکنده بوده است. از آنجایی که دین و اعتقادات انسانها به ویژه در گذشته های دور مبتنی بر اندیشه های اقتصادی بوده است، بر این اساس عناصر…

در بررسی ابعاد گوناگون فرهنگ و تمدن اروپای قدیم و در این مورد یونان باستان، نقش زنان نیز در مواردی سرنوشت ساز ارزیابی شده است. در چارچوب زمانی هلنیسم از همان آغاز هر چند به روایتی در حاشیه، ولی در بررسی و ارزیابی علمی آن در متن جامعه…