آیین بودا و جهان روح
آیین بودا و جهان روح. آیین بودا در سازگارى با شمار زیادى از باورهاى محلى به خدایان و ارواح گوناگون و مانند اینها، مشکل چندانى نداشته است، اگرچه تصور بر آن است که قانون کرمه و قوانین دیگر به طور طبیعى نیروهاى این موجودات را محدود مى کنند. بوداییان این جهان را چنان وسیع مى بینند که خود به خود بسیارى از این موجودات را دربرمى گیرد. شمارى از آیین هاى گوناگون با آیین بودا هم زیستى دارند; بعضى از اینها را به سختى تحمل مى کند، بعضى را که نسبتى با آن ندارند، انکار مى کند، و بعضى را با یک درجه بیشتر یا کمتر در بسترى بزرگ تر مى پذیرد. اعمال آیینى در زندگى روستایى نقش چشمگیرى دارد.
در میان محققان، در مورد ارتباط دقیق میان آیین بودا و این آیین ها، بحث زیادى شده است. بعضى یک سلسله مراتب فوق طبیعى را مى بینند، که بودا در رأس آن است. خیلى ها «سنّت بزرگ» را در برابر «سنّت کوچک» مى نشانند، یا سطح سکولار یا غیردینى آیین هاى روح را مخالف سطح مقدس و متعالى آموزه بودایى مى دانند. بسیارى از ناظران قدیم اروپایى، که الگوى بعضى از نوگرایان بودایى به شمار مى آیند، این آیین ها را تحریفى از آیین بوداى اصلى و «ناب» مى دانستند ]۶۳[. در واقع، آیین بودا رابطه چندانى با این امور ندارد. آنها را رد هم نمى کند; چون صرفاً حوزه اى متفاوت از فعالیت انسانى اند، و اگر در تضاد مستقیم با آموزه هاى بودایى نباشند، امکان سازگارى شان هست.
گاهى این اندیشه پیدا مى شود که میان عقیده به قانون کرمه و در عین حال نیازبردن به یک معبود، براى نیل به آرزو، دوگانگى وجود دارد. این اندیشه خطاآمیز است; این با کمک خواستن از یک شاه یا پزشک فرقى ندارد. چنین کمکى خود بخشى از یک مجموعه پیچیده از ربط و نسبت ها است و دستخوش علل و شرایط گوناگون است. کمکى که از یک معبود رسیده، کمابیش حقیقى یا دروغین است. بنابراین، تقابل چشمگیر میان نقش آیین هاى روح در روستاهاى بودایى و تمایل نوگرایان بودایى به تقلیل دادن یا ردّ این عناصر، فقط یک مسئله ظاهرى است. تماس با علم گرایى غربى، اغلب به این فرض مى انجامد که این ارواح یا معبودها وجود خارجى ندارند. در این صورت آنها حقیقى نیستند و مى توان آنها را کنار زد. آیین بودا به طور کلى موجودات و سطوح گوناگونى از هستى را قبول دارد، اما اعتقادى به نام هاى خاص ندارد، با این همه، سنّت گرایان بودایى، عملا دست کم بخشى از آیین روح محلى خود را برگزار مى کنند ]۴۸; ۷۳; ۸۵; ۹۴[.