بقایاى آثار مهرپرستى در ایران و جایگاه آن در جهان

عقاید کلى میترائیسم ؛ و جایگاه آن در جهان

مهرپرستان به بقاى ابدى روح ایمان فراوان داشتند و در انجام اعمال نیک اصرار مى ورزیدند، تا بدین وسیله روح آنان جاودانى شود و جزاى نیک یابند. مهرپرستان در جامع مذهبى خود با نقابى که علامت درجه آنان بود، حاضر مى شدند.

مهرپرستان به تاءثیر ستارگان سعد و نحس در سرنوشت انسان معتقد بودند. به تاءثیر رؤ یا در زندگى انسان ایمان کامل داشتند، لذا به تاءویل و تفسیر خواب مى پرداختند. و این میراثى است که از آنان باقى مانده است .
علت پیشرفت سریع این آئین در جهان آن روز، جنبه اخلاقى و عملى آن بود.

جایگاه آئین مهر در جهان ؛

شاید علت انتقال آئین میترا از ایران به دیگر جاها، اصل همجوارى مهاجرت ، روابط اجتماعى ، فرهنگى ، اقتصادى و… بوده باشد.
این آئین در آسیاى صغیر و بین النهرین رشد یافت . کلده در زمان اشکانیان زمین مقدس مهرپرستان گردید. در بابل معبدى براى مهر بنا کردند. عده اى از مغان به آسیاى صغیر مهاجرت کردند.

بواسطه نفوذ روحانى آنان عقاید آریائى با عقاید سامى (ستاره پرستى کلدانى ) در آمیخت . آئین مهرپرستى آن گونه که اندکى پیش گفته شد، بر بخش بزرگى از جهان آن روز نفوذ یافت .ونان و روم را در نور دید و اروپاى مرکزى را تسخیر کرد، آئین مسیحیت را تحت الشعاع قرار داد.

بقایاى آثار مهرپرستى در ایران ؛

آثار مهرپرستى در ایران معاصر دیده مى شود. خرم آباد لرستان یکى از مرکزى بزرگ و عمده مهرپرستى ایران باستان بوده است . در حال حاضر در جنوب غربى شهرستان خرم آبادى آثارى از دوران مهرپرستى به چشم مى خورد. در دره مشهور به ((بابا عباسى )) در کنار ((سفید کوه ))، دخمه اى بر سینه این کوه وجود دارد که یادگار دوران مهرپرستى ایرانیان است .

این دخمه داراى چند ستون و چهار دیوار مى باشد. مردم این منطقه این دخمه را (که مدعى اند قبرى در آن وجود دارد (؟))به ((مقبره بابا عباسى )) مى شناسند. مردم بر اساس اعتقادات کهنى که دارند، نذورى از قبیل مهره هاى رنگارنگ ، دستبند، نخ و… تقدیم مى کنند و دخیل مى شوند .هر چند اثرى از قبر در این دخمه مشاهده نمى شود، اما باور عامه آن نواحى بر این است که ((بابا عباسى )) در اینجا مدفون است .

روى این اصل مى توان گفت که این اعتقاد کهن و احترام به این دخمه ، از یک اعتقاد کهن مهرپرستى رونق داشتند. اغلب مهرابه هاى در دوره ساسانى به صورت آتشکده در آمد و در عصر اسلامى تغییر و تحلو کلى یافت . ((آوه )) یا ((آبه )) در فارسى ((گنبد)) را گویند. مانند: سردابه ، گرمابه و… کلمه ((مهرابه )) بعدها به صورت ((مهراب )) یا ((محراب )) نوشته شد.

از آنجا که آئین ((میترائیسم )) با آئین هاى جدید سازش و تفاهم نداشت ، لذا در ادوار مختلف تاریخى عقیدتى این سرزمین ، دچار ویرانى و تغییر مى شد. مانند معبد ((مهر)) (ناهید یا آناهیتا) در شهر ((کنگاور)). خلاصه این که : مقبره ((بابا عباسى )) بدون شک یک ((معبد مهرپرستى )) است . لرستان آثار دیگرى از این آئین کهن آریائى را به یادگار دارد