تا کِی شاهد افزایش قیمت بازار خودروهای داخلی خواهیم بود؟

سال ۹۹ برای خودروسازان ایرانی آغاز روند رو به رشد قیمت‌ها و برای خریداران ایرانی آغاز روند کاهشی قدرت خرید بود. این در حالی است که در دیگر نقاط جهان به دلیل شرایط ویروس کرونا کشورها تلاش در ثابت نگه داشتن قیمت‌ها و بهبود شرایط فروش دارند. شرایطی که هم به نفع شرکت‌های خودروسازی است و هم به نفع خریداران خودروها. اما در ایران قضیه کاملا برعکس است. خودروسازان در بازار بی‌مشتری در حال افزایش قیمت هستند و بخش عمده‌ای از خریداران خود را به همین دلیل از دست داده‌اند. در این مقاله از همراه مکانیک ضمن بررسی میزان افزایش قیمت برخی خودروها قصد بررسی قیمت بازار خودروهای داخلی در نقاط مختلف جهان را داریم.

قیمت بازار خودروهای داخلی چقدر است؟

افزایش قیمت دلار و فشار تحریم‌ها همان بهانه‌ای بود که خودروسازان برای افزایش قیمت خودرو به دنبال آن می‌گشتند. مدیران ایران‌خودرو و سایپا که تا مدت‌ها به دنبال روشی برای افزایش قابل توجه قیمت بودند اکنون بهانه خود را به دست آورده و استارت این روند را زدند. خریداران نیز مدتی را با راه‌اندازی کمپین‌های نخریدن سپری کردند؛ اما نهایتا به قیمت‌های جدید عادت کرده و خرید و فروش خودرو از سر گرفته شد. البته حضور خودروهای وارداتی در بازار با قیمت‌های مناسب هنوز نقطه امیدی برای خریداران بود.

با گذشت زمان و خروج خودروسازان خارجی بار دیگر ایران‌خودرو و سایپا یکه‌تاز میدان شدند و شروع به افزایش قیمت بازار خودروهای داخلی به صورت سالانه، سه ماهه، ماهانه، هفتگی، روزانه و اکنون لحظه‌ای کرده‌اند. این روند باعث شد که قیمت بازار خودروهای داخلی ساخت این دو گروه خودروسازی در فاصله شهریور تا مهر ۹۹ رشد ۴۰ درصدی را تجربه کند. رشدی بی‌سابقه که حتی کاهش قیمت دلار و سکه هم روی آن تاثیری نگذاشت.

در همین مدت سایپا با افزایش ۴۸ میلیونی پراید ۱۱۱ را از ۱۰۵ میلیون تومان به ۱۵۳ میلیون تومان رساند و قیمت پراید ۱۳۱ نیز از ۹۵ میلیون به ۱۳۰ میلیون رسید. این وضعیت برای تیبا صندوق‌دار و هاچ‌بک و ساینا بدتر بود. قیمت این خودروها به ترتیب با افزایش ۳۷، ۵۰ و ۴۸ میلیون تومانی به قیمت‌های ۱۵۲، ۱۷۲ و ۱۷۳ میلیون تومان رسید. این روند افزایشی سبب شد که سایپا که روزی خودروساز محبوب قشر ضعیف و متوسط جامعه بود اکنون به جمع خودروسازان لاکچری بپیوندد و بدون تغییر در امکانات یا کیفیت ساخت خودروهای خود، خریداران مرفه‌تر را به سوی نمایندگی‌های خود بکشاند.

خودروهای ساخت ایران‌خودرو که از ابتدا نیز قیمتی بالاتر از محصولات سایپا داشتند، در همین مدت یک ماهه افزایش قیمتی بین ۴۴ تا ۱۹۷ میلیونی را تجربه کردند. این در حالی است که خروج خودروسازان طرف قرارداد ایران‌خودرو از بازارهای داخلی تا حد زیادی باعث افت کیفیت این خودروها شده و خدمات پس از فروش ایران‌خودرو را نیز از آنـچه بود بدتر کرده است. تغییر قیمت برخی از خودروهای پرطرفدار ایران‌خودرو به صورت زیر است. توجه کنید که این قیمت‌ها قیمت اعلام شده توسط کارخانه است و این خودروها در بازار با تفاوت قیمتی حداقل ۲۰ میلیونی به فروش می‌رسند.

– پژو ۲۰۶ تیپ ۲ از ۱۸۱ میلیون به ۲۵۳ میلیون

– پژو ۲۰۶ تیپ ۵ از ۲۲۲ میلیون به ۳۲۷ میلیون

– پژو ۴۰۵ دوگانه از ۱۸۶ میلیون به ۲۳۰ میلیون

– دنا معمولی از ۲۵۸ میلیون به ۳۳۰ میلیون

– رانا از ۱۸۴ میلیون به ۲۵۵ میلیون

– پژو پارس اتوماتیک از ۲۷۵ میلیون به ۴۵۴ میلیون

آیا وضعیت خودروهای صادراتی نیز همین‌طور است؟

پیش از اینکه به بررسی خودروهای صادراتی بپردازیم باید اشاره کنیم که تحریم‌ها بر صادرات خودرو نیز تاثیر گذاشته و نرخ صادرات خودروهای ایرانی به شدت افت کرده است. ایران قبلا به کشورهایی نظیر سوریه، الجزایر، عراق، ترکمنستان، ساحل‌عاج و آذربایجان خودرو صادر می‌کرد. اما ورود خودروهای باکیفیت اروپایی، ژاپنی و کـره‌ای به این کشورها سبب شده که اکنون مردم این کشورها به چشم یک اسباب‌بازی به خودروهای ایرانی نگاه کنند. در حال حاضر نیز به دلیل مشکل در تامین قطعات و تکمیل خودروها خودروسازان برای تحویل به موقع خودرو به مشتریان داخلی نیز مشکل دارند. چه رسد به اینکه قصد صادرات آن را داشته باشند.

نکته جالب اینجاست که چه در سال‌های گذشته که صادرات خودروی ایرانی رونق داشت و چه اکنون که این خودروها در مسیر مرزهای خروجی به گل نشسته‌اند، قیمت بازار خودروهای داخلی در خارج از کشور به مراتب ارزان‌تر از داخل بوده است. دلیل این موضوع را نیز تنها می‌توان در وجود رقبای قدرتمند در بازارهای خارجی جست‌وجو کرد. علاوه بر آن کیفیت ساخت بسیار پایین‌تر خودروهای ایرانی نسبت به دیگر خودروهای موجود در بازار این کشورها باعث شده است که تنها خریداران قشر بسیار ضعیف کشورهای خارجی خودروهای ایرانی سوار شوند. در حالی که در داخل کشور به دلیل نبود بازار رقابتی و حذف خودروسازان خارجی به دلیل سیاست‌های داخلی و خارجی، ایران‌خودرو و سایپا عرصه را مناسب دیده و در حال حرکت بر موج افزایشی قیمت هستند.

متاسفانه به دلیل افت شدید صادرات در سال‌های ۹۸ و ۹۹ آمار دقیقی از قیمت این خودروها در دسترس نیست. اما گزارش‌های سال ۹۷ نشان می‌دهد که خودروهای داخلی در بازار خارج از کشور به زور به قیمتی بالای ۵۰ میلیون تومان می‌رسیده‌اند. به عنوان مثال در آذر ماه ۹۷ خودروی پراید که در داخل با قیمت حدود ۳۵ میلیون تومان به فروش می‌رسید در بازار عراق با قیمت ۲۱ میلیون تومان خرید و فروش می‌شد. در جدول زیر قیمت برخی از خودروهای صادراتی در سال ۹۷ در بازار کشور عراق را ارائه داده‌ایم. البته تفاوت قیمت این خودروها در بازار داخلی سال ۹۷ با اکنون نیز بسیار جالب توجه است.

سخن پایانی

به نظر می‌رسد که مردم دنیا بیش از خریداران ایرانی برای خودروسازان داخلی اهمیت دارند. این امر به دلیل وجود نظارت و رقابت در بازارهای خارجی و نبود این دو فاکتور بر بازار خودرو در داخل ایران است که خریداران ایرانی را وادار به انتخاب از میان خودروهای ساخت داخل می‌کند. متاسفانه دولت برای کنترل قیمت بازار خودروهای داخلی طرح‌هایی ارائه داده که هیچ‌کدام نتیجه خوبی به دنبال نداشته و قدرت خرید ایرانیان همچنان در حال کم شدن است. این در حالی است که رشد بی‌سابقه قیمت ارز و سکه باعث شده است فشار بر روی خودروسازان، قطعه سازان و دیگر صنعت‌های مرتبط با خودروسازی بیشتر شده و با کاهش حجم خریداران، آن‌ها را به ورشکستگی نزدیک‌تر کند.

/پایان رپورتاژ آگهی/