ستون آهنی، ستونی از ناکجا آباد

در مقاله امروز قصد داریم شما را با ستون آهنی دهلی آشنا کنیم که در مقابل بقایای مسجد قوت الاسلام و در وسط مجتمع قطب منار قرار گرفته است. این ستون که در داخل مجموعه قطب منار و در بین جاذبه های دیدنی دهلی مانند در مجاور آرامگاه ایلتوتمیش، آرامگاه بلبان و آرامگاه جمالی کمالی قرار گرفته، ۷.۲۱ متر ارتفاع، ۴۹ سانتی‌متر قطر و بیش از ۶ تن وزن دارد. در به وجود آمدن این ستون نظریه‌های مختلفی وجود دارد که امروز به تمام آن‌ها اشاره می‌کنیم. البته آن چیزی که بیشتر گفته می‌شود این است که این ستون به یاد شاه چاندراگوپتا دوم ساخته شده و از آن زمان تا امروز به خاطر خاصیت ضدپوسیدگی‌اش به شهرت رسیده است.

تاریخچه ستون آهنی دهلی

با اینکه ستون آهنی دهلی قدیمی‌تر از آن‌چیزی است که فکرش را می‌کنید، اما محققان هنوز که هنوز است درحال پژوهش درباره قدمت این ستون هستند. تا الان قدمتی که برای این ستون آهنی دهلی تخمین زده شده، آن را به حدود ۱۶۰۰ سال قبل برمی‌گرداند.

بسیاری از مردم با این قدمت طولانی تصور می‌کردند این ستون تا به الان با پوسیدگی باید از بین می‌رفت. اما این ستون همچنان سالم مانده و باعث شده مردم به این فکر کنند که از سیاره و زمان دیگری به آن‌جا آمده است.

سازنده ستون آهنی دهلی

بر اساس تاریخچه آیرون پیلار دهلی، آیرون پیلار به یاد چاندراگوپتا دوم، شاه دوره گوپتا که از سال ۳۷۵ تا ۴۱۵ بعد از میلاد مسیح فرمانروایی می‌کرده و به احترام خدای مهم هندوها، لرد ویشنو ساخته شده بود.

جا به جایی ستون آهنی دهلی

با اینکه مطمئن نیستیم این ستون از جای دیگری به دهلی منتقل شده یا نه، اما بسیاری از افراد باورهای مختلف در این زمینه دارند.

بعضی از محققان می‌گویند شاه آنانگپال دوم، تومار کینگ، آیرون پیلار دهلی را از جای دیگری جابه‌جا و به معبد اصلی لال کوت در دهلی نو منتقل کرده بود.

البته زمانی که نوه آنانگپال، شاه پریثویراج چاوهان در سال ۱۱۹۱ میلادی به دست ارتش محمد غوری شکست خورد، قطب الدین ایبک مسجد قوت الاسلام را در لعل کوت ساخت و بعد از آن هم آیرون پیلار دهلی از لوکیشن اصلی خود به آن‌جا منتقل شد.

البته جا دارد به یکی دیگر از نظریه‌های جابه‌جای ستون آهنی دهلی هم اشاره کنیم و آن هم این است که بعضی‌ها تصور می‌کنند این ستون در اودایگیری ساخته و بعد از پیروزی شاه ایلتوتمیش به دهلی نو منتقل شده بود

معماری ستون آهنی دهلی

ارتفاع آیرون پیلار دهلی از پایه تا سرستون به حدود ۷.۲۱ متر می‌رسد. جالب است که ۱.۱۲ متر از آن هم زیر زمین قرار گرفته است. ارتفاع پایه دایره‌ای این ستون هم ۰.۷۱ متر است. بخش فوقانی آیرون پیلار که نسبت به پایین ستون کمی باریک است، حدود ۲۹ سانتی‌متر اندازه دارد. در بالای ستون آهنی دهلی می‌توانید حکاکی‌هایی را مشاهده کنید.

البته این را هم اگر بدانید جالب است که یک فرورفتگی در سطح ستون آهنی دهلی وجود دارد که بعضی‌ها می‌گویند به خاطر شلیک گلوله و تاریخدانان هم می‌گوید ناشی از حمله سال ۱۷۳۸ نادرشاه افشار به هند و دهلی بوده که اگر چیز غنیمتی و جواهری در بخش بالایی ستون پنهان شده بود را بیرون بکشند.

ابن ستون یک لایه محافظتی از زنگ منفعل داشت که مانع از پوسیدگی آهن آیرون پیلار دهلی می‌شد. البته از آن‌جایی که این لایه به خاطر لمس مداوم گردشگران در حال از بین رفتن بود، در سال ۱۹۹۷ میلادی دور تا دور ستون آن را حصار کشیدند تا از آسیب بیشتر آن جلوگیری کنند.

به خاطر سالم ماندن ستون آهنی دهلی بعد از ۱۶۰۰ سال، محققان در حال پژوهش هستند که ببینید چه عاملی باعث آسیب ندیدن این ستون شده است. بعد از تحقیقاتی که انجام شد، به این نتیجه رسیدند که متریال استفاده شده در آیرون پیلار دهلی آن را دربرابر فرسودگی و خوردگی مقاوم نگه داشته و البته در این‌جا هم خیلی‌ها باور دارند آب و هوای دهلی که خشک و نیمه مرطوب است، این ستون را در برابر پوسیدگی و فرسودگی مقاوم کرده است.

نوشته های ستون آهنی دهلی

ستون آهنی دهلی را به نوشته‌هایی روی آن حکاکی شده می‌شناسند. تاریخ‌های مختلفی هم روی آن حکاکی شده که علی‌رغم دسترسی راحت به آن نوشته‌ها و لوکیشن برجسته این ستون، باز هم تاریخ ساخت و سازنده این ستون در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.

نوشته شاه چاندراگوپتا

با اینکه آیرون پیلار در گذر زمان نابود نشده، اما باز هم آسیب‌های نه‌چندانی دیده و بعضی از حروف سانسکریت آن ناقص هستند. البته در همین نوشته‌های ناقص، نام شاه چاندراگوپتا دوم از امپراتور گوپتا به چشم می‌خورد.

تجزیه و تحلیل های علمی ستون آهنی دهلی

در تجزیه و تحلیل‌های که بر روی ستون آهنی دهلی انجام شده، گفته می‌شود در ساخت آن از قطعات آهنی استفاده شده بود و بر اساس گزارشی که منتشر شده، تصور می‌شود این ستون به خاطر لایه بزرگی که روی سطح آن پوشیده شده، به ستون ضدزنگ تبدیل شده بود. خیلی‌های دیگر هم باور دارند که در فلز این ستون به جای گوگرد و منیزیم، از فسفر استفاده شده بود.

البته خیلی از متالورژیست‌ها و باستان‌شناسان می‌گویند که مهارت‌های آهنگری دوران باستان هند باعث ساخت چنین ستونی محکمی شده است. جالب است که دانشمندان بعدها متوجه شدند این ستون با جوشکاری قطعات آهن حدود ۲۰ تا ۳۰ کیلوگتری و ضربات چکش شکل گرفته و می‌گویند حدود ۱۲۰ نفر برای هفته‌ها بر روی ساخت این ستون کار می‌کردند.

ستون آهنی دهلی کجاست؟

آدرس: هند، دهلی، دهلی نو، مهرائولی، مجتمع قطب منار.

ستون آهنی دهلی

در مقاله امروز از ستونی گفتیم که بر سر ساخت ، سازنده و علت جابه‌جایی آن حرف و حدیث‌های زیادی وچود دارد که تمام تلاش‌مان را کردیم این‌جا به تمام آن نظریه‌ها بپردازیم.