۷ واقعیت عجیب درباره صلیب سرخ که نمی دانستید

نبرد وحشتناکی که جرقه ایده صلیب سرخ را زد

کارآفرین سوئیسی به نام ژان هانری دونان در سال ۱۸۵۹ میلادی برای دیدن امپراطور فرانسه یا همان ناپلئون سوم راهی سفر شد. او امیدوار ناپلئون در الجزایری که تحت کنترل فرانسه بود می‌تواند سرمایه‌گذاری خطرناکی انجام دهد. اما دونان هیچ‌وقت سعادت ملاقات با امپراتور فرانسه را به دست نیاورد. البته در آن دوران در ایتالیا شاهد نبرد سولفورینو بود که ۴۰.۰۰۰ نفر از نیروهای نظامی در آن نبرد کشته و زخمی شدند، آن هم در عرض یک روز. از آن‌جایی که ارتش و نیروهای نظامی آن‌جا نیروی درمانی نداشتند، دونان گروهی از داوطلبان را سازماندهی کرد تا آب و غذا را به زخمی‌ها برسانند، زخم‌های‌شان را مداوا کنند و نامه‌های آن‌ها را برای خانواده‌هایشان بنویسند.

نماد جمعیت شیر و خورسید سرخ ایران (صلیب سرخ قبل از انقلاب)

گذشت و گذشت تا اینکه دونان در سال ۱۸۶۲ میلادی کتابی با عنوان (خاطره‌ای از سولفورینو) منتشر کرده که در آن از قطع عضو بدن سربازان بدون بیهورشی و آه و ناله آن‌ها و کسانی که برای نجات دادن سربازان، جان‌شان را از دست دادند می‌گوید.

زخم‌های بعضی‌ها آن‌قدر وخیم شده بود که عفونت کردند …. التماس می‌کردند از این تلخ و بدبختی نجات پیدا کنند. با چهره‌های درهم در چنگان مرگ به خودشان می‌پیجیدند.

دست و پای بعضی‌های دیگر هم از سر و شکل افتاده و سفت شده بودند و بدن‌هایشان پر از لکه‌های وحشتناک شده بود. با دست‌هایشان زمین را چنگ می‌زدند و به طور مهیبی خیره می‌شدند.

دونان در پایان کتابش می‌نویسد:

انجمن دائمی از داوطلبانی که در زمان جنگ بدون در نظر گرفتن ملیت کسی به بهبود زخم سربازان کمک می‌کنند را پیشنهاد می‌کنم.

گوستاو موینیر از انجمن رفاه عمومی ژنو، این ایده که بعدها به صلیب سرخ مشهور شد را مورد حمایت قرار داد و بعدها هم ایده صلیب سرخ شکل واقعیت به خود گرفت.

هیچ کسی باور نمی کرد که صلیب سرخ ایده خوبی باشد

دونان در کتابش، پرستار بریتانیایی فلورانس نایتینگل را به خاطر فداکاری مشتاقانه‌اش برای رهایی انسان‌ها از درد و داشتن شور و شوق برای وقف کردن خودش برای این کار را تحسین می‌کند.

اما نایتینگل که نام و نشانش در جنگ کریمه به گوش می‌رسید، اصلا از همان اول خیلی هم به صلیب سرخ فکر نمی‌کرد.

او به دونان گفت:

چنین انجمنی وظایفی که دولت هر کشور باید برعهده بگیرد را انجام می‌دهد و باعث می‌شود دولت‌ها از زیر بار مسئولیت‌هایی که واقعا برعهده آن‌هاست خلاص و جنگ برای‌شان آسان‌تر شود.

نایتینگل در نامه خصوصی که به همکارش نوشته بود، بسیار خشمگین بود و گفت:

صلیب سرخ واقعا بی‌فایده و بیهوده است. اصلا این سازمان از همان ایالت کوچک ژنو می‌آید که جنگ را هیچ وقت به خود ندیده است.

البته نایتینگل بعدها موضع نرم‌تری گرفت و حتی به کمیته زنان صلیب سرخ بریتانیا پیوست. با این حال، باز هم نقدهایی به این سازمان می‌شد. حتی ژورنالیستی در حین جنگ جهانی اول اعلام کرده بود که مداوای زخم سربازان و فرستادن آن‌ها به خط مقدم جنگ، جنگ را برای مدت‌های نامحدودی طولانی می‌کند. نسل بعد، به خاطر محکوم نکردن علنی هولوکاست از سمت صلیب سرخ، بحث‌های وحشتناکی درباره این سازمان در گرفت.

میگن دیوید ادوم (صلیب سرخ اسرائیل)

کلارا بارتون صلیب سرخ آمریکایی را تاسیس کرد

کلارا بارتون که زمانی منشی دفتر اداره ثبت اختراعات ایالات متحده آمریکا بود، در نقش پرستار وارد جنگ داخلی آمریکا شد تا زخم‌های سربازان نیروی‌های آمریکایی را مداوا و مواد مورد نیازشان را در خط مقدم جنگ توزیع کند. کلارا که به فرشته میدان نبرد مشهور شد حتی به هزاران نیروی گمشده کمک می‌کرد تا جای خودشان را پیدا کنند. چند سال بعد از پایان جنگ داخلی، به اروپا سفر کرد و درباره جنبش صلیب سرخ و کنوانسیون ژنو اطلاعاتی به دست آورد که درمان سربازان زخمی را سر و سامان می‌دادند و بعدها هم زندانیان جنگ و شهروندان غیرنظامی را زیر پوشش خودشان آوردند. کلارا بعد از اینکه به خانه برگشت، با لابی‌گری‌هایش در دولت ایالات متحده آمریکا، این کنوانسیون را در سال ۱۸۸۲ میلادی تصویت کرد. البته یک سال قبل از آن یعنی در سال ۱۸۸۱ میلادی صلیب سرخ آمریکایی را تاسیس کرد و بیش از ۲ دهه آن را مدیریت کرد تا اینکه در سن ۸۳ سالگی از مدیریت این سازمان کنار کشید.

الماس سرخ

صلیب سرخ آمریکایی در حین جنگ جهانی اول گسترش یافت

صلیب سرخ آمریکایی به طور گسترده خودش را وقف از بین بردن فاجعه، سیل، آتش سوزی‌های جنگل‌ها، طوفان‌های تورنادو، پاندمی تب زرد و طوفان هاریکین که حداقل ۶.۰۰۰ نفر را در گالوستون، تگزاس کشد، کرد. بعد از زمانی که کلارتون از مدیریت صلیب سرخ آمریکا کنار کشید، این سازمان بیشتر از چند هزار عضو نداشت. اما چیزی نگذشت تا با ایجاد روابط نزدیک صلیب سرخ با دولت ایالات متحده آمریکا و با به تصویر کشیدن اینکه عضویت در این سازمان یک وظیفه وطن‌پرستانه است، تعداد اعضای آن در آمریکا به سرعت افزایش یافت.

در پایان جنگ جهانی اول بیش از ۲۰ میلیون بزرگسال و ۱۱ میلیون کودک به سازمان صلیب سرخ آمریکا ملحق شدند. از همان زمان تصور می‌شد که این سازمان برای جنگ بسیار ضروری است تا حدی که یک مقام دولتی ویسکانسین بر اساس قانون جاسوسی برای فراخواندن آن، در بین چیزهای دیگر و در میان تنها یک مشت اختلاسگر محکوم شد. خدمات جنگی، امدادرسانی در فجایع، آموزش بهداشت و ایمنی، حمایت از خانواده‌های نظامی و جمع‌آوری خون تنها بخشی از ماموریت‌های امروزه صلیب سرخ آمریکایی در نظر گرفته می‌شود.

نشان صلیب سرخ تنها نماد تایید شده سازمان صلیب سرخ نیست

قبل از اینکه امپراتوری عثمانی در سال ۱۸۷۷ به جنگ علیه روسیه برود، جمعیت صلیب سرخ ملی با نشان اخطار به نمایش در می‌آمد. اصلا این سازمان به جای صلیب که نشان‌دهنده مسیحیت و مبارزان جنگ‌های صلیبی در قرون وسطی است، یک نماد اخطار داشت. پرسنل درمانی عثمانی هم تجهیزات و خودشان را با هلال نشان می‌دادند و روس‌ها هم در زمان جنگ توافق کرده بودند که این نماد را به رسمیت بشناسند. هر چند، وضعیت حقوقی آن تا سال ۱۹۲۹ میلادی معلق بود تا اینکه در کنوانسیون ژنو به ثبت رسید.

صلیب سرخ

امروزه، هلال سرخ (هلال احمر) در جوامع ملی بیش از ۳۰ کشور اسلامی وجود دارد. انجمن ملی کمک‌های اولیه اسرائیل (رژیم صهیونیستی) یعنی میگن دیوید ادوم همچنین برای دهه‌ها تلاش کردند از نماد ستاره سرخ داوود روی پس‌زمینه سفیدشان استفاده کنند و آن را به تایید برسانند. در نهایت در سال ۲۰۰۵ میلادی بود که کنوانسیون ژنو بر سر کریستال سرخ (الماس سرخ) به توافق رسیدند. با اینکه سرویس ملی اورژانس بیمارستانی میگن دیوید آدوم هنوز اسرائیل در داخل این کشور از نماد ستاره داوود سرخ استفاده می‌کند، اما کریستال سرخ را تصویب کردند که گاهی در عملیات‌های بین‌المللی ستاره داوود را در داخل کریستال قرار می‌دهند. چهارمین نماد تایید شده صلیب سرخ هم شیر و خورشید سرخ بود که قبل از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی در ایران استفاده می‌شد.

صلیب سرخ بیشتر از هر کس دیگری جایزه صلح نوبل برده است

دادگاه بعد از اینکه دونان را مسئول اصلی سقوط بانک کریدیت ژنوورا در سال ۱۸۶۷ معرفی کرد، نقش کمرنگی در صلیب سرخ بازی کرد. اما با وجود این اولین به همراه فردریک پسی برجسته طلح‌طلب، جایزه صلح نوبل خود را در سال ۱۹۰۱ میلادی دریافت کرد. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، متولی کنوانسیون ژنو در سوئیس در سال‌های ۱۹۱۷ و ۱۹۴۴ و در میانه جنگ‌های جهانی اول و دوم برنده جایزه صلح نوبل شد. جایزه سوم صلح نوبل در سال ۱۹۸۳ میلادی هم به اتحادیه انجمن‌های صلیب سرخ که حالا به فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و جمعیت هلال احمر می‌شناسند اهداه شد. این انجمن‌ها در حال حاضر با بیش از ۱۸۷ کشور دنیا همکاری می‌کند.

هلال سرخ (هلال احمر)

کار کردن برای صلیب سرخ می تواند خطرناک باشد

براساس قانون بین‌المللی، هدف قرار دادن عمدی داوطلبان انسان دوستانه غیرقانونی است. البته این قانون نتوانسته جلوی آسیب رساندن به اعضای صلیب سرخ را در خط مقدم جنگ بگیرد. اصلا در سال ۱۹۹۶ میلادی بود که نیروهای ماسک به صورت، ۶ نیروی کمکی صلیب سرخ زمانی که در بیمارستان چچن خواب بودند را کشتند. همین حملات مشابه در دهه ۱۹۹۰ میلادی و اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی در بوروندی، سومالی، کونگو و بوسنی اتفاق افتاد که داوطلبان هلال سرخ (هلال احمر) بیش از ۲۹ دهه در جنگ داخلی سوریه نابود شدند. فقط در یک ماه، بعد از اینکه اعلام شد تفنگداران به کاروان صلیب سرخ تیراندازی کردند، ۷ داوطلب از سازمان صلیب سرخ در شمال غربی سوریه ربوده شدند.