پل شهرستان، قدیمی ترین پل بر روی زاینده رود
معرفی
پل شهرستان یا پل جسر حسین یا پل جی قدیمی‌ترین پل اصفهان روی رودخانهٔ زاینده رود است و مصالح به کار رفته در پل سنگ، آجر، خشت، ملات است. پل شهرستان در جی قدیم در شرق اصفهان واقع شده‌است. پایه‌های آن بر روی سنگهای طبیعی کف رودخانه استوار گردیده است. طول پل از ستون مدور آجری تا انتهای سنگفرش قدیمی، در حدود ۱۰۵ متر و عرض آن از ۴/۲۵ تا ۵ متر متغیر است. جهت پل، شمالی – جنوبی با کمی انحراف است. پل شهرستان دارای یازده چشمه و دوازده پایه سنگی بزرگ است. اما قسمت فوقانی پل که جهت عبور و مرور بوده خراب شده‌است و فقط پیاده می‌توان از روی آن عبور کرد. پل شهرستان در تاریخ ۱ دی ۱۳۴۸ با شمارهٔ ثبت ۸۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل در زمان ساسانیان ایجاد گردید و در زمان دیلمیان و سلجوقیان تعمیر و مرمت شده‌است
موقعیت
این پل در واقع یک پل جنگی و نظامی بوده‌است. از نظر معماری و قدمت زمان ساختمان در مجموعه پله‌ای قدیمی ایران فقط پل دزفول و پل شوشتر با این پل برابری می‌کنند. آثار بر جای مانده مسجد جامع جی از دوران سلاجقه و مقبره الراشد بالله خلیفه عباسی[۵] و قلعه قدیمی اصفهان به نام سارویه (کهندژ) و حصار جی را در مجاورت این پل تاریخی می‌توان مشاهده کرد. در مجاورت این پل از دیر باز مردمانی سخت کوش و نجیب زیسته‌اند که هنوز هم با پسوند فامیل شهرستانی می‌توان آنان را یافت.
افروخی اصفهانی در کتاب محاسن اصفهان که به زبان عربی است از این پل به نام جسر حسین یاد کرده‌است و عماراتی را که نزدیک آن هستند به نام قصر مغیره و قصر یحیی نام می‌برد. فردریچاردز از این پل به عنوان یک پل جنگی و نظامی یاد کرده‌است.
موقعیت پل بر روی نقشه
منابع
- [۱].htm «پل شهرستان»] (فارسی). بازبینی‌شده در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۸.
- «پرتال شهر اصفهان/قدیمی‌ترین سازه آبی زاینده رود» (فارسی). بازبینی‌شده در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۸.
- «پل شهرستان» (فارسی). لغتنامه دهخدا. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۵. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱.
- «پل شهرستان» (فارسی). دانشنامه رشد. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- «پل شهرستان (پل جی)» (فارسی). پرتال فولاد مبارکه. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
- «پل شهرستان» (فارسی). dpp.irib.ir. بازبینی‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۹.
