کتیبه‌های قاجار در تنگه واشی فیروزکوه

معرفی 

یکی از مناطق گردشگری زیبا که با هوای مطبوع و دلپذیرش سالانه پذیرای گردشگران و مسافران زیادی چه در داخل و چه در خارج کشور است، تنگه واشی است که در حدود ۱۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان فیروزکوه واقع شده است. یکی از زیبایی های بی‌نظیر این منطقه که باعث شده چشمان افرادی که به آنجا می‌آیند را مبهوت خود کند، رودخانه ای است که در بین دره سنگی وجود دارد.

چنانچه به دنبال آرامش و سکوت هستید روزهای وسط هفته را برای رفتن انتخاب کنید اگر به دنبال هیاهو هیجان و شادی بودن با جمع هستید روزهای جمعه را به شما پیشنهاد می‌کنم تنگه واشی جایی است که شلوغی شما را به هیجان می‌آورد و باعث آزار شما نخواهد شد.

با توجه به نزدیکی تنگه واشی به شهر تهران، امکان مسافرت یک روزه به این منطقه وجود دارد و بویژه در تابستان هزاران نفر از ساکنین استان تهران و دیگر استان های اطراف به این منطقه مسافرت می کنند.تنگه واشی در فصل تابستان میزبان بسیار ی از گردشگران است که با تهیه تدارک لازمه برای یک پیاده روی نزدیک به ۳ کیلومتری در دل کوه و درون رود به آبشار زیبای ۱۵ متری برسند.

همه ساله تور های یک روزه بسیاری به سمت تنگه واشی حرکت می کنند و به دلیل طبیعت خاص آن از طرفداران زیادی بر خوردار است. باید در نظر داشت مسیر تنگه واشی از سه قسمت مسیر تنگه اول تا ابتدای دشت ساواشی(حدود ۲۵۰متر) ، راهپیمایی دشت ساواشی(حدود ۱۷۰۰متر) و مسیر تنگه دوم تا رسیدن به آبشار(حدود ۸۰۰متر) تشکیل شده است. در ابتدای پس از یک پیاده روی کوتاه مدت در سر بالایی کوه ، به ابتدای تنگه رسیده که باید مسیر را در آب رود ادامه داد. در تنگه واشی گیاه کمیاب «باریچه» که مصارف مهم صنعتی و دارویی دارد، می روید. چیدن باریچه به دلیل کمیابی آن جرم است و پیگرد قانونی دارد.

یکی از سوغاتی های روستای جلیزجند یا همان ساواشی “دوغ پنج گیاه” است.این دوغ محلی حاوی گیاهان معطر آویشن ، نعناع ، کاکوتی ، پونه صحرایی و پونه جنگلی است. رب آلوچه و لواشک ترش هم از دیگر سوغاتی های تنگه واشی است.

دیدنی ها و خوشگذرانی در تنگه واشی:

دیدنی‌های آغاز مسیر

برای رفتن به واشی مسیر جاده فیروزکوه پیش روی شماست. پس از پیمودن جاده فرعی واشی، به پارکینگ تنگه می‌رسید. پارکینگ آخرین جایی است که می‌توانید با خودرو بروید. از پارکینگ حدود ۸۰۰ متر تا ابتدای اولین تنگ پیاده می‌روید. با پیمودن این مسیر و قرار گرفتن در دهانه تنگ دیگر ناچارید به آب بزنید. برای عبور از تنگ بهترین پاپوش دمپایی‌های بندداری است که به آسانی از پا جدا نشوند. این دمپایی‌ها سبک هستند و مزیت‌شان نسبت به کفش این است که آب در آنها جمع نمی‌شود. از همان ابتدای روستای جلیزجند (که نزدیک ترین روستا به تنگه واشی است) تا پارکینگ، در مسیر خود فروشندگانی را می‌بینید که طرح‌های مختلفی از این دمپایی‌ها را با نرخ‌هایی بین ۱۲ تا ۲۵ هزار تومان می‌فروشند.

تماشای کتیبه تاریخی قاجار در دل تنگ واشی

تنگه واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار تاریخی نیز هست. یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده‌ و دو کتیبه دیگر در چشمه علی شهر ری و تونل وانا در جاده هراز واقع شده‌اند. هر سه این کتیبه‌ها به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شده‌است. فتحعلی شاه که دوران پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته‌های آن دیار، سه نفر به نامهای حجارباشی، نقاش باشی و معمار باشی را مسئول ساخت این سه کتبیه در تهران کرد.

کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور کتیبه روایت شده‌است. بزرگترین نقش برجسته این کتیبه‌ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن می‌توان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. این کتیبه که حدودا ۱۸۵ ساله‌است به گونه‌ای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بوده‌است اما صنعت گردشگری به آن آسیب وارد نموده‌است.

تنگ اول، تنگ واشی

تنگه اول یا همان « واشی» طولانی تر، باریک تر و عمیق تر است. به نظر می رسد تنگه اول در حدود ۶۰۰ یا ۷۰۰ متری باشد. عمق آب بعضی قسمت ها تا کمر یک فرد متوسط قامت می رسد. تنگه اول کتیبه ای بر روی خود دارد..

تنگ دوم یا تنگ سا

طی مسافتی در دشت با شیبی متوسط پس از نیم ساعت به تنگه دوم که معروف به «سا» است، می رسیم. عمق این تنگه کمی کمتر از تنگه اول و در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر است.

تنگه دوم همچون تنگه اول زیباست و مانند دالانی با دیواره های بلند و سر به فلک کشیده است. تماشای رنگ آبی آسمان از شکاف بالای سر و در ترکیب با رنگ قهوه ای صخره ها حس عجیبی آمیخته از سبکبالی و وجد را به آدمی القا می کند. این احساس وجد و نشاط زمانی که پای در آب سرد و جاری تنگه داشته باشید و ترنم ریزش آب، از شکاف صخره ها را به گوش بشنوید، دو چندان می شود. تنگه دوم کوتاه تر از تنگه اول است و در انتها با دیواره ای مرتفع بسته می شود.

دشت ساواشی

بعد از پشت سر گذاشتن تنگه واشی و بازدید از کتیبه قاجاری، به دشت وسیع و سرسبز ساواشی می‌رسید که ۱۷۰۰ متر طول دارد. شاید اینجا گرمای لذت‌بخش خورشید پای رفتن شما را سست کند. گرچه این روزها دیگر از آهوها و کل و میش‌ها که در تصویر کتیبه دیده بودید اثری نیست؛ اما همین سرسبزی، بسیاری را به توقف دعوت می‌کند و همه جا گروه‌هایی را می‌بینید که چادر و زیرانداز خود را پهن کرده‌ و به استراحت مشغولند. شما را دعوت می‌کنیم اسیر این وسوسه نشوید و استراحت را به برگشت موکول کنید زیرا با توقف و سرد شدن بدن‌تان، دوباره به آب زدن و تا پایان مسیر رفتن دشوارتر می‌شود؛ اما برای بسیاری از افراد این دشت پایان بازدیدشان است و از اینجا به بعد مسیر برای ماجراجویان، کنجکاوان و ورزشکاران خلوت‌تر می‌شود.

آبشار تنگ واشی

در انتهای تنگه دوم هیاهوی ریزش آب آبشاری زیبا مسافران را به خود می خواند تا درکنار آبشار و در هوای گرم تابستانه تنی به آب بزنند. ارتفاع این آبشار ۱۵ متر است. در نزدیکی این آبشار هم رستوران و تفرجگاه کوچکی قرار دارد. در قسمت پایین آبشار، حوضچه ای به مساحت تقریبی پنجاه متر مربع و با عمق متوسط یک متر ایجاد شده است.

زمان مناسب برای سفر به تنگه واشی

وقتی قرار باشد از میان آب رودخانه گذر کنید، گرم‌ترین فصل و ماه سال، یعنی مرداد بهترین زمان رفتن به تنگه واشی است. اما این منطقه در بهار و پاییز هم بسیار زیبا و تماشاییست.

 دسترسی به تنگه واشی

این منطقه از جاده‌ تهران به فیروزکوه دردسترس است. از اتوبان شهید بابایی، جاده‌ فیروزکوه را در پیش بگیرید. پیش از رسیدن به این شهر، در سمت چپتان جاده‌ای‌ فرعی می‌بینید که روی تابلویش تنگه واشی نوشته شده.

۱۰ کیلومتر که در این جاده‌ فرعی رانندگی کنید، به روستای جلیزجند یا ساواشی می‌رسید. ۴ کیلومتر دیگر به رانندگی ادامه بدهید تا به پارکینگ برسید. از این‌جا به بعد را باید پیاده بروید.

ویدئوی معرفی تنگه واشی

منابع

• آبشار تنگه واشی – سی ایران
• تنگه واشی – ویکی پدیا
• تنگه واشی کجاست؟ – برترین ها
• تنگه واشی فیروزکوه
• آسیا ایران استان تهران فیروزکوه – کارناوال
• تنگه واشی – نمناک
• از تنگه واشی چه می‌دانید؟ – اسنپ تریپ