معرفی نقش رستم
معرفی نقش رستم
نقش رستم در مرودشت شیراز و در نزدیکی مجموعه‌ی بزرگ تخت جمشید (پرسپولیس یا پارسه) واقع شده است. با آن که نام نقش رستم برای این منطقه جا افتاده است، این جا هیچ ارتباطی به رستم دستان و اساطیر شاهنامه ندارد. در واقع آثاری باستانی از دوره‌های عیلامی، هخامنشی و ساسانی را می‌توان این جا یافت. علاوه بر سنگ نوشته‌ها و نقش‌برجسته‌های مشهور، در محدوده‌ی نقش رستم، بنایی سنگی و برج‌‌‌مانند دیده می‌شود. این بنا به احتمال زیاد در زمان هخامنشیان ساخته شده است. دو کتیبه روی کعبه‌ی زرتشت نوشته‌اند که یکی به دوره‌ی ساسانیان برمی‌گردد و توسط شاپور نوشته شده است. این جا آرامگاه چهار پادشاه هخامنشی، داریوش بزرگ، مهم ترین پادشاه هخامنشیان، خشایار شاه، اردشیر اول و داریوش دوم است. آرامگاه‌ها به صورت دخمه در دل سنگ ایجاد شده‌اند. این بنا را کعبه‌ی زرتشت نامیده‌اند.
نقش برجسته‌های موجود در نقش رستم
قدیمی‌ترین نقش که تقریباً تخریب شده است، مربوط به دوره‌ی عیلامیان بوده است که در آن دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را نقش زده بودند ولی بهرام ساسانی بخش‌هایی از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را در آن تراشید! البته در بین ساسانیان، اردشیر بابکان موسس این سلسله اولین سنگ نگاره را در نقش رستم تراشید.
در این سنگ نگاره اردشیر را می‌بینیم که حلقه‌ی قدرت را از اهورامزدا می‌گیرد. صحنه‌های تاجگذاری و شرح نبردها و افتخارات پاداشاهان ساسانی دیگری نیز در این جا دیده می‌شود. به عنوان مثال نقش مشهور شاپور که صحنه‌ی پیروزی او بر رومیان را نشان می‌دهد، بهرام دوم و درباریانش، سنگ‌نگاره‌ی پیروزی بهرام دوم، آناهیتا و نرسی، نبرد هرمز دوم و نقش نیمه تمام آذر نرسه و یک صفحه‌ی صیقل داده شده اما بدون نقش مانند آن چه در کتیبه‌ی بی نقش فرهاد کوه‌کن در بیستون شاهدیم. این کتیبه‌ی بی نقش را منسوب به خسرو پرویز دانسته‌اند.
کعبه زرتشت، بنای دیگری در نقش رستم
یکی دیگر از بناهای نقش رستم، بنایی است که در واقع نام اشتباهی به آن داده شده است. بعد از حمله ی اعراب به ایران، آنها که فکر می کردند هر دینی باید برای خود مرکزیتی داشته باشد، نام این بنا را کعبه ی زرتشتیان گذاشتند. در حالیکه کاربری این بنا، نگهداری کتاب اوستا و گنجینه ی درباری و بعضی کاربری های دیگر بوده است که مشخص نیست.
کتیبه ها و نقش های برجسته
کتیبه های ساسانی در اطراف این بنا حک شده است که درباره ی اتفاق های تاریخی جنگ ایران و رم در دوارن شاپور اول، صحبت می کند. نقش های برجسته ی دیگری هم وجود دارند که بهرام دوم، شاپور اول و هرمز دوم را نشان می دهند.
معرفی نقش رستم + ویدئو
