روستای سر آقا سید ، ماسوله‌ی زاگرس

اینبار برای سفر و دیدن از جاذبه های دیدنی به استان زیبای چهار محال و بختیاری سفر می‌کنیم و به یکی از روستاهای با صفا و صمیمی این استان سری می‌زنیم. روستای سر آقا سید با طبیعت بکر و اعجاب انگیزش چشمان هر بیننده ای را به خود مجذوب می‌کند به طوری که با یک نگاه، دیگر نمی‌توانی چشم از این همه زیبایی برداشت. پس با ما در این مقاله همراه باشید تا این روستا را بیشتر بشناسیم.

روستای زیبا و منحصر به فرد «سرآقا سید» که در استان زیبا و مهد طبیعت، یعنی چهارمحال و بختیاری واقع شده است که گاه بیش از ۱۰۰۰ توریست خارجی برای دیدن این محل زیبا راهی این استان می شوند. روستایی که بین ایران گردان به دلیل شباهتش به «روستای ماسوله» آن را ماسوله زاگرس نیز نامیده اند.

سرآقاسید، روستایی تاریخی واقع در چهارمحال و بختیاری که از جنوب به استان اصفهان و از غرب به خوزستان می‌رسد. روستای زیبای سرآقاسید یکی از جاذبه‌های تفریحی منطقه کوهرنگ می‌باشد.

اصالت روستای سر آقا سید

این روستا علاوه بر قدمت اصیل و بافت تاریخی خود از جنبه های زیارتی ، سیاحتی و گردشگری مورد توجه همگان قرار گرفته است و هرساله انبوهی از گردشگران از جاهای مختلف کشور و کشورهای خارجی ازجمله ژاپن را به خود جلب می کند .

خانه‌های این روستا همه خشتی است و پنجره‌ها و درهای تمام خانه‌ها رو به طبعیت سبز و البته امام‌زاده «آقا سید» باز می‌شود. البته بیشتر خانه‌های سر آقا سید بدون پنجره هستند و درها تنها منفذ خانه‌ها به شمار می‌آید.

سر آقا سید روستایی با معماری کوهپایه‌ای و پلکانی است که به ماسوله‌ی زاگرس شهرت دارد؛ اما با وجود حفظ اصالت، نامش در بین روستاهای پلکانی ایران کمتر شنیده شده است.

روستا در گذشته یکی از اتراقگاه‌های ییلاقی عشایر بختیاری بود. مردم روستای سر آقا سید، با گویش بختیاری سخن می‌گویند.

روستا با وجود حدود ۳۰۰۰ نفر جمعیت از بین همه امکانات رفاهی فقط برق دارد، نه از مدرسه، نه از درمانگاه مجهز و نه حتا جاده خبری است. سر آقا سید مکانی برای یک زندگی مدرن نیست. برف که می‌آید، راه روستا با همه دنیا قطع می‌شود، برای همین با وجود زیبایی و طبیعت بکری که سر آقا سید دارد، کمتر گردشگری پایش به آنجا باز شده است.

شغل بیشتر مردم روستا علاوه‌بر کشاورزی و دامداری، استحصال نمک از چشمه‌های نزدیک روستا است. حوضچه‌های نمک مکان کسب و کار اهالی روستایی است که جوانی‌شان را با نمک پیر کرده‌اند. مصرف نمک برای خوارک، دام و فروش است. نمک‌ها می‌تواند سوغاتی سفر به سر آقا سید باشد.

خانه‌های بکر روستا نشان‌دهنده قدمت روستا هستند اما تاریخ روستا با قدمت تاریخ امامزاده رقم می‌خورد. طبق گفته‌های مردم روستا، قدمت امامزاده روستای سرآقاسید، ۶۰۰ سال است. بر طبق تاریخ شجره‌نامه امامزاده، قدمت روستا را نیز با همین تاریخ تخمین زده‌اند.

معماری روستا

روستای سرآقاسید دارای بافت و معماری قدیمی خاص و سنتی است. خانه‌های روستا به شکل پلکانی فشرده ساخته شده‌اند و معماری خانه‌ها به صورتی است که حیات هر خانه، پشت بام خانه دیگر است. در این نوع معماری، تمام خانه‌ها دارای یک چشم‌انداز هستند و به یک سمت ساخته شده‌اند. تصویری که از روی پشت بام خانه‌ها در مقابل چشمان انسان قرار دارد، طبیعتی بسیار زیبا و رویایی را نشان می‌دهد که شاید هیچ جایی را به این سادگی نتوان یافت که چنین چشم‌انداز و منظره زیبای آن را بتوان از داخل منزل، مشاهده کرد.

خانه‌ها به صورت تو در تو ساخته شده و از دو بخش تشکیل شده‌اند که یک بخش آن برای اهالی خانه و بخش دیگر مخصوص دام‌ها، طیور و انبار است.

این نوع معماری معمولا به دو منظور انجام می‌شده است، یکی برای صرفه‌جویی در زمین و دیگری به منظور اتحاد اهالی یک روستا در موقعیت‌های مختلف اجتماعی و اقلیمی، پیش‌بینی می‌شد که خانه‌ها نزدیک به هم ساخته شوند.

وجه تسمیه نام روستای سرآقاسید را اهالی این روستا در دو روایت خلاصه می‌کنند. یک روایت این است که چون امامزاده آقاسید عیسی که تنها امامزاده روستا است، در پایین خانه‌های روستا قرار داشته و خانه‌ها بر بالای امامزاده ساخته شده‌اند، نام این روستا سرآقاسید نامیده شده است. یعنی که روستا بالای سر امامزاده است. روایت دیگر این است که چون بسیاری برای زیارت امامزاده به این مکان می‌رفته‌اند و می‌گفتند می‌رویم سر مزار آقاسید عیسی، این مکان به نام سرآقاسید یعنی زیارتگاه آقاسید نام‌گذاری شده است. به هر روی هر روایتی که پذیرفته شود، چندان تفاوتی نمی‌کند، چرا که آنچه در این روستا دیده می‌شود، همه جاذبه است و بکر بودن آن سبب می‌شود که گردشگری که پا در این روستا می‌گذارد، احساس کند که به یک دوره دیگری از تاریخ گذشته وارد شده است.

مردم روستای سرآقاسید بسیار به سازها و آوازها و موسیقی‌های اصیل بختیاری علاقه‌مند هستند. موسیقی‌ها و ترانه‌های کار، مثل گله‌داری و برزگری و ترانه‌های مجالس عزا و عروسی با رقص و موسیقی‌های خاص در بین مردم این منطقه در مراسم‌های مختلف اجرا می‌شود و با زندگی مردم این منطقه عجین شده است.

مردم روستا دارای اعتقادات خاصی هستند. چشمه‌های بساری در روستا وجود دارد که یکی از آن‌ها «مراد چشمه» نام دارد و مردم روستا معتقد هستند هر کسی با نیت پاک به آن نزدیک شود و دست در آن فرو ببرد، به آرزوهایش می‌رسد. در مورد امامزاده روستا نیز بسیار معتقد هستند، به‌طوری که برای رفع برخی مشکلات طبیعی مثل خشکسالی و سایر موارد به آن رجوع می‌کنند.

این روستا  روستایی محصور در میان کوه های «وند»، «کنگله»، «نرمه» و «خیمه» و البته طبیعت بکر و درختان و چشمه های اطراف.

پوشش گیاهی و طبیعت اطرف روستا در کنار چشمه های زلال آب های معدنی و گونه های مختلفی از گیاهان و حیوانات کنار یک دیگر هر نوع طبیعت دوستی را مجذوب خود کرده و خستگی را از تن گردشگران بیرون می کند. از دیدنی های این طبیعت می توان به درختان گردو با تنه عظیم خود که عمر آنها به بیش از ۳۰۰ سال می رسد اشاره کرد. درختان میوه و به ویژ بلوط که نمادی از پوشش گیاهی مناطق زاگرس نشینان است به وفور دیده می شود. این روستاییان مهربان کاملا به طبیعت آمیخته شده و هر دو، خواسته های همدیگر را برآورده می کنند. اینجا نه خبر از تکنولوژی هست نه از سرو صدای وسایل نقلیه نه چیز دیگر، اینجا فقط صفا و صمیمیت و مهربانی دیده می شود.

دیدنی های روستا

یکی از دیدنی های این روستا که از دور خود نمایی میکند حوضچه های سفید که در سرتاسر طبیعت پخش هستند میباشد. حوضچه های پر از نمک، به دلیل شرایط خاص این کوهستان حوضچه هایی پر از نمک تشکیل شده که البته از سوغات این روستای کوچک و جذاب نیز می باشد.

یکی دیگر از دیدنی های این روستا گنبد امام زاده که از میان درختان دیده می شود.

در اطراف سر آقا سید می‌توان تعداد جاذبه‌ی دیگری را پیدا کرد، مثل آبشار شیخ علی خان که در ۴۰ کیلومتری روستا قرار دارد و یا غار یخی «چما». قله زردکوه که با ارتفاع ۴۲۰۰ متر در ۳۰ کیلومتری روستا واقع شده و یا پیست اسکی چلگرد در ۵۰ کیلومتری روستا و همچنین پیست اسکی تابستانی «چال میشان» در ۲۵ کیلومتری سر آقا سید.

چه فصلی را برای سفر به روستای سر آقا سید انتخاب کنیم

سر آقا سید تنها در ۶ ماه فصول بهار و تابستان قابل دسترسی است و ساکنان آن ماه‌های سرد سال را پشت حصاری از برف و بدون هیچگونه ارتباطی با دنیای بیرون می‌گذرانند. با فرا رسیدن فصل بهار طبیعت و راهداران دست در دست یکدیگر داده و این حصار را می‌شکنند. در فصل بهار منظرهٔ پشته‌های علوفهٔ تازه برای آذوقهٔ زمستانی، از زاویهٔ بالا دیدنی است.

در ماه‌های اردیبهشت و خرداد عشایری که از مناطق گرمسیر خوزستان به چهارمحال و بختیاری وارد می‌شوند از مسیر روستای سر آقا سید عبور می‌کنند و تماشایی‌ترین صحنه‌ها را به تصویر می‌کشند.

مسیر دسترسی

این روستای زیبا در ۴۵ کیلومتری شمال غرب مرکز شهرستان کوهرنگ واقع است. برای رسیدن به روستای سر آقا سید از شهر چلگردم در مرکز شهرستان کوهرنگ به سمت غرب حرکت کنید. پس از روستای سنگی شیخ علیخان، جاده ی آسفالته تمام می شود. با شروع جاده ی خاکی پر پیچ و خم چشمتان به غار یخی چما و قله ی زردکوه می افتد. پس از ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر رانندگی، روستای سر آقا سید نمایان می شود.

عکس‌هایی از مردم روستا

 

ویدئوی معرفی روستای سر آقا سید

منابع

۱ – روستای سر آقا سید چهارمحال و بختیاری ، از عجیب ترین روستاهای ایران – ایران هتل

۲ – سرآقاسید – ویکی پدیا

۳ – «سر آقا سید» کجاست؟ – ایسنا

۴ – روستای سر آقا سید چهارمحال و بختیاری | ماسوله زاگرس – کارناوال

۵ – روستای سرآقاسید: نگین بی‌نظیر معماری پلکانی زاگرس – کجارو