آرامگاه دو کمال در تبریز

آرامگاه دو کمال در تبریز

یکی از دیدنی های تبریز آرامگاه دو کمال محل دفن کمال الدین مسعود خجندی شاعر قرن هشتم و نهم هجری و کمال الدین بهزاد نقاش قرن دهم هجری می باشد که به دلیل اسامی این دو هنرمند نام دو کمال را به خود اختصاص داده است. محل این آرامگاه در یک باغ در محله ی بیلان کوه، واقع در شرق تبریز می باشد که حین بازی دو پسر بچه کشف شده است و پس از آن مرمت و بازسازی آن توسط انجمن آثار و مفاخر فرهنگی انجام شد. همچنین جمعی دیگر از ادبا، عرفا و هنروران دیگر این مرز و بوم نیز در این باغ دفن شده اند.

قدمت و توسعه ی باغ دو کمال

کمال الدین مسعود خنجدی پس از تشرفش به سفر حج در تبریز سکنی گزید که در آن زمان سلطان جلایر او را تحت حمایت قرار داد و به علت علاقه به وی باغ بیلان کوه رابه او داد و در آنجا خانقاهی برای وی بنا نهاد و به باغ کمال معروف شد. کمال الدین بهزاد که همراه شاه اسماعیل اول صفوی وارد تبریز شد نیز در آنجا درگذشت و در این باغ دفن شد. باغ دو کمال پس از چندی به گورستانی متروکه تبدیل شد تا سر انجام در سال ۱۳۳۸ توسط فرهنگ دوستان تبریز کشف و ضبط شد و در دهه ی پنجاه آثار ملی اقدام به مرمت و بازسازی آن کرد و در سال ۱۳۷۷ در لیست آثار ملی به ثبت رسید. عملیات اجرایی طرح توسعه ی باغ همزمان با برگزاری همایش بین المللی کمال الدین بهزاد و ایجاد مرکز آموزش نگارگری با تملک باغ های مجاور انجام گرفت.

افراد دیگری که در این باغ دفن شده اند

همچنین  نظام الدین سلطان محمد نقاش (نگارگر مکتب تبریز) ، استاد سلطان محمود مجلد (هنرمند جلد ساز دوره صفوی) ، مولانا طوسی و مولانا مشربی شروانی و … نیز در این مکان دفن شده اند که اکنون ازمقبره ی آنان اثری در باغ مشاهده نمی شود.

کاربری آرامگاه و باغ دو کمال

از چند سال پیش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی اقدام به احداث مجموعه‌ای بسیار زیبا با سبک سنتی کرده و این باغ را به دانشگاه تبدیل کرده است و امروزه آن را دانشگاه دو کمال یا مرکز آموزش نگارگری می‌نامند. این مجموعه با وسعت ۶۰۰۰ متر مربع شامل چندین کلاس، آتلیه، کتابخانه‌ی تخصصی، گالری نمایشگاهی، موزه‌ی تخصصی نگارگری، بخش اداری و پارکینگ است و در محوطه تندیس‌های کمال‌الدین خجندی و کمال‌الدین بهزاد نصب شده است. بنای مقبره تقریبا وسط باغ قرار گرفته و در ورودی این بنا در قسمت شمالی باغ قرار دارد. مقبره‌ها در قسمت پایینی و زیرزمین ساختمان قرار دارند.