پناهگاه حیات وحش شیر احمد
پناهگاه حیات وحش شیر احمد
از سال ۱۳۷۵ منطقه شیراحمد به منطقه شکار ممنوع تبدیل شده و در تاریخ ۱۳۸۱/۳/۲۱ مطابق با مصوبه ۲۲۷ شورای عالی محیط زیست تبدیل به پناهگاه حیات وحش شیر احمد شد. وسعت این پناهگاه ۲۲۸۴۷ هکتار بوده و در ۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر سبزوار قرار دارد.
وضعیت توپوگرافی منطقه شیراحمد
پناهگاه حیات وحش شیراحمد از نظر توپوگرافی به شکل‌های دشتی، کویری و تپه ماهوری وجود دارد. همچنین ارتفاع نواحی مختلف این منطقه بین ۹۱۵ تا ۱۳۸۰ متر متغیر می‌باشد.
میانگین درجه حرارت و میزان بارندگی سالیانه
منطقه شکار ممنوع شیراحمد در طول سال ۱۷۵ میلی‌لیتر بارندگی داشته و میانگین درجه حرارت آن نیز ۱۴ درجه سانتیگراد است.
گونه‌های جانوری موجود در پناهگاه حیات وحش شیراحمد
آهو شاخص‌ترین گونه جانوری در منطقه شیراحمد محسوب می‌شود. محدوده امن این منطقه یعنی جنگل تاغزار محلی امن برای زایمان آهوان به شمار می‌رود. از جمله پستانداران دیگری که در این منطقه وجود دارند می‌توان خرگوش- گرگ- کاراکال- سنجاب زمینی- جبیر- هامستر دم دراز- خفاش بال سفید و خارپشت ایرانی را نام برد.
پرندگان
پناهگاه حیات وحش شیراحمد برای پرندگانی مانند پرستو- سهره- دلیجه- بالابان- کبک- کرکس- عقاب طلایی- شاه بوف و عقاب شاهی زیستگاه مناسبی به شمار می‌رود. همچنین اردک سرسبز و آنقوت- خوتکا- حواصیل و بوتیمار از جمله پرندگان آبزی موجود در منطقه شیراحمد محسوب می‌شوند که زمستان را در رودخانه کال شور می‌گذرانند.
خزندگان و دوزیستان
پناهگاه حیات وحش شیراحمد زیستگاه خزندگان و دوزیستانی مانند جکوی پلنگی ترکمنی- آگامای قفقازی و همچنین سوسمار دم دراز ایرانی است.
منابع آب موجود در منطقه شیراحمد
تنها منبع دائمی آب منطقه شیراحمد رودخانه کال شور بوده و مهم‌ترین چشمه موجود در این منطقه چشمه آوش است. از جمله منابع آب اصلی دیگری که در منطقه شیراحمد وجود دارد می‌توان قنات شیراحمد و چشمه چاه طبق را نام برد.
شرایط آب و هوایی منطقه
این منطقه از اقلیم خشک کویری با نوسان نسبتاً زیاد درجه حرارت روز و شب که از خصوصیات مناطق کویری می‌باشد برخوردار است. میانگین درجه حرارت سالیانه معادل ۱۴ درجه سانتی گراد است و متوسط حرارت ماهیانه در سردترین فصل سال یعنی دی ماه حدود ۴/۲ و گرمترین ماه سال یعنی تیر ماه حدود ۱/۲۹ درجه سانتی گراد است.
منابع آب منطقه
منطقه شیر احمد سبزوار به دلیل ساختار زمین‌شناسی و شرایط اقلیمی حاکم بر آن از چشمه‌های پرآبی که در تمامی طول سال جریان داشته باشد برخوردار نیست و رودخانه کال شور که حدود ۲۵ کیلومتر از مرز شمالی منطقه را در بر می‌گیرد تنها منبع آب دایمی منطقه می‌باشد. این رودخانه که در سال‌های پرآبی از دبی نسبتاً خوبی برخوردار است علاوه بر اینکه مورد استفاده وحوش منطقه قرار می‌گیرد همه ساله پذیرای صدها پرنده آبزی مهاجر می‌باشد. چشمه آوش مهم‌ترین چشمه منطقه است که دبی پایه آن بیش از ۳ لیتر در ثانیه می‌باشد که علاوه بر مردم مورد استفاده وحوش منطقه نیز قرار می‌گیرد. از دیگر منابع تأمین آب وحوش منطقه یک دستگاه تلمبه بادی است که بر روی یکی حلقه چاه که تقریباً در محدوده مرکزی منطقه حفر گردیده‌است قرار گرفته‌است.
