معرفی زیارتگاه حضرت بال
زیارتگاه حضرت بال
بال در زبان اردو به معنای مو است و چون در این زیارتگاه از مویی منسوب به پیامبر نگهداری میشود این حرم از گذشته به عنوان زیارتگاه حضرت بال در میان مردمان هند مشهور شده است. زیارتگاه حضرت بال در منطقه کشمیر در کشور هند واقع شده است. این زیارتگاه به عنوان یکی از مهمترین زیارتگاههای مسلمانان در کشمیر شناخته میشود.
اهمیت و قداست زیارتگاه حضرت بال از دید مسلمانان کشمیری
همانگونه که گفته شد در این حرم از تار موی پیامبر نگهداری میشود. بنابر نقل، در اوایل قرن یازدهم، این تار مو توسط یکی از خادمان حرم حضرت رسول(ص)، به هند انتقال یافته است. این تار مو هر ساله در سالروز میلاد پیامبر(ص) و معراج وی و چند مناسبت دیگر در معرض بازدید و زیارت جمعیت انبوهی قرار میگیرد. درگاه حضرت بال در کرانه غربی دریاچه دل در سرینگر واقع است. حضرت بال از منظر مسلمانان کشمیری، حلقه اتصال حیات روحانی پیامبر با پیروان اوست.
مفقود شدن ۹ روزۀ تار مو، اغتشاشها و ناآرامیهایی را در سراسر کشمیر و برخی شهرهای هند ایجاد کرد که نشان دهنده اهمیت و تقدس تار موی پیامبر در حیات سیاسی و اجتماعی مسلمانان کشمیر است.
این بنا پیشینه تاریخی دارد و تاریخچه احداث آن مربوط به اوایل قرن هفتم میلادی میشود. درواقع شاه جهان که یکی از پادشاهان در زمان سلسله پادشاهی مغول ها بود در سال ۱۶۳۴ میلادی به هنگام سفر خود به کشمیر، دستور بازسازی این مکان را صادر کرد و فرمان داد تا نمازخانهای در آن ساخته شود.
نقشه اولیه زیارتگاه
ساختمان اولیه این عمارت در سال ۱۰۳۳ ساخته شد که سبک معماری آن تلفیقی از معماری کشمیری با معماری مغولی بود. زمانی که موی مقدس پیامبر به این مکان آورده شد معماری آن وسعت گرفت به گونهای که در قسمت غربی آن مسجد بنا شد و در شرق آن خانقاه بزرگی ایجاد شد. این بنای مقدس از سال ۱۳۲۲ ش / ۱۹۴۳ زیر نظر اوقاف اسلامیه قرار گرفت.
مکان دقیق نگهداری از تار مو
در ابتدا این تار مو در خانقاه نقشبندیه در مقابل انظار عمومی قرار گرفت، اما از این جهت که خانقاه ظرفیت کافی برای در خود جای دادن این همه جمعیت بازدیدکننده را نداشت، به دستور فاضل خان حاکم مغول کشمیر تصمیم بر این شد که محل نگهداری تارمو مقدس را به باغ صادق آباد منتقل کنند. بنابراین از آن پس عمارت این باغ محل زیارت موی شریف قرار گرفت و با نام حضرت بال در میان عوام شناخته شد.
نمای امروزی زیارتگاه
در طی بازسازیهای انجام شده نمای کنونی این بنا با سنگ مرمر سفید پوشانده شده است. نقشه آن الهام گرفته از طرح کلی مسجد پیامبر در مدینه میباشد.