قدیمیترین لباس جهان
تاریخ ما/ زهرا طاهری: شاید شی چندان باارزشی به نظر نرسد اما این لباس نخنما قدیمیترین لباس و قدیمیترین پارچه است که دریکی از قبرستانهای قدیمی مصری توسط باستان شناسان یافت شده است.
این لباس که آن را لباس ترخان نامیدند توسط محققان دانشگاه لندن بررسی شد و آنها قدمت این لباس را به ۵۵۰۰ تا ۵۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، به اولین خاندان پادشاهان مصری و حتی دوران قبل از آنها نسبت دادند.
این شی ابتدا در سال ۱۹۱۲ در قبرستان قدیمی مصری واقع در جنوب کاریو توسط باستان شناسان کشف شد. آنها ابتدا ارزش چندانی برای آن قائل نبودند و آن را در بین سایر لباس و پارچهها قراردادند اما در سال ۱۹۷۷ وقتی برای دومین بار به آن برخورد کردند آن را برای نگهداری به موزه ویکتوریا و آلبرت فرستادند. آنها به قدیمی بودن آن کاملاً آگاهی داشتند اما این مسئله که قدمت آن به چند سال قبل برمیگردد یک مسئله جدالبرانگیز برای آنها بود.
درنهایت آنالیزهای رادیو کربن که توسط آلیس استیو سون و مایکل دبلیو دی از کالج دانشگاهی لندن انجام شد توانست قدمت آن را اثبات کند.
سالم ماندن این تکه لباس کاملاً آسیبپذیر و کمدوام در باستانشناسی یک مورد کاملاً استثنایی است محققان مجله عهد عتیق که تحقیقات جدید را در آن منتشر میکند اینطور مینویسد: «سالم ماندن این تکه لباس کاملاً آسیبپذیر و کمدوام در باستانشناسی یک مورد کاملاً استثنایی است.»
لباس تارخان نگاه خاص و ویژهای به مد آن زمان دارد. اگرچه که در حال حاضر بیشتر شبیه یک تیشرت به نظر میرسد اما موارد مشابه که از چند کشور دیگر بعدازآن به دست آمد نشان میدهد که زمانی اینیک پیراهن با آستینهای طراحیشده، یقههفتی شکل، دامنی دنبالهدار با پلیسه های باریک و بسیار بلندتر از اندازه فعلی آن بوده است. همچنین نشانههایی وجود دارد که نشان میدهد اینیک لباس تن خورده و خانگی بوده نه یک لباس فانتزی و مجلل که تنها در مراسم و جشنها استفاده میشود.
محققان میگویند: «اگرچه که قسمتهای زیادی از بافت آن از بین رفته است و چندان واضح نیست اما ظاهراً متعلق به طبقه ثروتمند جامعه بوده است.»
دیگر لباسهای قدیمی کشفشده که قابلتوجه است شامل یک شلوار مربوط به اواخر هزاره دوم پیش از میلاد مسیح که در قسمت شرقی آسیای مرکزی یافت شده و یک دامن مخمل کبریتی مربوط به اویل عصر برنز در دانمارک هست.
این نویسنده همچنین میگوید: «اگرچه که لباس ترخان اولین نمونه باقیمانده است اما برش و دوخت آن درست برخلاف آنچه در قدیم بهعنوان لباس دور خود میپیچیدند با تناسب درست صورت انجامشده است.»