اساطیر شاهنامه

سی سال مانده به پایان دهمین سده از هزارۀ اوشیدرماه، دوشیزۀ بهدین پانزده‌ساله‌ای از نسل زردشت به نام گَواگ پِد (کسی که دارای پدر فزاینده است)  در آب کیانسه آب‌تنی می‌کند و از آن می‌نوشد. نطفۀ زردشت وارد بدن او می‌شود و سوشیانس از او به دنیا…

    سی سال مانده به پایان سدۀ دهم از هزار زردشت، دوشیزه‌ای از پیروان دین بِه (زردشتی) به نام نامیگ پِد (کسی که پدر نامی‌دارد) که نسبش به زردشت می‌رسد، در آب کیانسه می‌نشیند و از آن می‌خورد. نطفۀ زردشت وارد بدن او می‌شود و وی، اوشیدر یا…

از رویدادهای پس از دوران زردشت، آمدن پشوتن، پسر فناناپذیر گشتاسب است که در کنگ دژ زندگی می‌کند. سیاوش، پدر کیخسرو، این دژ را ساخته است. بنا به روایتی، خورشید چهر، یکی از پسران زردشت، با پشوتن در این دژ به سر می‌برد و همراه او و سپاهیانش…

بنا بر اسطوره‌های ایران باستان، زردشت همانند آدمیان دیگر از سه عنصر تشکیل‌شده است: فرّه، فروهر، جوهر یا گوهر تن. فرّه یا خورهی یا خُرّه همان موهبت ایزدی است که تجلی ظاهری آن در وجود زردشت، نور است. همه آدمیان دارای فرّه هستند و چون فرّه…

درگاهان، قدیمی‌ترین بخش اوستا، نام او آمده است. در متن‌های پهلوی بنای آذربرزین مهر، آتش مخصوص کشاورزان، به او نسبت داده‌شده است. دین‌آوری زردشت و در دوران اوست. گشتاسب به‌عنوان حامی زردشت مقامی بس گرامی در متن‌های اوستایی و پهلوی دارد؛…

  یکی از نامداران سلسله کیانی است. او در متن‌های پهلوی شخصیتی بسیار برجسته دارد و در اوستا از جاودانان است. وقتی فرنگیس باردار اوست، پدرش سیاوش ناجوانمردانه کشته می‌شود. «پیران» کوشش فراوان می‌کند که مادر و فرزند از مرگ رهایی یابند. آنان به…

جنبۀ اساطیری رویدادها در دورۀ کیانیان به نسبت دورۀ پیشدادیان کمتر است. سلسله کیانیان به‌طور واضح‌تری جنگ‌جو هستند و دوران، پهلوانی است. پیکار میان ایران و توران، بخش بیشتر فرمانروایی این سلسله را در برمی‌گیرد. در دوره ساسانی، شاهان کیانی را…

    در شاهنامه فعالیت‌های قهرمانی این پهلوانان نامی از دوران منوچهر آغاز می‌شود. سام نریمان در خدمت منوچهر است و در کین خواهی ایرج  همراه اوست. او امیر زابل است و سرآمد پهلوانان ایران. زال دستان فرزند اوست که چون به دنیا می‌آید سپید موست.…

این پهلوان کهن که به دوران هندو ایرانی تعلق دارد. افسانه‌های مربوط به این شخص پیش زردشتی وارد روایت‌های دینی شده و رنگ زردشتی به خود گرفته است و گونه‌ای متفاوت این روایت‌ها باعث شده است زمان و شخصیت گرشاسب در تاریخ اساطیری به‌آسانی…

در نوشته‌های دوران اسلامی که برگرفته از روایات کهن ایرانی است، از قهرمانی به نام آرش در دورۀ منوچهر سخن به میان می‌آید. چنین روایت‌شده است که افراسیاب تورانی منوچهر پادشاه پیشدادی را در تبرستان محصور می‌کند. سرانجام هردو خواهان آشتی…