خاستگاه

مكتب هاى آیین بوداى شمالى. مكتب هاى بودایى تبّتى، در این باره كه دقیقاً كدامین متون را معتبر بدانند و كدامین خدایان را مهم ترین بخوانند، اختلاف دارند; گاهى آموزه ها یا اَعمال خاص خود را كه در آن مهارت دارند به كار مى گیرند. ویژگى هاى كلى…

ساختار آموزه ها. تبّتى ها گاهى مدعى اند كه آموزه هایشان شامل هرسه چرخ، مهایانه، هینه یانه و وجره یانه است. این ادعا تا حدى درست است، اگرچه گاهى هم یك ادعاى جدلى به شمار مى آید كه تلویحاً شكل هاى دیگر آیین بودا را زائد مى داند. روش وینَیه و…

آیین بودا در زندگى معمولى ثواب اندوزى. آیین بوداى سنّتى نقش مهمى در زندگى روستایى دارد. آداب و رسوم مهم است، اما در اصل مقصود از برگزارى آن، ثواب اندوزى به شمار مى آید. لذت بردن از كارهاى نیك دیگران یك كُنش روانى است كه بارآور نتایج سودمند…

گفتار گام به گام: بخش دوم. موضوع این بخش، جهان  ِ حس وآسمان هاى برتر است. جهان حس. گفتار گام به گام اینك به تجربه حسى مى پردازد. مقصود نشان دادن این است كه چگونه جاذبه هاى رنگ، صدا، بو، طعم و تماس مالك دل شده و آن را هم در بیدارى و هم در…

گسترش آیین بوداى آغازین آشوكا. تا قرن اول پیش از میلاد، بوداییان توجهى به نوشتن متون دینى خود نداشتند. بنابراین، كهن ترین سند مستقل از منابع دیگر براى اندیشه هاى بودایى را مى توان در كتیبه هاى امپراتور آشوكا در قرن سوم قم یافت. آشوكا خود…

سه گوهر بودا. اعتبار گزارش هایى كه از زندگانى بودا در اختیار داریم موضوع بحثى بسیار محققانه است. منابعى را كه در اختیار داریم نمى توان با اطمینان ارائه كرد، چون دور بودن از زمان بودا اعتبار آنها را كم مى كند. این بدان معنا نیست كه چیزى…

آیین بودا و هندوئیسم. گاهى مى گویند بودا هندو بود. اگر مقصود از هندو «پیرو دینى با خاستگاه هندى» باشد، در این صورت روشن است كه او هندو بود. اما اگر هندوئیسم را تلفیقى از سنّت هاى گوناگونى بدانیم كه همسو با سنّت ودایى ِ برهمنى است دست كم از…

خاستگاه ها. تاریخ كهن هند در مقایسه با دیگر تمدن هاى بزرگ جهان باستان كمتر شناخته شده است. بیشتر آنچه را مى دانیم نمى توان در یك چارچوب گاه شمارى مطمئن قرار داد. بیشتر محققان تا این اواخر معتقد بودند كه بنیادگذار آیین بودا در ربع دوم قرن…

Rufuse M. Jones «میستى سیزم»، در كاربرد محاوره اى عمومى، كلمه اى است با دلالت بسیار نامتعیّن. در این اواخر میستى سیزم را به عنوان معادل دو واژه آلمانى، كه ویژگى هاى متفاوت دارند،به كار مى بردند: براى (Mystizismus)، كه خود بر سه چیز اطلاق مى…

آیین مزدك كه به خُرّم («شاد» و «خوش») یا درست دین نیز شهره است، در دوره حكومت قُباد ِ ]اول[ (488 ـ 531)، شاهنشاه ساسانى، در ایران شكوفا شد. نام این دین برگرفته از نام مزدك، بنیادگذار آن است. مفاهیم اجتماعى آیین مزدك مهم است، به ویژه به این…

نخستین‌ گفتار بودا- سوره‌ی‌ به‌ گردش‌ درآوردن‌ گردونه‌ آیین‌- از «رنج‌ و رهایی‌» می‌گوید؛ دو بیراهه‌ هست‌ كه‌ هر دو به‌ رنج‌ می‌انجامد، یكی‌ كامرانی‌ و دیگری‌ خودآزاری‌. بودا، كه‌ خود سالها پیش‌ از بوداشدن‌ این‌ دو بیراهه‌ را راه‌…

بودا ، شخصیتی است كه نه تنها معویت گرایان كه بسیاری از فیلسوفان را متوجه خود ساخته است . كمتر مركز آموزشی و پژوهشی فلسفی را در غرب سراغ داریم كه مطالعه درباره زندگی و آرای بودا را در برنامه خود نداشته باشد ، در ادامه زندگی نامه بودا و افكار…

این مقاله به بررسى فهمها و برداشتهاى ممكن از فلسفه تطبیقى دین و بحث درباره پاره اى از مصادیق آن مى پردازد. برداشت ما از فلسفه تطبیقى دین تا حد زیادى به چگونگى فهم و برداشت ما از فلسفه دین بستگى دارد; و البته این مسئله، مسئله اى بى مناقشه…

fakouhi بهار مختاریان فرهنگ هند و اروپایی(1) اگرچه فرهنگ هند و اروپایی در اصل یک مفهوم زبانشناسی است، معهذا روشن است که با فرض وجود زبان هند و اروپایی، وجود گروه همگونی از سخنگویان به این زبان با ویژگی مشترک فرهنگی مفروض می گردد.…

fakouhi علیرضا حسن زاده، بهار مختاریان (تصویر: مهرداد بهار) توضیح: آقای علیرضا حسن زاده، پرسشی را از خانم بهار مختاریان در حوزه اسطوره شناسی مطرح کرده بودند که در زیر این پرسش و پاسخ را می خوانیم.