تاریخچه قفل و کلید از گذشته تا کنون
حفظ امنیت، از دوران قدیم یکی از جنبههای مهم حاضر در زندگی افراد بود که با اختراع و روی کار آمدن قفل و کلید وضعیت امنیتی ملکها و محیطهای مختلف بهبود یافت. در واقع قفل و کلید افراد را قادر میسازند تا به اموال و داراییهای خود دسترسی کامل داشته باشند و بتوانند املاک خود را تحت کنترل و مدیریت خودشان قرار دهند. با بررسی تاریخچه قفل میتوان به این نتیجه رسید که قفل و کلید از دوران قدیم وجود داشتهاند اما با گذر زمان دستخوش تغییرات بسیاری شدند. در حال حاضر نیز هنوز قفلها و کلیدها بخش جداییناپذیر زندگی روزمره افراد محسوب میشوند؛ زیرا نه تنها برای دربهای ورودی کارایی دارند، بلکه برای سایر قسمتهای منزل یا محیط کار نیز مفید هستند. میتوان گفت در دنیای مدرن امروزی هرکسی حداقل ۳ الی ۴ کلید را همراه خود دارد و از آنها برای باز کردن قفلهای مختلف استفاده میکند. اما قفل و کلیدها اولین بار چطور به وجود آمدند؟
بررسی تاریخچه قفل و کلید در دوران گذشته
میتوان گفت تاریخچه قفل به بیش از ۶ هزار سال قبل برمیگردد. شاید باورتان نشود اما اولین قفل و کلید در نینوا، پایتخت آشور باستان که امروزه عراق و سوریه را دربردارد، اختراع و استفاده شد. اولین قفل باستانی و قدیمی از چوب ساخته و طراحی شده بود و درونش پین وجود داشت تا با چرخاندن کلید باز شود.
کلید این قفلها نیز برخلاف کلیدهای امروزی از جنس چوب بودند که بعد از برخورد با پینهای موجود، اقدام به بازکردن قفل میکردند. به طور معمول و در ادامه روند پیشرفت قفل، ساکنین مصر باستان نیز برای محافظت از اشیا قیمتی و مکانهای مذهبی از قفلهای چوبی کمک گرفتند.
با روی کار آمدن این مدل از قفل و کلیدها زحمت نگهبانان مستقر در ورودیها نیز کاهش یافت. علاوه بر نینوا و مصر باستان، قفلها و کلیدهای اولیه در ژاپن، نروژ و جزایر فارو نیز تهیه و تولید شدند. متاسفانه نمونههای اولیه با معایبی همراه بودند؛ برای مثال خیلی زود و به راحتی میشکستند، اغلب از یک طرف باز میشدند و برای باز کردن آنها میتوانستند از هر کلیدی استفاده کنند.
پیشرفتهای اولیه حاضر در تاریخچه قفل
با گذر زمان معایب قفلهای اولیه رفع شده و افراد شاهد پیشرفتهای عظیمی در حوزه امنیت بودند؛ برای مثال در اواخر قرن ۱۸ متخصصان حرفهای توانستند مکانیسم جدید و پیشرفتهای را برای قفلها تنظیم کنند، به طوری که عملکرد کلی قفلها تغییر کرد و با هر کلیدی باز نمیشدند. همچنین اگر شخصی سعی داشت قفل را باز کند، مالک خانه یا سایر موقعیتهای مکانی خیلی زود متوجه میشد.
براساس تاریخچه اصلی قفل، مکانیسمی که در سالهای گذشته تعبیه و طراحی شده است هنوز هم ادامه دارد و در برخی از کارخانهها قابل استفاده است. مکانیسم قدیمی قفلها بیش از ۶۷ سال کارایی خود را حفظ کردهاند و هنوز هم قابل استفاده هستند. البته که در دنیای مدرن امروز قفلهای هوشمند و سایر روشهای امنیتی روی کار آمدهاند اما هنوز هم قفلهای ساده و قدیمی جایگاه خوبی دارند.
روی کار آمدن قفلها و کلیدهای مدرن
با گذر زمانی نه چندان طولانی قفلهای مدرن و حرفهای روی کار آمدند که نسبت به قفلهای قدیمی و اولیه از سطح امنیتی بیشتری برخوردار بودند. اولین کشوری که در تولید قفلهای پیشرفته قدم برداشت، کشور انگلستان بود و توانست قفلهایی ایمن و متناسب با انواع درها تهیه، تولید و طراحی کند.
با ظهور قفلهای مدرن، گامی بزرگ در این صنعت برداشته شد. این قفل ها تنها با استفاده از کلید مخصوص به خود باز میشد. به عبارت دیگر تنها یک کلید با قفل تولید شده در دنیای مدرن سازگاری داشت که افراد باید از همان قفل برای باز کردن درب ساختمان یا سایر محیطها استفاده کنند. این قفل ها تا امروزه توانستهاند جایگاه خود را در بازار حفظ کنند.
متاسفانه با گذر زمان، همانطور که قفل و کلیدها پیشرفت کردند، سارقان نیز دانش و حرفه خود را توسعه دادند و توانستند با وسایل و ابزارآلاتی همانند سنجاق سر و غیره قفلها را بدون کلید باز کنند. در واقع شیارهای درونی قفل نه تنها با کلید مخصوص بلکه با سایر وسایل و ابزارآلات نوک تیز قابل چرخش و تغییر بودند، به همین دلیل سارقان توانستند با استفاده از لوازم مختلف برای باز کردن قفلها اقدام کنند.
نوع دسترسی در دنیای مدرن امروزی
با پشت سر گذاشتن تمام روندهای ذکر شده در بالا، بلاخره افراد توانستند قفلهای هوشمندی که بدون کلید باز میشوند را تولید و طراحی کنند. در حال حاضر یکی از جدیدترین روشهای دسترسی به منزل یا سایر محیطها استفاده از قفلهای هوشمند صفحه کلیددار است که شما با وارد کردن اعداد و حروف مشخص میتوانید آن را باز کنید.
در ضمن این قفلها به گونهای طراحی شدهاند که بعد از بسته شدن نیز بلافاصله قفل میشود که البته این ویژگی قابل تغییر است و شما میتوانید طبق نظر و خواسته دل خود از قفل اتوماتیک استفاده کنید. به هنگام استفاده از این مدل قفلها باید کد و اعداد رمزی خود را به خاطر داشته باشید و هرگز این اطلاعات را در اختیار هیچکس قرار ندهید.
توجه داشته باشید، نوع دسترسی به منازل و ساختمانها یا سازمانهای خاص همانند بیمارستانها و فرودگاهها یکسان نیست و از قفل و کلیدهای متفاوتی استفاده میشود. با پیشرفت سیستمهای هوشمند منازل و روی کار آمدن فناوری اینترنت اشیا، قفلهای دیجیتال و مدرن توانستند جایگزین خوبی برای قفلهای قدیمی باشند و بهترین تجربه مدیریت اموال را برای مالکان فراهم کنند.
قفلهای دیجیتالی که دارای پد لمسی هستند نیز از محبوبیت بیشتری برخوردار خواهند بود که در تاریخچه قفل از گذشته تا کنون ویژگی منحصر به فردی محسوب میشود.
سخن آخر
با توجه به اطلاعاتی که در مورد تاریخچه قفل ذکر کردیم، روند پیشرفت قفلها بدین گونه است که در سالهای گذشته افراد از قفلهای بزرگ چوبی استفاده میکردند و با گذر زمان قفلهای کوچکی روی کار آمدند که با هر کلیدی باز میشدند. در ادامه نیز قفلهایی تهیه و تولید شدند که تنها با کلیدهای مخصوص خود قابل دسترسی بودند اما معایب آنها زیاد بود و در نهایت نیز قفلهای هوشمند با کارایی بالا و صحیح روی کار آمدند تا امنیت ساختمانها را توسعه دهند.