مرور رده
ساسانیان
پیش از ظهور اسلام و حمله عربها به ایران آخرین شاهنشاهی ایران ساسانیان از سال (224تا 651 میلادی ) بر سرزمین ایران حکومت میکردند . یکی از مهمترین و موثرترین دورههای تاریخ ایران دوره حکومت ساسانیان بوده است زیرا شاهنشاهی ساسانیان دوباره ایران را پس از سقوط هخامنشیان برای اولین بار یکپارچه ساخت . در دوره ساسانی تمدن ایرانی از جهات مختلف به شکوفایی رسید .
شهروراز سردار ساسانی
شهروراز. (اِخ ) شهربراز. فرخان . یکی از سرداران اواخر دوره ٔ ساسانی که او را «رومیزان » میگفتند و لقب او شهروراز بود. وی درزمان خسرو بلاد شام و بیت المقدس را گرفته بمحاصره ٔ قسطنطنیه همت گماشت ولی وسیله ٔ عبور از بسفور و ورود بساحل اروپایی…
کتاب بُندهِش
کتاب بُندهِش از نظر در بر داشتن مطالب مربوط به اسطورهشناسی و علوم پیش از اسلام ایران پرارزشترین و مهمترین اثر پهلوی و بهترین منبع برای دسترسی به واژههای زبان پهلوی است. شاید بتوان بندهش را دایرهًْالمعارف علوم پیش از اسلام، و…
خسرو و نوجوان
خسرو و نوجوان متن کوتاهی به زبان پهلوی است که دوازده صفحه از مجموعهی متون پهلوی جاماسب آسانا را به خود اختصاص داده است. داستان بیمقدمه و از دست به سینه ایستادن نوجوانی به نام واسپوهر نزد خسرو قبادان آغاز میشود. او…
تنسر، اندرزنامهای از دورهی ساسانی
در قرن دوم هجری، همگام با فرزانگان و دانشمندان ملتهای مختلف که در جهت انتقال علوم گوناگون به میان مسلمانان تلاش میکردند، شماری از علمای ایرانی نیز که از فرهنگ و تمدنی غنی برخوردار بودند، کوشیدند تا از فرصتی که نهضت ترجمه پدید آورده بود…
اردشیر دوم شاه ساسانی
اردشیر دوم . (اِخ ) (ساسانی ) پادشاه ساسانی برادر شاپور ذوالاکتاف پسر هرمز. (مفاتیح ). برادر کوچک (؟) شاپور (دوم ) ذوالاکتاف (هویه سنبا) و جانشین او. وی از 379 تا 383 م . در ایران سلطنت کرد و او پادشاهی ضعیف النفس بود. (ایران در زمان…
نرسی
نرسی . (اِخ ) در اوستا: نَئی ریوسَن (گ َ)هه ، پارسی میانه : نرساه ، فرشته و ایزدی است نظیر جبرئیل حامل وحی ، و او پیک اهورمزداست . در پهلوی : «نئی ریوسنگ » . همین کلمه است که در فارسی تبدیل به نرسی شده است . (از حاشیه برهان قاطع چ…
آداب و عقاید و نحوه زندگی مذهب مزدکی
منبع :خدمات متقابل اسلام و ایران، صفحه 173-172
دین مانوی نظر آداب و مقررات، بر نوعی زهد و بدبینی به حیات و زندگی مبتنی بوده است.
کریستن سن در کتاب ایران در زمان ساسانیان می گوید:
... نزد این طایفه (مزدکیان)، چنانکه نزد مانویه، اصل آن…
نظام طبقاتی زرتشتیان عامل اصلی ظهور مزدکیان و مانویان
آقای سعید نفیسی در تاریخ اجتماعی ایران در خصوص ظهور فرقه های انقلابی در عهد ساسانی می گوید: امتیاز طبقاتی و محروم بودن عده کثیر از مردم ایران از حق مالکیت ناچار اوضاع خاصی پیش آورده بود و به همین جهت جامعه ایرانی در دوره ساسانی هرگز متحد و…
دیصانیان
دیصانیان كیانند؟
-1- دیصان در سریانی «بار دیصان» نامیده شده است. «بار» در سریانی به معنی «پسر» است. در عربی، علاوه بر «دیصان»، «باردیصان» و «ابن دیصان» هم به كار رفته است. ابن دیصان در سال 154 میلادی در كنار رود…
مزدکیان
مزدك كه بود؟
2-1- « مزدك كسی است كه در روزگار قباد ، پدر انوشیروان، ظهور كرد، و قباد را به مذهبش فراخواند و قباد دعوت او را اجابت كرد. و انوشیروان بر خواری و افتراء او آگاهی یافت، پس او را طلب كرد، او را یافت، او را كشت.…
مانویان
بنیان تفكر مانی
1-1- مانی ، یك روحانی زرتشتی بود كه مدعی وحی شد و مذهبی التقاطی پدید آورد. او آراء ادیان زرتشت و بودا و مسیحیت و عرفان سویی را در هم آمیخت. وی وجود شر را با نظریه دوئالیسم خود توجیه كرد. به نظر او،…
شاپور فرزند بابک
شاپور. (اِخ ) ابن بابک . نام پسر بابک و برادر اردشیرو نوه ٔ ساسان که چون بابک از قصد پسر خود اردشیر که مایل بود پادشاه سرتاسر ایالت پارس شود هراسان گشت ،نامه بحضور شاهنشاه اردوان (ارتبان پنجم ). نوشت و رخصت طلبید که تاج گوچیهر (از سلسله ٔ…
شاپور اول فرزند اردشیر دومین شاه ساسانی
شاپور. (اِخ ) ابن اردشیر. نام دومین پادشاه سلسله ٔ ساسانی . معروف به شاپور اول است . داستان تولد او از دختر اردوان آخرین پادشاه سلسله ٔ اشکانی در شاهنامه و کتب تاریخ آمده است . حمداﷲ مستوفی این داستان را چنین روایت کرده است : (اردشیر) دختر…
شاهپور، کشیش ساسانی
شاپور. (اِخ ) (کشیش ) نام کشیشی در زمان پادشاهی یزدگرد اول ساسانی . وی یکی از نجبا را که موسوم به آذرفرنبغ بود بدین عیسوی درآورد تا از مرضی که داشت شفا یابد. آذرفرنبغ آن کشیش را دعوت کرد که بقریه ٔ او آمده کلیسائی در آنجابنا کند. شاپور قبلا…
شاپور رازی
شاپور. (اِخ ) رازی . یکی از دو تن مقتدرترین نجبای ایران در زمان پادشاهی پیروز یزدگرد ساسانی . ایران سپاهبد و سپاهبد سواد در زمان پادشاهی قباد پسر پیروز. (فهرست ولف ): در زمان پیروز مقتدرترین نجبای ایران دو تن بودند، یکی زرمهر یاسوخرا از…