مردم باستان چه مشاغلی داشتند؟
همهمان احتمالا لطیفههایی شنیدهایم که در آنها، «کهنترین مشاغل جهان» را فاحشهگری یا «دومین شغل قدیمی جهان» را جاسوسی در نظر میگیرند، چون در کتاب مقدس به آن اشاراتی شده است. حالا اگر این لطیفهها را کنار بگذاریم، این مشاغل حتی به کهنترین حرفههای جهان هم نزدیک نیستند. این مورد میتواند مسئله را بیشتر برایمان روشن کند که اولین مشاغل بر اساس نیازهای انسانهای اولیه به وجود آمدند. در فهرست امروز هم به حرفههایی اشاره میکنیم که در نتیجه اولین ساختههای دست بشر مانند ابزارها و هنر و زبان و کشاورزی شکل گرفتند. تمام مشاغلی که امروز معرفی میکنیم هنوز وجود دارند و احتمالا همیشه هم وجود خواهند داشت، چون با بعضی از اساسیترین نیازهای انسان سروکار دارند.
۸- شغل بنّایی
قدمت: بین ۱۰.۰۰۰ – ۱۵.۰۰۰ سال قبل
کشور مبدا: بینالنهرین باستان (عراق، اردن، سوریه، رژیم صهیونیستی (اسرائیل)، فلسطین، جنوب شرقی ترکیه و غرب ایران امروزی)
درآمد فعلی: ۲۲.۷۱۸ – ۸۲.۱۹۹ دلار
انسانها در بیش از ۱۰.۰۰۰ سال قبل، روش زندگی شکارچی-گردآورنده چادرنشینشان را کنار گذاشتند. بینالنهرین باستان هم از اولین تمدنهایی بود که به سمت کشاورزی و ساخت سکونتگاههای دائمی بیشتر رفتند. دانشمندان مدتها بعد به این باور رسیدند که اجدادمان، فصل به فصل شکار و غذا جمعآوری میکردند و کل سال را هم در سکونتگاهایشان زندگی نمیکردند. با اینکه خانههای آن دوره و زمانه به دست ساکنان آنجا ساخته میشد، اما همانطور که مردم نقشهای تعریفشدهتری در جامعه پیدا میکردند، بنّاهای متخصص هم در نهایت به مهارت بنّایی میرسیدند.
امروزه، ساخت و ساز و تعمیر تمام سازههای روی زمین، دست بنّاها را میبوسد. بنّاهایی هم حتی وجود دارند که تمرکزشان را روی یک حوضه خاص از بنّایی، مانند دیوارها و قایقها و ایوانها (بالکن) و دربها و قفسهها میگذارند. بنّایی یکی از کهنترین مشاغل جهان است، که بازار تقاضایش همیشه احساس میشود و بنّاها در کل از آن میتوانند پول خوبی بین ۲۲.۷۱۸ – ۸۲.۱۹۹ دلار کاسب شوند.
۷- شغل کشاورزی
قدمت: حدود ۱۲.۰۰۰ – ۱۳.۰۰۰ سال قبل
کشور مبدا: بینالنهرین باستان (عراق، اردن، سوریه، رژیم صهیونیستی (اسرائیل)، فلسطین، جنوب شرقی ترکیه و غرب ایران امروزی)
درآمد فعلی: ۲۰.۱۸۲ – ۷۷.۸۴۵ دلار
انسانها در بیشتر تاریخشان شکارچی-گردآورنده بودند و در یکجا نمیماندند و به سرعت جابهجا میشدند. اصلا اجدادمان از حداقل ۲۰.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح غلات وحشی را جمعآوری میکردند و میخوردند، اما تا حدود ۱۲.۰۰۰ – ۱۳.۰۰۰ سال قبل (حدود ۱۱.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح) کشاورزی محصولات را شروع نکرده و اصلا به سمت آن نرفته بودند. منتها تمدن بینالنهرین حداقل تلاششان را کرده بودند و اولین غلات، یعنی گندم سیاه (چاودار) را پرورش دادند. ۸ محصول بنیانگذار در آن زمان هم گندم سبز، گندم سیاه، جو پوستکنده، نخود فرنگی، عدس، ماشک تلخ، نخود و کتان بودند که گروههای مختلفی در هلال حاصلخیر در حدود ۹.۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کشت میشدند.
کشاورزی در آن برهه از تاریخ باعث شد تا جمعیت آن زمان رشد کند و بشر هنوز هم به کشاورزان و کشاورزی، یکی از کهنترین مشاغل جهان نیاز دارد. حالا جدا از نیاز اصلی بشر به کشاورزی، بیشتر کشاورزان فقط به این خاطر در این حرفه هستند، که شغل خانوادگیشان است. برای کشاورزی باید زور و بازوی زیادی داشته باشید، اما با میانگین درآمد بین ۲۰.۱۸۲ – ۷۷.۸۴۵ دلار در سال میتوانید سود خوبی به دست میآورید.
۶- شغل نوازندگی
قدمت: حدود ۵۰.۰۰۰ سال قبل
کشور مبدا: کشف کهنترین ابزارهای موسیقی در آلمان
درآمد فعلی: ۲۰.۰۷۴ – ۲۰۳.۵۲۴ دلار
مشخص کردن موسیقی ماقبل تاریخی یا ریشههایش مانند تمام کهنترین مشاغل جهان در فهرست امروز دشوار است. دانشمندان که میگویند انسانها موسیقی را ۵۰.۰۰۰ سال قبل در «انفجار فرهنگی» شروع کرده بودند. اما از آنجایی که کهنترین ابزارهای موسیقی به احتمال زیاد همان صدای انسان باشد، ممکن است تاریخ موسیقی به قبلتر از اینها برگردد. در حال حاضر این را میدانیم که کهنترین ابزارهای موجود موسیقی، حدود ۴۲.۰۰۰ – ۴۳.۰۰۰ سال قبل از آلمان میآیند.
از همان زمان بود که موسیقی نقش برجستهای تقرببا در تمام فرهنگهای سراسر جهان پیدا کرد. موسیقیدانها هم یکی از محبوبترین سرگرمکنندهها محسوب میشوند و درآمد زیادی از هر حرفه دیگری به دست میآورند. البته که درآمد هر حرفه هنری به طور گستردهای متغیر است، اما درآمد فعلی و میانگین حوزه موسیقی، حدود ۲۰.۰۷۴ – ۲۰۳.۵۲۴ دلار در نظر گرفته میشود.
۵- شغل هنرمندی
قدمت: بالای ۶۷.۰۰۰ سال قبل
کشور مبدا: کشف کهنترین نقاشیهای غاری در اسپانیا
درآمد فعلی: ۲۰.۰۵۶ – ۹۴.۴۷۱ دلار (هنرمند خوب مانند نقاش و مجسمهساز و تصویرگر)
قدیمیتری هنر شناختهشده جهان، همان نقاشیهای غاری از استنسیل (شاپلون) دست قرمزرنگ هستند، که در اسپانیا کشف شدهاند. تاریخ این نقاشیهای غاری به بیش از ۶۷.۰۰۰ سال قبل برمیگردد، که به دست انسان نئاندرتال کشیده میشدند. با اینکه این نقاشیهای غاری از اولین سندهای هنری بشر محسوب میشوند، اما محققان معتقدند که بشر حتی قبلتر از آن زمان که آفریقا را بیش از ۶۵.۰۰۰ سال قبل ترک کند، هم توانایی خلق هنر داشت. منتها از آنجایی که زمینشناسی چیزی را از هنر حفظ نمیکند، پیدا کردن آن هنرهای باستانی در آفریقا سخت است. بیشتر تصاویری که از هنرهای باستانی میبینیم، عمدتا زندگی روزمره مردم آن زمان، افراد و حیوانات دورواطرافشان را نشان میدهد.
در طی زمان، اصلاحات زیادی روی هنر انجام شد و نقاشیهای غاری و مجسمهها به ارزشمندترین ویژگیهای جهان تبدیل شدند. با اینکه بیشتر مردم به هنر احترام میگذارند، اما زندگی واقعی یک هنرمند میتواند سخت و دشوار باشد. حالا اگر بتوانید به عنوان یک هنرمند شغل ثابتی پیدا کنید، احتمال دارد بین ۲۰.۰۵۶ – ۹۴.۴۷۱ دلار درآمد داشته باشید.
۴- شغل قصهگویی
قدمت: به کمتر از ۲۰۰.۰۰۰ سال قبل تخمین زده میشود
کشور مبدا: جایی در آفریقا
درآمد فعلی: ۲۰.۱۰۰ – ۱۲۳.۵۶۶ دلار (نویسنده / نویسنده و مولف کتاب)
از آنجایی که اصلا نمیشود از ریشه تاریخی زبانهای گفتاری بشر سر درآورد، منشاه زبان انسانها هم به طور کامل نامشخص نامشخص باقی میماند. حتی محققان مطمئن نیستند کدام گونههای انسانی بودند، که مهارتهای پروتو-زبان (مهارتهای قبل زبانی) را توسعه دادند. اما توسعه زبان در بین انسانهای خردمند در بهترین حالت در کمتر از ۲۰۰.۰۰۰ سال قبل تخمین زده میشود. منتها روایت کردن شفاهی (قصهگویی) احتمال دارد به اندازه زبان بشر، قدیمی باشد. اصلا همین بود که اجدادمان میتوانستند اطلاعات مهمی را به نسل بعد منتقل کنند و دنیای اطرافشان را برای آنها توضیح دهند. این قصهگویی حتی بعد از توسعه زبان نوشتار در حدود ۳۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح هم زنده ماند و به کارش ادامه داد.
قصهگوییهای امروزی از ریشههای تاریخیشان بسیار جلوتر هستند و هنوز هم با طیف بزرگی از رسانههایی مانند کتاب و برنامههای تلویزیونی و فیلمها و بازیهای ویدیویی و بلاگها و ولاگها به گوش مخاطب میرسند. حالا میزان درآمدتان دقیقا به صنعتی بستگی دارد که برای آن روایت میکنید. اما اگر میخواهید مثل یک نویسنده / نویسنده و مولف کتاب قصهگویی فعالیت داشته باشید، میتوانید درآمدی به اندازه ۱۲۳.۵۶۶ دلار داشته باشید.
۳- شغل خیاطی / لباس فروشی
قدمت: بین ۱۰۰.۰۰۰ – ۵۰۰.۰۰۰ سال قبل
کشور مبدا: جایی در آفریقا
درآمد فعلی: ۲۰.۸۲۰ – ۵۸.۹۹۰ دلار
هیچکس نمیداند که انسانهای دوران باستان از چه زمانی رفتند به سمت دوختودوز لباس، اما انسانشناسها این حرفه را به حدود بین ۱۰۰.۰۰۰ – ۵۰۰.۰۰۰ سال قبل تخمین میزنند. همچنین شواهد مستقیمی وجود ندارد که به ما بگوید اجدادمان چه طور متوجه لخت بودنشان شدند و بدون پوشش به جایی نمیرفتند. هرچند، مطالعهای که در سال ۲۰۱۱ میلادی درباره شپش منتشر شده بود، نشان میدهد انسانهای اولیه با ظهور شپشهای لباس از شپشهای سر، بافت لباسهایشان را حداقل تا ۸۳.۰۰۰ و احتمالا از اوایل ۱۷۰.۰۰۰ سال قبل شروع کرده بودند. کهنترین سوزنهای بافندگی هم به بین ۴۱.۰۰۰ – ۶۰.۰۰۰ سال قبل برمیگردد. اولین لباسهای بشر ساده، کاربردی و به صورت بدوی به دست گونه اولیه انسانی بافته میشدند، که در آبوهوای سردتر زندگی میکردند.
با اینکه پوشاک جلوتر از نیازهایمان است، اما باز هم به خیاط و خیاط زنانه و دوزنده لباس و خیاط زنانه نیاز داریم. جدا از طراحان لباس، افرادی که وارد این حوزهها میشوند میتوانند انتظار داشته باشند بین ۲۰.۸۲۰ – ۵۸.۹۹۰ دلار درآمد کسب کنند.
۲- شکارچی / قصابی
قدمت: اختلافاتی وجود دارد، اما به بیش از ۱.۸ میلیون سال قبل تخمین زده میشود
کشور مبدا: تانزانیا
درآمد فعلی: ۱۹.۶۷۱ – ۴۶.۸۱۵ دلار (قصاب)
به گفته شواهدی که انسانشناسان در سال ۲۰۱۲ میلادی منتشر کردند، انسانها شکار حیوانات و خوردن گوشت را تقریبا ۲ میلیون سال قبل آغاز کرده بودند. البته قبل از اینکه یافتههای جدیدی بیرون بیایند، اولین سند تعریفی از شکار انسان فقط به حدود ۴۰۰.۰۰۰ سال قبل تاریخگذاری میشد. اصلا این شواهد جدید، باور قدیمیمان را به چالش کشید که میگوید، انسانهای اولیه تنها حیواناتی را جمعآوری میکردند که به مرگ طبیعی مرده بودند یا شیرها و پلنگها و مابقی حیوانات شکارچی آنها را به حال خودشان رها کرده بودند. اما حالا به نظر میرسد که اجدادمان، بهترین حیوانات مانند کل یالدار (حیوانی از تیره گاوسانان)، بزکوهی و آهوی کوهی (غزال) را انتخاب و بعد شکار میکردند.
با اینکه شکار کردن واقعا دیگر یک حرفه مطرح نیست، اما بیشتر مردم معمولا برای تفریح و ورزش یا برای رفاه خانوادهشان شکار میکنند. آنها حتی بعضی اوقات میتوانند از فروش حیواناتی که شکار کردند به رستورانهای محلی هم درآمدی داشته باشند. همانطور که گفتیم جامعه امروزی نیازی به شکارچیها ندارد، اما قصابهایی هستند که با این کار سروکله میزنند. در آمار سال ۲۰۱۸ میلادی، قصابها میتوانند به طور میانگین در هر ساعت، ۱۳.۳۷ دلار درآمد داشته باشند.
۱-شغل ابزارسازی
قدمت: ۲.۶ میلیون سال قبل
کشور مبدا: گونا، اتیوپی
درآمد فعلی: ۳۸.۴۳۸ – ۷۵.۴۳۶ دلار
انسانهای اولیه ساخت ابزارها را حدود ۲.۶ میلیون سال قبل شروع کرده بودد، که همین میشود تا ابزارسازی را به عنوان کهنترین مشاغل جهان در نظر بگیریم. کهنترین ابزارهای سنگی که به اولدووان شناخته میشوند، نه تنها به عنوان سنگ بزرگی برای کوبیدن استفاده میشد، بلکه سنگهایی با تیغههای تیزی هم بودند که از کواترز و ابسیدین یا سنگ چخماق ساخته میشدند. خیلیها از روی همین سنگها باور دارند که برای قصابی حیوانات استفاده میشدند.
ظهور ابزارها در طول تاریخ بشر، هومو ساپینس (انسان خردمند) را در نهایت به سمت تکامل پیش بردند و بشر توانست در ساخت و استفاده از ابزارها به تبحر برسد، که ما هم از همان آخرین گونههای انسانی هستیم. هنوز هم تقاضا برای حرفه ابزارسازی وجود دارد، که مکانیکی از رایجترین آنهاست. افرادی که وارد این حرفه میشوند، میتوانند انتظار داشته باشند بین ۳۸.۴۳۸ – ۷۵.۴۳۶ دلار کسب درآمد کنند. حالا اگر هم مدرک طراحی مهندسی یا برنامهنویسی ماشین داشته باشند، کارخانهها حقوقشان را تا حد زیادی افزایش میدهند.