زبان یغنابی

یغنابی یا سغدی نو (Neo-Sogdian) زبانی ایرانی است که مردم یغنابی ساکن در دره یغناب در سرزمین تاجیکستان میان کوه‌های زرافشان و حصار، بدان سخن می‌رانند.

آخرین بروزرسانی ۲۹ آذر ۱۳۹۹ 2,498 0

نواحی که بیشینه مردم در آن به زبان یغنابی سخن می‌گویند.

یغنابی یا سغدی نو (Neo-Sogdian) زبانی ایرانی است که مردم یغنابی ساکن در دره یغناب در سرزمین تاجیکستان میان کوه‌های زرافشان و حصار، بدان سخن می‌رانند. این زبان بازمانده زبان سغدی قدیم است. زبان یغنابی از زبانهای ایرانی شاخه شمال شرقی ست و با زبانهای آسی و پشتو و زبان‌های پامیری نزدیکی‌هایی دارد. این زبان به لحاظ قدمت و ملاحظات زبانشناختی بااهمیت می‌باشد.

هم‌اکنون زبان یغنابی با همان الفبای تاجیکی که نوع تغییر یافته سیریلیک است، نوشته می‌شود.

ضمیرهای شخصی

	مفرد	جمع
اول شخص	مَن man	ماخ mox
دوم شخص	تو tu	شُماخ ʃumox
سوم شخص	اَخ، ایش iʃ، ax	اَختِت، ایشتِت iʃtit , axtit

ضمیرهای ملکی

	مفرد	جمع
اول شخص	-ِم im	-ماخ mox
دوم شخص	-ِت it	-شِنت ʃint
سوم شخص	-ِش iʃ	-شِنت ʃɪnt

صرف فعل‌ها

	مفرد	جمع
اول شخص	-امِشت omiʃt	-یمِشت imiʃt
دوم شخص	-یشت iʃt	-سِشت siʃt
سوم شخص	-چی tʃi	-اشت oʃt

برای نمونه فعل خواستن به این صورت صرف می‌شود

	مفرد	جمع
اول شخص	خواهامِشت (хоҳомишт)	خواهیمِشت (хоҳимишт)
دوم شخص	خواهیشت (хоҳишт)	خواهسِشت (хоҳсишт)
سوم شخص	خواهچی (хоҳчи)	خواهاشت (хоҳошт)

علامت جمع

یغنابی تنها بازمانده زنده‌ای است که از زبان سغدی به جای مانده و در آن مانند زبان سغدی هنوز می‌توان بن ماضی را از بن مضارع بنا کرد و علامت جمع نیز در آن t-است. از این رو با زبان آسی که علامت جمع در آن tA است شبیه‌است.