غارهای بیستون

غار شکارچیان

 

در بالای مجسمه هرکول – ۷۰ هزار سال پیش

در حفاری های این غار آثاری از ابزار سنگی و استخوانی دوره موستری، استخوان اسب وحشی، گراز، غزال، گاو وحشی و گوزن متعلق به ۷۰ تا ۴۰ هزار سال پیش کشف شد. همچنین استخوان ساعد و دندان یک انسان متعلق به این دوره در این غار پیدا شد که در موزه دانشگاه پنسیلوانیا نگه داری می شود. باستان شناسان ایرانی و آمریکایی نیم قرن پس از کشف این دو نمونه، بر آنها تحقیقاتی انجام دادند و معلوم شد تنها استخوان ساعد به انسان تعلق دارد و این انسان از نوع نئاندرتال است .

 

غار مر تاریک

 

شمال غربی غار مرخرل – دوره موستری

در این غار بقایای دوره پارینه سنگی میانی شامل ابزار سنگی، استخوانهای جانوری و انسانی یافت شده است. مصنوعات سنگی مر تاریک شامل خراشنده ها، سوراخ کننده، اسکنه، تراشه، تیغه و سنگ های مادر است که ویژگی صنعت موستری را دارا هستند. در میان استخوان ها بقایای جانورانی چون ماهی، خفاش، موش، پستانداران حشره خوار شناسایی شده اند. این غار پس از این دوره متروک شده است .

 

 

تیزه موستری- غار مرتاریک کرمانشاه– موزه ملی ایران

 

غار مردور

 

شمال شرقی غار شکارچیان – دوره موستری و زارزی

این غار مرتفع ترین غار کوه بیستون است و آثاری از دوره پارینه سنگی میانی و جدید در آن یافت شده است. این غار دو دهانه دارد و غاری نسبتا باز به حساب می آید. زندگی در این غار در دو دوره پیش از تاریخ ذکر شده تداوم داشته است. به دلیل اینکه دو سمت غار باز است و هوا در آن جریان دارد، آثار دفن شده درون این غار فرسوده و مضطرب بودند .

 

غار خر

 

پارینه سنگی میانی تا دوره تاریخی

غار خر در شمال شرقی غار شکارچیان قرار دارد و در حفاری های آن ابزار سنگی و استخوانی، بقایای جانوری، ذغال، سفال و سایر نمونه های دیگر یافت شد. قدیمی ترین آنها به دوره پارینه سنگی میانی تعلق داشت که شامل تراشنده و تیغ های ضخیم سنگی شاخص صنعت موسترین است.

از دوره پارینه سنگی پایانی و فراپارینه سنگی ریزتیغه ها، قلم های حکاکی، تراشنده ها و تیغ های کول دار و از دوره نوسنگی نوعی سفال پوک ساده به دست آمد. بقایای جانوری مکشوفه متعلق به اسب سانان، بزکوهی، میش وحشی، گاو وحشی، گوزن و غزال است. قدمت آثار یافت شده از این غار تا دوره ساسانی ادامه دارد  .

 

 

 

دندان های یک اسب سان-۱۰ تا ۱۵ هزار سال پیش- موزه ملی ایران

 

غار مر آفتاب

 

دامنه کوه – دوره موستری

در این غار که میان غار مرتاریک و غار مر دودر قرار دارد، آثاری از ابزار دوره پارینه سنگی میانی تا دوره پارینه سنگی پایانی یافت شده است .