جانگ یونگ شیل
جانگ یونگ شیل منجم و دانشمند کره ای در دوران چوسون بود.اگر چه جانگ به عنوان یک روستایی متولد شد؛ سیاست های جدید پادشاه سجونگ در رفع ممنوعیت حضور افراد با مقام اجتماعی پائین در مجموعه کارمندان کشوری ؛ به جانگ اجازه داد تا در قصر سلطنتی مشغول به کار شود.اختراعات جانگ مانند “چئونگ اگی”(باران سنج) و “وسیله اندازه گیری آب”پیشرفت تکنولوژی در سلسله چوسون را مشخص می کند.
سال های اولیه:تولد جانگ یونگ سیل فقط در شجره نامه خانوادگی وی و “یادداشت های سالیانه سلسله جوسیون” ثبت شده است.بر طبق این یادداشت ها،پدر وی جانگ سونگ هوا هشتمین نسل از خاندان جانگ بود.جانگ سونگ هوا سومین پسر از پنج برادر خانواده شان بود و تمامی این برادرها قبلا از وزرای سلسله گوریو بودند.یادداشت های تاریخی زیادی در مورد برادر بزرگ تر وی (جانگ سونگ بال)که در سال ۱۳۴۴ به دنیا آمد و مقبره وی در یوسونگ (در منطقه گیونگ بوک)واقع شده بود وجود دارد.یادداشت های سالیانه تصریح می کند که مادر وی از مرتبه اجتماعی گیسانگ(زنان خدمتکار اشراف و پادشاه)بود در نتیجه مقام اجتماعی یونگ شیل و مادرش در مرتبه”چئون مین”(پائین ترین مقام اجتماعی)بود.به دلیل استعداد خارج العاده یونگ شیل او به دربار سلطنتی فرستاده شد.از مطالب بالا میتوان اینگونه برداشت کرد که یونگ شیل در خانواده ای با مقام اجتماعی بالا متولد شد اما زمانی که که ژنرال یی سونگ گی برای ایجاد سلسله چوسون کودتایی انجام داد؛ جانگ سونگ هوا (پدر جانگ یونگ شیل)تبدیل به یک زندانی سیاسی شده و یونگ شیل و مادرش به مرتبه اجتماعی”چئون مین” تنزل پیدا کردند.
نظام اداری کشور:پادشاه سجونگ کبیر سیاستی ایجاد کرد که در آن مقامات بر اساس استعداد و نه بر اساس ثروت و مقام اجتماعی انتخاب می شدند.شهرت جانگ باعث ورود وی به دربار سلطنتی در هانسونگ (سئول کنونی)جایی که افراد عادی انتخاب شده امکان نمایش استعدادهای خود را در مقابل پادشاه و مشاورانش داشتند شد.سجونگ مشاهده کرد که جانگ توقع وی را در مهارت و مهندسی برآورده کرده است ؛بنابراین به جانگ اجازه داد تا به عنوان یک مقام رسمی دولتی در قصر مشغول به کار شود.دانشمندان با استعداد عضو برنامه کاری جدید پادشاه سجونگ در تالاری موسوم به “تالار بزرگان “می شدند.
ابزارهای ستاره شناسی:اولین ماموریت سجونگ به جانگ ساختن مدلی از کره زمین و اجرام اطراف آن برای مطالعه و اندازه گیری اجرام فضایی بود.تعالیم کتاب های نوشته شده توسط اساتید عربی و چینی کامل نبودند زیرا این ابزارها برای مقاصد نظامی نیز قابل استفاده بودند.بعد از دو ماه مطالعه او یک وسیله کروی شکل ساخت که می توانست با دقت معمولی کار کند.یک سال بعد از اولین تلاشش و در سال ۱۴۳۳ یونگ شیل” هون چئون یو” را ساخت.”هون چئون یو” بر مبنای یک دولاب (چرخ چاه)کار می کرد و این دولاب باعث چرخش کره داخل آن برای نشان دادن زمان می شد.در زمان های شب و روز این ابزار قابلیت به روز رسانی اجرام خورشید،ماه و ستارگان را داشت.مدل کهکشانی بعدی (گیوپیو) تغییرات زمان براساس تغییرات فصول را داشت.این ابزارها به همراه ساعت خورشیدی و ساعت آبی در حوالی برکه”کیونگ هورو” در قصر گیونگ بوک واقع شده و برای ستاره شناسان قابل استفاده بودند.موفقیت ابزار آلات ستاره شناسی جانگ یونگ شیل زمانی در سال ۱۴۴۲ بیشتر خود را نمایان کرد که منجمان کره ای محاسبات خود را در مورد هفت جرم آسمانی(پنج سیاره قابل رویت، خورشید و ماه)در کتابی به نام” چیل جئونگ سان” گردآوری کردند.
ماشین چاپ فلزی:اگر چه چوئه یون یو اولین ماشین چاپ فلزی جهان را در سال ۱۲۳۴ در خلال سلسله گوریو اختراع کرد اما “یوهان گوتنبرگ” در جهان به عنوان شخص پیشگام در این فناوری شناخته می شود.در کل چاپ به وسیله ی بلوک فلزات قابل حرکت از نوع چوبی خود در دوام،وضوح و ماندگاری برتر بود.با این وجود پادشاه از دانشمندان انجمن علمی “چیپ هیون جئون” خواست تا ماشین چاپ بهتری بسازند.در سال ۱۴۳۴ دانشمندان موفق به ساخت”گابینجا” که از آلیاژهای مس-روی و سرب -قلع ساخته می شد؛ شدند.گفته می شود این وسیله از وسایل چاپ قبلی دو برابر سریع تر بود و حروف چینی را به طرز حیرت انگیزی شفاف و زیبا چاپ می کرد.”گابینجا” در طی ۳۷۰ آینده شش بار دیگر نیز تولید شد.
ساعت ابی: اولین ساعت آبی جهان در سال ۱۰۹۱ توسط اعراب و چینی ها اختراع شده بود و یک نوع بسیار پیشرفته تر آن توسط کره ای ها مورد استفاده قرار می گرفت.با این که این موضوع مورد قبول است اما سامگوک ساگی نیز از یک دفتر سرپرستی روایت می کند و این موضوع نشان می دهد که استفاده از ساعت های آبی از زمان سه پادشاهی آغاز شده است.مدل کره ای این وسیله شامل دو دسته شیشه می شد و آب در یک مقیاس اندازه گیری از بالا به پایین سقوط می کرد.سطح آب در هر لحظه زمان آن روز را نشان می داد.این وسیله بسیار زحمت آور بود زیرا یک شخص باید همواره بر بالای وسیله نگهبانی می داد و با به صدا در آوردن یک طبل در هر ساعت زمان را به عموم خبر می داد.بعد از شنیدن استعمال ساعت های آبی مستقل در کشورهای خارجی،پادشاه سجونگ ساختن یک ساعت که به مانند یک وسیله اتوماتیک کار کند را به جانگ و سایر دانشمندان محول کرد.انها در توسعه یک ساعت آبی کاربردی ناکام ماندند.بنابراین جانگ برای مطالعه طرح های مختلف ساعت های آفتابی به چین رفت.زمانی که وی در سال ۱۴۳۴ به چوسون برگشت؛ اولین ساعت آبی کره ای با نام “جاگ یئونگ رو “را ساخت.این ساعت آبی چندان عمر نکرد اما بازسازی “جاگ یئوک رو” بر مبنای متن توصیفی آن بوده است.
محیط این ساعت از دوازده کالبد چوبی که به عنوان نشان دهنده ی زمان بودند؛ تشکیل شده بود.در این وسیله چهار محفظه اب،دو شیشه برای دریافت آب و دوازده پیکان که در داخل مخزن پائینی شناور بودند وجود داشت.زمانی که آب از مخزن بالا توسط لوله به مخزن پائینی جریان می یافت ؛ یکی از پیکان ها باعث شیب دار شدن صفحه ای می شد که با گلوله های کوچک فلزی پر شده بود.این گلوله در نهایت به مخزنی با گلوله های آهنی بزرگ تر سر می خورد.این تصادف باعث سرازیر شدن گلوله های بزرگ تر به پایین و اصابت به یک سنجه بزرگ شده و زمان را به اطلاع عموم می رساند.سپس گلوله به مخزنی دیگر که بخشی از یک اهرم مرکب و قرقره بود و باعث حرکت کالبد های چوبی برای نشان دادن زمان به صورت بصری می شد؛ منتقل می گردید.
ساعت افتابی:اختراع ساعت آبی توسط جانگ موجب گستردگی استفاده از آن در سراسر کشور شد اما هنوز هم این وسیله بسیار هزینه بر بود و در همان هنگام وسیله ای ارزان تر و با قابلیت مدیریت بیشتر با عنوان ساعت خورشیدی بر سر زبان ها افتاد.جانگ،ایچون،کیمجو و دیگر دانشمندان اولین ساعت آفتابی کره را با نام “آنگبو ایلگو”به معنی ساعت خورشیدی گلدان مانندی که در آسمان دایر شده است ؛ اختراع کردند.”آنگبو ایلگو” از برنز ساخته شده بود و شامل یک کاسه می شد که با سیزده مقیاس برای نشان دادن زمان علامت گذاری شده بود.این وسیله شامل چهار ساق می شد که توسط یک بست در پایه دستگاه به هم می پیوستند.هفت خط این سیزده مقیاس را در منحنی های مختلفی برای جبران تغییرات فصلی مسیر حرکت خورشید قطع می کردند.”آنگبو ایلگو” و نسخه های دیگر مانند “هیونگجو ایلگو” و “چئون پیونگ ایلگو” در مکان های حیاتی مانند خیابان های اصلی با رفت و آمد زیاد قرار داده شده بودند و مردم می توانستند به خوبی از زمان آگاه شوند.برای جبران درصد بالای بی سوادی در بین مردم عادی دوازده شکل از حیوانات مانند موش،ببر و گاو در نزدیکی مقیاس ها حکاکی شده بودند.امروزه ساعت های خورشیدی که در زمان پادشاه سجونگ ساخته شده بودند باقی نمانده است و هیچ کدام نتوانستند بعد از جنگ های ایمجین به حیات خود ادامه دهند.
تحقیقات در زمینه تسلیحات:زمانی که پادشاه سجونگ از اخباری مبنی بر اینکه جنگ افزار های تن به تن کره ای کند شده و حتی در مقایسه با جنگ افزارهای همسایگان سنگین تر هستند آگاه شد ؛ وی جانگ را برای گسترش آلیاژهای مختلف در جهت ساخت جنگ افزارها و ابزارهای گوناگون به منطقه گیونگسانگ فرستاد. به دلیل اینکه جانگ به عنوان یک گواننو (خدمتکار مرد در استخدام دولت) استفاده می شد؛ اطلاعات زیادی در مورد کاربرد فلزات به دست آورده بود و همچنین در مورد جغرافیای منطقه نیز می دانست.جانگ فلزات موجود و مشخصات آنها را بررسی کرد و نتایج تحقیقات خود را به پادشاه و ژنرال ها تقدیم کرد.با این کار وی موجب گسترش تجهیزات نظامی کره شد.
باران سنج:اقتصاد کره در دوران چوسون مبتنی بر کشاورزی بود و خشکسالی های ادامه دار و پی در پی کشور را آسیب پذیر می کرد.بنابراین مدیریت بهتر آبها ضروری به نظر می رسید.اگرچه باران سنج ها در یونان و هند باستان مورد استفاده بودند اما جانگ اولین باران سنج کره ای را در سال ۱۴۴۱ اختراع کرد.این وسیله که “چئوگ آگی” نامیده می شد و در سال ۱۴۴۲ یک باران سنج استاندارد شده با ابعاد ۴۲.۵ سانتی متر (ارتفاع) و هفده سانتی متر (شعاع) به کل کشور برای جمع آوری داده های مربوط به میانگین مقدار بارش های سالیانه در مناطق مختلف کشور معرفی شد.
آب سنج:برای مدیریت بهتر آب پادشاه از دانشمندان ابداع روشهایی برای آگاه سازی کشاورزان در مورد میزان آب در دسترس را طلب کرد.در سال ۱۴۴۱ جانگ اولین آب سنج جهان را اختراع کرد که ساپیو نامیده می شد.این وسیله یک ستون مدرج شده سنگی بود که در وسط محیط آب قرار می گرفت و توسط یک پل سنگی متصل می شد.
اخراج:هنر فوق العاده جانگ باعث اعتماد بیشتر پادشاه به وی شد.بعضی مقامات دولت به دلیل اینکه جانگ علی رغم اصل و نسب خانوادگی عادی اش موفقیت های زیادی کسب کرده بود به وی حسادت می کردند.بعلاوه به دلیل اینکه جامعه چوسون مبتنی بر ریشه های مذهب کنفسیوس بود دانشمندان و مهندسین از احترام کمتری نسبت به صنعت گران برخوردار بودند.در سال ۱۴۴۲ پادشاه سجونگ به جانگ دستور داد تا یک گاما (تخت روان پیچیده و تزیین شده کره ای)بسازد. آن گاما وقتی پادشاه در حال مسافرت بود شکست و جانگ مجبور به پاسخگویی بود.اگر چه پادشاه مخالف با آن حکم بود اما جانگ برای مدت طولانی زندانی شد و از قصر سلطنتی اخراج شد.وقایع بعدی زندگی وی شامل تاریخ فوت وی ثبت نشده است.
پایان
بسیار روان و عالی نوشته شده بسیار از زحمات نویسنده متشکرم
بسیار عالی بود
سپاس جناب سیروس پور
ممنونم.انجام وظیفه بود
درود بر جناب سیروس پور عزیز
ممنون بابت زحماتی که می کشید
یه سوال داشتم ؟
کاش یه مقاله در مورد امپراطوری های کره ای و چینی می نوشتید که مثلاً در عصر حاضر به کدوم کشور اطلاق میشن !
براتون مثال میزنم !
مثلاً من هنوز نمیدونم باکجه کره جنوبیه یا بویو یا گوگوریو ؟!؟
همینطور در مورد کره شمالی همین قضیه بالا صادقه !
به فرض ؛ اگه باکجه کره جنوبی باشه و گوگوریو کره شمالی .. اونوقت بویو کدومه ؟!؟
امپراطوری هان الان کشور چینه یا سلسله تانگ
همینطور در مورد شیلا و سایر امپراطوری های دیگه !
سلام. لطف دارین. ما معمولا در زمان معرفی سلسله ها عکس محدوده جغرافیایی اونا رو هم میذاریم که مخاطبین متوجه بشن اونها کدومیک از کشورهای عصر حاضر رو شامل میشن. نمیشه با متر و معیار گفت که فلان سلسله فلان کشور کنونیه. بلکه ممکنه یک سلسله بخش هایی از چندین کشور رو در بربگیره و برعکس.
خیلی عالی
سریال جانگ یو شیل در همین رابطه بود که سریال قشنگی بود
تشکر بابت همراهیتون
بله خیلی عالی بود. کاش تو تلویزیون ایران هم میگذاشتند. ما دانلود کردیم تماشا کردیم. منکه خیلی کیف کردم. متاسفانه امثال جانگ یول شینگ دیگه خلق نمیشن. چون خدا دید که مردم چقدر قدر نشناس و ناسپاسند و لیاقت اینهمه دانش زو توانایی رو ندارن. چقدر خوبه که دارن با این فیلمها سنت هاشون رو زنده میکنن.چون کره هم متاسفانه غرب زده شده و اوضاعش فاجعه بار هست.
البته تا باد چنین بادا
سلام لطفا یک کتاب درمورد تاریخ کره که به همین شکل واضح اتفاقات رو توضیح داده باشه معرفی کنید الته که به فارسی ترجمه شده باشه
سلام. متاسفانه کتابی به این صورت و به زبان فارسی وجود نداره.