دورۀ زمام داری توتموزیس سوم (توتمس سوم)

پادشاه کادش که کینۀ دیرینه نسبت به مصریان داشت و در انتظار فرصتی بود که از ضرباتی که اسلافش از فراعنۀ مصر متحمل شده بودند، از آنان انتقام بگیرد، برآن شد تا همۀ حکام کوچک و بزرگ و فرمانروایان محلی را که شمار آنان به سیصد تن می رسید،…

توتموزیس دوم و تعدیل سیاست های نظامی پدرش

توتموزیس دوم (توتمس دوم) که از سال 1494 تا 1490 پیش از میلاد مسیح فرعون مصر بود، طی یک سلسله تلاش های مستمر و قاطعانۀ سیاسی برآن شد تا با بدویان شاسو از در سازش درآید و آنها را وادار به یک زندگی  مسالمت آمیز در کنار همسایگانشان بکند.…

نقش و سهم خطۀ پارس در غنای هنری ایران باستان

هرچند در نگارش تاریخ ساسانیان سهم قابل توجهی از اثر به بررسی هنر ایران ساسانی در ابعاد گوناگون اختصاص داده شده است، ولی نگاهی به گذشته پارسها و مناسبات آنان با اقوام، ملل و دولتها و حتی حکومتها و امپراطوریهای جهان باستان در این مورد بی…

سرزمین پارس از منظری دیگر و در یک ارزیابی تحلیلی

خطۀ پارس از معدود سرزمینهایی است که در نزد جغرافیادانان جهان باستان همچون بطلمیوس، هکاته و استرابون، اهمیت داشته و به کرات از آن در آثارشان نام برده اند. در منابع لاتینی پارس به عنوان سرزمین پارسیان یا سکونتگاه پارسها در جنوب غربی ایران…

فرجام کار مزدک و مزدکیان

به یاد داریم که کرتیر روحانی متنفذ و عالی مقام و همزمان رئیس انجمن مغان (مگوستان) که وزیر دادگستری در عصر هرمز یکم، بهرام یکم و بهرام دوم ساسانی بود و مفتخر به دریافت کلاه و کمر از دست پادشاه ساسانی و این افتخار بزرگ را این روحانی صدر…

مفاهیم نور و ظلمت و زندگی دنیوی و اخروی در تعالیم مزدک

همان گونه که پیشتر اشاره شد مزدک به زندگی دنیوی بها داده است و هم ثروت را در حد اعتلال و هم ازدواج را برای سلامتی تن و روان و بقای نسل سفارش کرده و ستوده است. در آیین ساسانیان نیز چنین بوده است و آن گونه که در اندرزنامه های آموزگاران…

تعالیم مزدک و مبنای فکری او

مزدک هرچند از توان مالی و امکانات و شرایط اجتماعی مانی برخوردار نبود، ولی چون به علوم اجتماعی و ساختار جامعه ساسانی واقف بود و مشکلات و مسائل مردم و طبعاً جامعه ساسانی را دقیقاً می دانست، بر آن شد که در برطرف کردن آن با توسل به شیوه ای…

پیدایش مزدک

مزدک پسر بامداد است و به همین دلیل به مزدک بامدادان در منابع تاریخی معروف است. در زبان پهلوی ساسانی و در متون فارسی میانه «مزدک یابامداتان» نامیده شده است.     نام واقعی او را نیز همانند مانی نمی دانیم و آن گونه که از نامش بر می آید او…

آثار مانی و فرجام کار مانی

به شخص مانی آثار مکتوب متعددی نسبت داده می شود که نخستین آنها کتاب شاپورکان است و دیگری رساله خواستوانیفت که به اعترافنامه نیوشکان معروف است و پیروان مانی در سالروز اعدادم مانی محتوای این کتاب را به صورت آهنگین به صورت دسته جمعی می…