کتاب زوهر
زوهر یا ظُهَر (عبری: זהר) به معنی درخشندگی از مهم‌ترین کتاب‌های ادبیات قباله در یهودیت و تفسیری عرفانی بر تورات است که به زبان آرامی نگاشته شده‌است. کتاب زوهر به سبک الواح نوشته شده‌است و مشتمل بر هیجده صحیفه‌است که هر یک دربردارنده آرای عرفانی نویسنده آن است.
مهم‌ترین صحیفه‌های زوهر عبارت‌اند از:
- سیفرا دصنیعوتا: شامل شرح کاملی درباره فقراتی از شصت فصل نخست سفر پیدایش تورات است که از جمله تقسیمات رسمی و شرعی تورات به شمار می‌آید.
- سیفرا ایدرا ربا: شامل کنایات و استعارات و تلمیحات و داستان محفل تابعان مؤمن شمعون بن یوحای است.
- ایدرا زوتا: که در آن مرگ شمعون بن یوحای شرح داده می‌شود.
- ایدرا دبمشکنا: که در آن مباحثی از تورات و خیمه مقدس شرح داده می‌شود.
- هخالوت: شرحی‌است که در وصف هفت قصر نور که وقف روح شده‌است و او بعد از مرگ خویش، یا به سبب مکاشفات روحانی و شهود باطنی به آن پی می‌برد.
- رازا درازین: که در آن درباره قیافه‌شناسی، چهره‌خوانی و کف‌شناسی بحث شده‌است و مراحل موسومی که بن یوحای و شاگردانش، مطرح کرده‌اند.
- ساوا: حکایتی‌است که بر اساس قصه‌ای که شیخی پرداخته‌است تنظیم شده و در آن بسیاری از قصه‌های عامیانه به کار رفته‌است.
- ینوقا: حکایت طفلی نابغه و گفتگوی او درباره رازهای تورات و سپاسگزاری نعمت‌های خدا پس از غذاست.
- رومتیوتا: توصیف سفری مربوط به کشف و شهود در بهشت است که به وسیله اعضای یک محفل صورت می‌گیرد و محاوره‌ای است که به وسیله یکی از رهبران مدرسه روحانی درباره نفس به خصوص در عالم دیگر صورت می‌یابد.
- سیتره توره: اسرار تورات و تعابیر عرفانی و تمثیلی و رمزی برخی قطعات تورات با تمایلاتی در برابر الهیات و مکتب خداشناسی و حکمت و روان‌شناسی عرفانی؛ بخشی از آن ناشناخته و بخشی نیز مطابق قصه‌های معمولی‌است.
- متنیتین: این فصول نشان‌گر اهتمامی سنجیده و دقیق در پی گرفتن سبک هلاخایی در قرن دوم و دنباله‌روی از میشنا و توسفتا است.
- سیتره شعرشیریم: درباره غزل غزل‌ها شرحی‌است کاملاً کابالایی مربوط به تخستین آیات غزل غزل‌های سلیمان.
- کاوها میدا: معیار ععرفانی مقادیر، تفسیری عرفانی درباره معنای شمع ییسرائل
- سیتره اوتیوت: اسرار حروف و ریشه‌های خلقت
- میدراش هنعلام: تفسیر کتاب روت
- رعیا مهمنا یعنی شبان مؤمن؛ تفسیری کابالایی درباره فرمان‌های تورات
- تیقونه زوهر: شرحی درباره نخستین بخش تورات که به پنج کتاب تقسیم می‌شود.
منابع
- جریانات بزرگ در عرفان یهودی، گرشوم شولم، فریدالدین رادمهر، نشر نیلوفر، ۱۳۸۶
