تسخیر کنعان بدست جاشوا (یوشع ابن نون)
بعد از فرار قوم یهود از مصر قوم یهود چهل سال در بیابان آواره شدند،و یکی از نوادگان حضرت یوسف بنام جاشوا که در قرآن کریم از وی بنام یوشع ابن نون یاد شده است،جانشینی موسی را بر عهده گرفت.وی از جمله دستیاران موسی است که اجازه نزدیک شدن به کوه طور را گرفت و جزو ۱۲ جاسوسی است که توسط موسی برای برسی سرزمین کنعان به آنجا فرستاده شد.
هزاران هزار یهودی به رهبری یوشع از شرق فلسطین و رود اردن وارد کنعان می شوند،و شهرهای این سرزمین را تسخیر می کنند تا ۱۲ قبیه یهود در آنجا مستقر شود.در مدت کوتاهی یهودیان سرزمین کنعان را ویران می نمایند و ساکنین آن شهر را با حیوانات و احشامشان قتل عالم می نمایند.
مهاجمین تازه وارد ابتدا به شهر کوچک ریحا حمله می کنند،که اولین حمله آنها با ۳۶ کشته از سوی یهودیان با شکست مواجه می شود،در حمله دوم پیروز می شوند و همه مردم شهر را قتل عام می نمایند.
گروهی از مورخان نیز این نظریات را رد می کنند و معتقد هستند یهودیان در ابتدا بطور پراکنده وارد این سرزمین شده اند و عده ای نیز کلا وجود یوشع ابن نون را رد می نمایند،اما قوم یهود قبل از حمله بخت النصر با قتل عام بومیان کنعان و فلسطین در این سرزمین مستقر شده بود.در برخی از منابع نیز از ششصد هزار مرد مبارز یهودی که به کنعان حمله کرده اند یاد می شود که با توجه به جمعیت و آذوغه و امکانات آن دوران احتمالا در ارقام اغراق صورت گرفته است.
جاشوا و مردان یهودی که قصد تسخیر کنعان را داشتند در ابتدا در این امر ناموفق بوده اند،سپس به فرمان یهوه(نقل قول از کتاب مقدس یهودیان)به مدت شش روز با رژه رفتن و پای کوبیدن و دمیدن بر شیپور و زدن طبل به دور شهر،روحیه نگهبانان و مردم شهر را تضعیف می نمایند و سپس به شهر یورش می برند و شهر را تسخیر می کنند و مردم آن را قتل عام می نمایند.
کشمکش مردم کنعان و یهودیان تازه وارد،تا سالها قبل از مسلط شدن داوود و سلیمان و بعد از آن افول امپراطوری یهود و نابودی آن بدست بخت النصر ادامه داشته است و منجر به خون ریزی های بسیاری شده است،که در کتاب مقدس یهودی ها داستان هایی از جمله دلیله و سامسون در این باره ذکر شده است،حال آنکه این مساله قبال تامل است که مردم آن دوران کنعان نیز همانند مردم کنونی فلسطین تنها از سرزمین خود در برابر مهاجمان دفاع می نموده اند،و در نهایت با تحریک بخت النصر برای حمله توانستند مهاجمین را تا حد زیادی از سرزمین خود بیرون برانند.
گفته می شود یوشع سی سال بعد از مرگ موسی زنده بود و ۱۱۰ و یا ۱۲۸ سال زیست و ۲۸ سال رهبری قوم یهود را بر عهده داشت،و هنگامی که به قدرت رسید همسر موسی همانند عایشه با گروهی از یهودیان بر وی تاخت ولی پیروز نشد،یوشع نیز رفتار حضرت علی (ع) با عایشه کرد و آسیبی به وی نرساند.همچنین گفته می شود یوشع یکی از افرادی است که هنگام رجعت به کمک امام زمان (عج) می شتابد و در قرآن کریم نیز از وی به نیکی یاد شده است.البته جنایات یهودی ها در سرزمین های تازه وارد را نیز می تواند ناشی از عدم تسلط کامل وی بر نیروهایش نیز برآورد کرد زیرا همانطور که اشاره شد یهودی ها از وی نیز فرمان برداری کامل نداشتند و بخاطر عدم فرمان برداری و قتل پیامبران خود چهل سال در بیابان آواره بودند،ولی بنا به گفته های خود تورات پیشروی یهودی ها در کنعان از زمان جاشوا و بعد از آن جالوت و تالوت و داوود و … با خون ریزی مردم همراه بوده است.
————–
تعدادی از منابع این نوشتار
کتاب تحقیقی در دین یهود مهندس جلال الدین آشتیانی
Joshua 2406 – 2516 (1355 -1245 BCE) By Nissan Mindel
مستند The Bible History channel
