ثبت شکایت چگونه انجام می‌شود؟
اگر حقوق قانونی شما بنا به دلایل مختلفی مورد تضییع واقع شد، این امکان را دارید تا بتوانید از اشخاص مختلف شکایت کنید.
طرح شکایت از اشخاص می‌تواند زمینه حقوقی یا کیفری داشته باشد. نحوه طرح شکایت حقوقی با کیفری کمی متفاوت است و در مراجع قضایی خاصی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
در صورتی که فردی علیه شما مرتکب رفتاری شده باشد که آن رفتار در قانون جرم انگاری شده باشد، می‌توانید اقدام به طرح شکایت کیفری کنید.
گفتنی است که برخی از جرائم نیازی به اقامه دعوا و ثبت شکایت ندارند و حتی بدون شکایت شاکی نیز روند رسیدگی به آن‌ها در دادسرا و دادگاه صورت می‌گیرد.
اما شکایات حقوقی بدون ارائه درخواست خواهان به دادگاه ترتیب اثر به آن‌ها داده نخواهد شد. در واقع در دعاوی حقوقی تا زمانی که خواهان شکایت خود را تسلیم مرجع قضایی نکند، دادگاه به لحاظ قانونی نمی‌تواند شکایات مزبور را رسیدگی نماید.
گفتنی است که برخی از شکایات قبل از آن که در دادگاه رسیدگی شوند، ابتدا به مراجع حل اختلاف برای ایجاد صلح و سازش میان طرفین ارجاع داده می‌شوند.
ثبت شکایت مراحل قانونی مختلفی دارد و تا زمانی که شکایت در مرجع قضایی رسیدگی گردد، پروسه نسبتا طولانی را می‌طلبد.
نحوه ثبت شکایت حقوقی
در دسته بندی انواع دعاوی قضایی اگر شکایات جنبه کیفری نداشته باشند، در زمره دعاوی حقوقی قرار می‌گیرند. حال اگر شخصی قصد اقامه دعوا حقوقی را داشته باشد، باید چه اقداماتی را انجام دهد؟
برای آن که شکایت حقوقی به ثبت برسد، شخصی که قصد طرح شکایت را دارد، باید ابتدا دادخواست مرتبط با موضوع دعوا تنظیم نماید.
دادخواست فرم مخصوص چاپی است که برای اقامه دعاوی حقوقی در دادگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. دادخواست نویسی نوعی مهارت خاص محسوب می‌شود که تهیه و تنظیم آن توسط وکلای دادگستری و کارشناسان حقوقی انجام می‌شود.
بعد از تنظیم دادخواست نوبت به مرحله ثبت آن می‌رسد. ثبت دادخواست به منزله ارجاع آن به دادگاه صالح است و تا زمانی که به ثبت نرسد، دادگاه به شکایت مطروحه رسیدگی نمی‌کند.
قانون آیین دادرسی مدنی صراحتا به این موضوع اشاره می‌کند که اقامه دعوا(حقوقی) با ارائه دادخواست به دادگاه انجام می‌شود. در واقع اگر خواهان دادخواست را به ثبت نرساند، شرایط قانونی برای رسیدگی به آن فراهم نمی‌باشد.
ثبت دادخواست در دفاتر الکترونیک قضایی صورت می‌گیرد. سپس دادخواست به دادگاه صالح فرستاده می‌شود و مراحل مربوط به تعیین مهلت وقت برای حضور در دادگاه انجام می‌گردد.
از مرحله ثبت دادخواست تا ارجاع آن به دادگاه به صورت الکترونیکی انجام می‌شود و نیازی به حضور فیزیکی برای ثبت آن در دادگاه نیست.
زمانی که وقت دادرسی توسط مدیر دفتر دادگاه تعیین می‌شود، طرفین باید در مهلت مقرر در جلسات دادرسی حضور پیدا کنند. در نهایت حکم دادگاه صادر گردیده و اصحاب دعوا می‌توانند اعتراض خود را در این زمینه اعلام کنند.
در واقع اعتراض خواهان یا خوانده دعوا به حکم صادره در مرجع تجدید نظر رسیدگی خواهد شد.
فرآیند ثبت شکایت در مرحله تجدید نظر
در مرحله تجدید نظر مجددا شکایت مطرح شده در مرحله بدوی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. در این صورت خواهان یا خوانده و یا وکلای آن‌ها باید اقدام به تنظیم دادخواست در مرحله تجدید نظر نموده و فرآیند ثبت دادخواست را انجام دهند.
ثبت دادخواست تجدید نظر نیز مانند دادخواست در مرحله بدوی در دفاتر الکترونیک قضایی انجام می‌شود. بنابراین دادخواست جداگانه برای مرحله تجدید نظر تنظیم شده و فرآیند قانونی ثبت آن انجام می‌گیرد.
دادگاه‌های تجدید نظر مجددا فرآیند رسیدگی به شکایت خواهان یا خوانده را شروع کرده و حکم مقتضی را صادر می‌کنند. البته مراجع تجدید نظر حکم صادره را براساس رای صادر شده از دادگاه بدوی مورد بررسی قرار می‌دهند.
ثبت شکایت کیفری
فرآیند ثبت شکایت کیفری با حقوقی متفاوت است. دعاوی کیفری برخلاف دعاوی حقوقی در دو مرحله رسیدگی می‌شوند. در واقع شکایت کیفری ابتدا در دادسرا رسیدگی شده و سپس برای انجام مراحل صدور رای به دادگاه کیفری ارجاع داده می‌شود.
ثبت شکایت کیفری از طریق شکوائیه صورت می‌گیرد. ثبت شکوائیه در دفاتر الکترونیک قضایی انجام شده و سپس به دادسرا ارسال می‌گردد.
تحقیقات مقدماتی اغلب جرائم در دادسرا انجام می‌گیرد. دادسرا به عنوان مرجع تحقیق شناخته شده و تحقیقات ابتدایی جرم به وقوع پیوسته در این مرجع صورت می‌شود. بعد از اتمام تحقیقات مقدماتی، دادگاه بر اساس کیفرخواست صادره اقدام به صدور حکم می‌نماید.
ثبت شکایت کیفری در مقایسه با شکایت حقوقی متفاوت است و پروسه و فرآیند نسبتا طولانی تر دارد. البته فرآیند ثبت شکایت حقوقی و کیفری در دفاتر الکترونیک قضایی تقریبا یکسان است اما مراحل رسیدگی و مراجع صالح در مورد دعاوی کیفری و حقوقی متفاوت است.
اصحاب دعوا باید تا حدودی با مراحل قانونی انواع ثبت شکایات آشنا باشند تا در این زمینه دچار مشکلاتی نیز نشوند. بنابراین بهتر است که برای اقامه انواع دعاوی کیفری و حتی حقوقی از وکیل دادگستری استفاده کنید.
چنانچه در ارتباط با موضوعی خاص نیاز به مشاوره حقوقی دارید و یا برای طرح شکایت قصد دارید از وکیل استفاده کنید، بهترین گزینه برای شما استفاده از خدمات و امکانات سامانه شکایت ۲۴ است که می‌توانید از اطلاعات حقوقی به میزان کافی استفاده کنید.
