⚖️ تعریف مهر المثل، مهرالسنه، مهر المسمی و مهرالمتعه به زبان ساده
مهریه از حقوق مالی زوجه محسوب می شود که به موجب خواندن صیغه عقد زوجه صاحب و مالک آن می شود. به گونه ای که هر زمانی که بخواهد می تواند آن را از شوهر خود مطالبه کند. این حق به هیچ عنوان ساقط نخواهد شد و حتی بعد از فوت آقا نیز به قوت خود باقی است. نوع و مقدار صداق پیش از اجرای عقد توسط زوجین و بزرگترهای آنها مشخص می شود و بعد از عقد نوع و مقدار آن در سند ازدواج عینا قید خواهد شد. در صورتی که صداق از نوع وجه رایج و پولی باشد محاسبه مهریه به نرخ روز و بر اساس شاخص سالانه انجام خواهد شد.
انواع مهریه
مهریه از نظر تعیین در نکاح انواع مختلفی دارد که در اینجا هر یک را معرفی می کنیم.
- مهرالمسمی: از نوع مال معینی است که به عنوان مهریه یا صداق تعیین می شود. مثلا می تواند تعداد مشخصی سکه باشد که عینا توسط مرد پرداخت خواهد شد.
- مهرالمثل: اگر مقدار صداق در عقدنامه قید نشده باشد و در مورد آن نیز توسط زوجین توافقی صورت نگرفته باشد. به علاوه اگر با این وجود نزدیکی نیز بین زوجین صورت گرفته باشد، برای زوجه مهرالمثل تعیین می شود. همچنین اگر عقد نکاح با شرایط صحیح اجرا نشده باشد و زن بدون اطلاع از آن با مرد نزدیکی برقرار کند، مستحق دریافت مهرالمثل خواهد بود. علاوه بر آن در صورتی که مهریه ای که در عقدنامه قید شده نامعلوم و بی ارزش باشد یا مال غیر باشد به زوجه مهرالمثل تعلق می گیرد. مقدار آن نیز بر حسب شان، شخصیت و شرایط زن و خانواده او تعیین می شود. در هر صورت نرخ روز مهریه در این مورد نیز در نظر گرفته می شود.
- مهرالمتعه: طبق ماده ۱۰۹۳ اگر مهریه ای در عقدنامه قید نشده باشد و زوج پیش از نزدیکی با زوجه، او را طلاق دهد، باید به زن مهرالمتعه بدهد. میزان مهرالمتعه نیز بر حسب تمکن مالی مرد تعیین می شود.
- مهرالسنه: طبق منابع فقهی مهرالسنه همان صداق دختران پیامبر است که مقدار آن ۵۰۰ درهم بوده است. محاسبه مهریه به نرخ روز قوه قضاییه در مورد مهرالمتعه نیز در نظر گرفته می شود.
انواع مهریه از نظر شرط استطاعت
از لحاظ شرایط استطاعت، صداق به انواع عندالاستطاعه و عندالمطالبه تقسیم بندی می شود. در مورد عندالاستطاعه زن تنها در صورتی که مرد استطاعت مالی داشته باشد می تواند مهر خود را مطالبه کند. ولی در مورد عندالمطالبه زن در هر زمانی که تصمیم داشت می تواند مهرش را درخواست کند.
