ترون (Tron) چیست؟
از ترون چه میدانید؟
ترون (Tron)، بلاکچینی پر از قابلیتهای منحصر به فرد است که در سال ۲۰۱۷ توسط جاستین سان تأسیس شد. شبکه ترون با استفاده از بلاکچین و برنامههای غیرمتمرکز (dApps)، در جهت تمرکز زدایی بستر اینترنت گام برمیدارد. از همان سال شروع به کار تا به امروز، ترون عملکرد قدرتمند خود را حفظ کردهاست.
توکن بومی شبکه ترون، «ترونیکس»، که با نماد TRX شناخته میشود، به طور کامل مبتنی بر پروتکلهای شبکه و براساس استاندارد TRC-20 است؛ TRC استاندارد صدور توکنها در بلاکچین ترون میباشد. TRX به عنوان واحد پایۀ حسابها فعالیت میکند و ارزش سایر توکنها، از آن مشتق میشود.
تمامی توکنهای مبتنی بر استاندارد TRC در حالت کلی از TRX به عنوان واحد مبادله استفاده میکنند. TRX، با استفاده از چندین راهکار کاربردی که تراکنشها و برنامههای کاربردی را در زنجیره هدایت میکنند، کل اکوسیستم ترون را یکپارچه میکند.
در جولای سال ۲۰۱۸، پروتکل اشتراکگذاری فایل غیرمتمرکز بیت تورنت (BitTorrent) با نزدیک به ۱۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه، نیز خریداری شده و با اکوسیستم ترون ادغام شد. علاوه بر این، ترون در آوریل ۲۰۲۱ از اتریوم پیشی گرفت و به بزرگترین عرضه کنندۀ استیبل کوینها بدل گشت. شبکه ترون در دسامبر ۲۰۲۱ به یک سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) تبدیل شد.
نکته مهم: بهترین صرافی خرید ترون بدون احراز هویت در پی ام ایکس چنج
نقشه راه ترون و فازهای توسعه
پروژه ترون از ۶ فاز توسعهای تشکیل شدهاست؛ هر فاز نشاندهندۀ مراحل خاصی است و نام منحصر به فرد خود را دارد. برنامهریزی شده تا توسعۀ کامل پروژه از شروع تا پایان، ۱۰ سال به طول بینجامد. در ادامه، ۶ فاز پروژه ترون را بررسی میکنیم.
- فاز اگزودوس (Exodus). فاز راه اندازی پروتکل اصلی ترون است که در سال ۲۰۱۷ آغاز شد. در اینجا ترون از یک پروتکل تحت وب استفاده میکرد و هنوز بلاکچین آن تشکیل نشده بود.
- فاز اودیسه (Odyssey). در این فاز، استفاده از تکنولوژی بلاک چین و استفاده از رمزارز TRX برای انجام تراکنشها، به ترون اضافه شد. همچنین، پاداشهای مالی برای تولیدکنندگان محتوا در شبکه نیز در نظر گرفته شد. فاز اودیسه در سال ۲۰۲۰ به اتمام رسید.
- فاز گریت وُیِج (Great Voyage). در فاز گریت ویج، قابلیت ایجاد عرضه اولیه در اکوسیستم ترون فراهم شد. همچنین، روش تقسیم سود نیز مورد بازبینی قرار گرفت. این فاز در ژوئن سال ۲۰۲۱ به پایان رسید.
- فاز آپولو (Apollo). فاز آپولو در آگوست ۲۰۲۱ شروع شده و تا مارس ۲۰۲۳ ادامه یافت. بعد از این فاز، توسعهدهندگان قادر به ایجاد توکن خود و استفاده از آن در dAppها هستند.
- فاز استار ترک (Star Trek). فاز پنجم توسعه شبکه ترون، در سال ۲۰۲۳ بعد از فاز آپولو آغاز شد و تکمیل آن تا ۲۰۲۵ ادامه خواهد داشت. در این فاز، توسعه دهندگان میتوانند از اکوسیستم ترون برای راهاندازی بازیهای آنلاین استفاده کرده و درآمدزایی کنند.
- فاز اترنیتی (Eternity). در آخرین فاز توسعه که اترنیتی نام دارد، پلتفرمی برای جذب سرمایه که به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا منابع مالی مورد نیاز پروژههای خود را مستقیماً از کاربران جذب کنند، به اکوسیستم اضافه خواهد شد. کاربران میتوانند برای توسعه برنامهها و بازیها، سرمایهگذاری کرده یا به آنها کمک مالی کنند. این فاز پایان نقشه راه توسعۀ و رسالت بنیان ترون است و تکمیل آن، برای سپتامبر ۲۰۲۷ برنامه ریزی شدهاست.
برای خرید تتر فوری به سایت پی ام ایکس چنج مراجعه کنید.
ساختار و نحوۀ عملکرد شبکه ترون
درابتدا، رمزارز ترون با استاندارد TRC-10 بود و توکنها قابلیت استفاده از قراردادهای هوشمند را نداشتند. بعد از مدتی با معرفی استاندارد TRC-20، امکان استفاده توکنها و پروژههای بلاکچین ترون از قراردادهای هوشمند، فراهم شد. در ادامه فعالیت شبکه و افزایش محبوبیت آن، بنیاد ترون دست به یک اقدام جالب زد. یک ماشین مجازی فشرده و کامل به نام «ماشین مجازی ترون» (TVM) برای این اکوسیستم ایجاد شد. هدف این کار، ارائه یک سیستم بلاک چین مناسب است که موثر، پایدار، عملی، ایمن و مقیاسپذیر باشد. توکنهای سازگار با TVM منطبق بر استاندارد TRC-20 و با استفاده از قراردادهای هوشمند صادر میشوند.
ساختار لایهای ترون
لایۀ اصلی، لایۀ ذخیرهسازی و لایۀ کاربردی-اجرایی، ساختار اصلی شبکه ترون را تشکیل میدهند. الگوریتم اجماع، مدیریت حسابها و قراردادهای هوشمند، بخشهای مختلف لایۀ اصلی هستند.
اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS) مکانیزمی توافقی است که توسط بنیاد ترون برای دستیابی به اجماع استفاده میشود. یک الگوریتم اجماع بلاکچین همانند DPoS، به کاربران این امکان را میدهد تا از ارزهای خود برای رأی دادن به نمایندگان مختلف استفاده کنند. پس از انتخابات، این نمایندگان قدرت تصمیمگیری در مورد مسائل مهمی را دارند که بر کل شبکه تأثیر میگذارد.
در اکوسیستم ترون، مجموعهای از دستورالعملهای کارآمد و یک ماشین مجازی استفاده میشود. قراردادهای هوشمند ترون نیز، به زبان سالیدتی (Solidity) و سایر زبانهای پیشرفته نوشته شدهاند. دو حالت Block Storage و State Storage، پروتکل منحصر به فرد «ذخیرهسازی توزیعشده» ترون را تشکیل میدهند. همچنین به منظور برآورده کردن بهتر تقاضا برای ذخیرهسازی دادههای گوناگون از خارج شبکه، یک پایگاه دادۀ گراف در ساختار لایه ذخیره سازی گنجانده شدهاست.
توسعهدهندگان در شبکه ترون میتوانند طیف گستردهای از برنامههای غیرمتمرکز و کیف پولهای منحصر به فرد را طراحی کنند. علاوه بر این، امکانات لازم برای ایجاد برنامههای کاربردی، هیچگونه محدودیتی ندارد؛ زیرا ترون امکان استقرار و اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم میکند.
گرههای شبکه ترون
شبکه ترون ۲۷ گره یا نود (Node) اصلی دارد که به آنها نماینده ارشد (Super Representative) یا به اختصار SR گفته میشود؛ وظیفه SR، اعتبارسنجی تراکنشها و در نهایت، تولید بلوک شبکه است. هر شش ساعت یک SR انتخاب میشود و در ازای خدمات خود، یک TRX دریافت میکند. هر سه ثانیه، یک بلوک جدید به بلاکچین ترون اضافه می شود و به کسانی در اضافه شدن این بلوک نقش داشتهاند، ۳۲ عدد TRX داده میشود.
گره شاهد (Witness Node)، گره کامل (Full Node) و گره سالیدیتی (Solidity Node)، سه نوع مختلف گره در شبکه ترون هستند. گرههای شاهد توسط SRها ایجاد میشوند و در درجه اول مسئولیت ایجاد و رأی گیری در مورد پیشنهادات و همچنین تولید بلوکها را بر عهده دارند. در سوی دیگر، رابطهای برنامهنویسی کاربردی (API)، تراکنشها و بلوکها، توسط گرههای کامل توزیع میشوند. بلوکهای گرههای کامل، از طریق گرههای سالیدیتی همگامسازی میشوند و APIها را نیز ارائه میدهند.
نقاط ضعف و قوت شبکه ترون
با تجزیه و تحلیل بلاکچین ترون، به مسائل قابل توجهی میرسیم که میتوان از آنها برای بررسی کاملتر عملکرد شبکه و یا مقایسه آن با سایر بلاکچینها، استفاده کرد. از جمله این مسائل، نقاط قوت و ضعف شبکه ترون است که در زیر برخی از آنها اشاره کردهایم.
نقاط قوت
- تیم توسعه دهندگان ترون، متشکل از متخصصان این حوزه و با تجربه کار در شرکتهای بزرگ و شناخته شده جهان میباشد.
- تعامل با انواع پلتفرمها از جمله شبکههای اجتماعی گرفته و بازیهای آنلاین که میتواند مخاطبان زیادی را جذب کند.
- شبکه ترون میتواند از تعداد زیادی برنامه در حال اجرا پشتیبانی کند. این شبکه در حال حاضر میتواند ۲۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند.
- با توجه به مقیاسپذیری بالای ترون، هزینه نقل و انتقالات در این شبکه بسیار ناچیز است.
نقاط ضعف
- بلاک چین ترون از الگوریتم اثبات مالکیت برای استخراج استفاده میکند. بدین صورت، تراکنشها توسط تعداد اعتبارسنجهای محدودی تأیید میشوند و این موضوع میتواند فساد در شبکه ایجاد کند. یکی از این تأیید کنندهها، خود جاستین سان است.
- توزیع مبهم توکنها یکی دیگر از اشکالات ترون است. در طی فرایند عرضۀ اولیه ترون، تنها ۴۰ درصد از سکهها فروخته شد و ۶۰ درصد باقی مانده، بین جاستین سان، سرمایهگذاران ناشناسی که آنها را پیش خرید کرده بودند و تیم توسعه، تقسیم شد.
- اکوسیستم ترون هنوز کامل نیست و در فاز سوم توسعۀ نقشه راه خود قرار دارد.
پروژههای مشهور بلاکچین ترون
با موفقیت روزافزون ترون، توسعه برنامههای مختلف روی بلاکچین آن آغاز شد. در حال حاضر، پروژهها و برنامههای بسیاری از بلاکچین ترون به عنوان بستر خود استفاده میکنند. در ادامه با چندتا از مشهورترین و محبوبترین آنها آشنا میشوید.
- صرافی جاست سوآپ JustSwap
جاست سوآپ، یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) بر بستر ترون است و امکان مبادلۀ توکنهای استاندارد TRC-20 با TRX یا با یکدیگر را فراهم میکند. این صرافی با داشتن ویژگیهای منحصر فردی از جمله حجم نقدینگی بالا در استخر نقدینگی خود، به سرعت در میان کاربران مورد توجه قرار گرفت.
- پلتفرم بازی Wink
وینک پلتفرمی غیرمتمرکز بر بستر ترون است که برای انجام بازیهای کازینویی و شرطبندی راهاندازی شد. رابط کاربری این پلتفرم بسیار ساده است و نیازی به دانش بلاکچین برای استفاده از آن نیست. وینک در حال حاضر یکی از محبوبترین کازینوهای مبتنی بر بلاکچین جهان است.
- کرافتلی KRAFTLY
کرافتلی بازار تبادل توکنهای غیرمثلی یا همان NFTها میباشد که بر روی بستر ترون و اسمارتچین بایننس فعالیت میکند. در کرافتلی میتوانید به خرید و فروش NFT بپردازید و مستقیماً با سایر کاربران ارتباط برقرار کنید.
کیف پولهای ترون
کیف پولهای بسیاری برای نگهداری از رمزارزها از جمله رمزارز ترون وجود دارد؛ اما امکانات و ویژگیهای خاص برخی از آنها باعث میشود که کاربران به سمت آنها خیز بردارند. ترون لینک و تراست ولت، دو کیف پول محبوب این حوزه هستند.
- کیف پول ترون لینک (Tron Link)
ترون لینک، کیف پول مخصوص شبکه ترون است و در نسخههای اندروید، ویندوز و IOS عرضه شدهاست. ترون لینک تقریباً تمامی توکنهای بستر ترون را پشتیبانی میکند. این کیف پول قابلیت اتصال به صرافیها و برنامههای غیرمتمرکز، امکان انجام سپردهگذاری (Staking) و همچنین تبادل ارزها به دیگر را دارا میباشد. یکی دیگر از قابلیتهای بسیار جالب این صرافی، انجام رایگان تراکنشهای TRX است. کاربر با فریز کردن سرمایه، مقدار مشخصی انرژی (Energy) و پهنای باند (Bandwidth) دریافت میکند. از این دو، برای تراکنشهای ترون در شبکه استفاده میشود و دیگر خبری از کارمزد نیست.
- کیف پول تراست ولت (Trust Wallet)
به جرأت میتوان گفت تراست ولت یکی از محبوبترین کیف پولهای ارز دیجیتال است. تراست ولت با پشتیبانی از بلاکچینهای مطرح از جمله بیت کوین، اتریوم، ترون و …، توانسته کاربران بسیار زیادی را به سمت خود جذب کند. تراست ولت نیز مانند ترون لینک، قابلیت اتصال به برنامههای غیرمتمرکز و DEXها را دارد. همچنین با استفاده از تراست ولت میتوانید چندین کیف پول در یک نرم افزار داشته باشید و به راحتی داراییهای خود را مدیریت کنید. تراست ولت نیز در تمامی سیستم عاملها قابل نصب و استفاده است.
جمع بندی
ترون (Tron) بلاکچینی محبوب با کاربران فعال بسیاری از سراسر جهان، توانسته است جایگاه خود را در میان فعالان حوزۀ ارزهای دیجیتال ثبیت کرده است. مقیاس پذیری بالا و کارمزد پایین تراکنشها، باعث شده تا ترون به یکی از پرازدحامترین بلاکچینهای دنیا تبدیل شود. توکن بومی بلاکچین ترون، TRX نام دارد و برای انجام تراکنشهای درون شبکه استفاده میشود.
بلاکچین ترون از ساختاری سه لایه و الگوریتم اثبات سهام نمایندگیشده (DPoS) بهره میبرد و کاربران شبکه با استفاده از سیستم رأیدهی، نمایندگان خود را انتخاب میکنند.
ترون با پشتیبانی از برنامههای غیرمتمرکز (dApps) و صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) خود را به سرعت با تکنولوژیهای روز دنیا وفق دادهاست. پروژههای محبوبی نظیر JustSwap، WINK و KRAFTLY بر بستر ترون قرار دارند.
اکثر کیف پولهای ارز دیجیتال از ترون در پلتفرم خود پشتیبانی میکنند؛ اما کیف پول ترون لینک مخصوص خود شبکه ترون است و امکانات منحصر به فردی را به کاربران ارائه میدهد.