تلفیق تاریخ، فرهنگ و هنر در پایتخت معنوی ایران
مشهد مرکز خراسان است؛ یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران؛ جایی که تاریخ، فرهنگ و دین در آن با هم پیوند می‌خورند. این شهر نام خود را نیز از دین گرفته است. مشهد یعنی محل شهادت. این منطقه از زمان به شهادت رسیدن امام‌رضا (ع) و به خاک سپردن پیکر وی در سناباد، به این نام خوانده شد و به‌مرور و با افزایش جمعیت، به یکی از شهرهای بزرگ خراسان تبدیل شد. نویسندگان بسیاری در آثار خود از مشهد نام برده‌اند و جغرافی‌دانان درباره‌اش بسیار نوشته‌اند.
خراسان سلسله‌های بسیار به خود دیده است؛ روزگاری طاهریان، نوادگان طاهر ذوالیمینین، سردار مامون عباسی، در این خطه حکم می‌راندند. سامانیان، از تاثیرگذارترین سلسله‌ها در گسترش علم و ادب، در این سرزمین کرسی امارت خود را برافراشتند. در زمان افشاریان پایتخت ایران بوده و نادرشاه افشار، یکی از شاهان افسانه‌ای که چندین بار به هند لشکر کشید و غنائم بسیار با خود به ایران آورد، از این شهر بر تمام ایران فرماروایی می‌کرد. با حضور بارگاه امام هشتم، مشهد هم‌اینک نیز پایتخت معنوی ایران است. شاعران و دانشمندان بسیاری مانند فردوسی و ابوعلی سینا از این دیار برخاسته‌اند و باعث اعتلای علم و فرهنگ ایران شده‌اند. در گشتوک می‌توانید با یادگاران این تاریخ شکوهمند بیشتر آشنا شوید.
مشهد در کنار کشف‌رود و در دامنه رشته‌کوه‌های هزارمسجد و بینالود واقع شده است. موقعیت جغرافیایی‌اش سبب شده است که آب‌وهوای مشهد در تابستان نسبتاً گرم باشد و دما تا ۴۳ درجه سانتی‌گراد بالا برود اما در زمستان سرد و مرطوب باشد؛ به‌طوری که دمای هوا گاه تا ۲۰- درجه نیز پایین می‌آید. مشهد سالانه حدود ۳۰ میلیون گردشگر را در خود می‌پذیرد و از توریستی‌ترین شهرهای ایران است.
دیدنی‌ها و جذابیت‌های مشهد بسیار است. از مهمترین دیدنی‌های این شهر، موزه‌های ارزشمند آن است. موزه‌ها تکه‌های خاک خورده تاریخ را گرد هم می‌آورند تا انسان دوران مدرن را به ریشه‌های اصیل خویش پیوند دهند.
موزه آستان قدس معروفترین موزه مشهد است. ساختنش در سال ۱۳۱۴ آغاز گردید و به مرور چندین ساختمان به آن افزوده شد. این موزه شامل چندین بخش مجزا می‌شود. موزه تاریخ پر از اشیایی است که از قرن‌های مختلف گرد آمده‌اند؛ از کتیبه‌های طلایی عصر صفوی تا سفالینه‌های لعاب‌دار و از ضریح‌های پیشین امام هشتم تا منبت‌ها و معرق‌های عهد مغولان. گنجینه پول پر است از انواع سکه‌های تاریخی، از دیرباز تا امروز. در موزه تمبر، ۳۰۰۰ قطعه تمبر به نمایش درآمده است. گنجینه مدال، هنرهای تجسمی، موزه فرش، بخش هدایا، گنجینه نجوم، موزه صدف، موزه قرآن و موزه استاد فرشچیان از دیگر بخش‌های این موزه گسترده هستند.
موزه آرامگاه نادری بسیار دیدنی و جذاب است. آرامگاه یکی از شاهان افسانه‌ای ایران در کنار معماری فوق‌العاده هوشنگ سیحون و مجسمه اعجاب‌انگیز نادر، ساخته دست استاد ابوالحسن صدیقی و دو تالار پر از اشیا و اسناد تاریخی، شما را در چرخشی زمانی به ۴۰۰ سال پیش پرتاب می‌کند. آرامگاه یکی از مردان غیور معاصر، کلنل محمدتقیخان پسیان نیز در باغ‌موزه نادری قرار دارد. در تالارهای این موزه ابزارهای جنگی دوران‌های تاریخی مختلف، زین‌و‌یراق سوارکاری، پرتره‌هایی از نادرشاه، چندین نسخه از جهانگشای نادری و شمشیری متعلق به شخص نادرشاه به نمایش گذاشته شده است.
موزه توس نیز از دیگر جاهایی است که توصیه می‌کنیم وقت بگذارید و به دیدنش بروید. دیدن آرامگاه فردوسی، شاعر بزرگ ایران و ادای احترام به وی و دیدن موزه‌ای با طراحی هوشنگ سیحون که در جوار این آرامگاه باشکوه، نسخ خطی و نفیس شاهنامه، ابزار رزم و بزم و آثار هنری مرتبط با شاهنامه، چون پرتره‌ها، فرش‌ها و تابلوها را به نمایش گذاشته است، شما را به دل داستان‌های حماسه بزرگ ایران می‌برد. با دیدن این آرامگاه و موزه، پهلوانان شاهنامه را در لباس رزم می‌بینید که چگونه به جنگ تورانیان رفتند تا کیان ایران را از شر دشمنان حفظ کنند. مزار شاعر بزرگ معاصر، مهدی اخوان ثالث نیز در نزدیکی آرامگاه شاعر همشهریش، فردوسی، قرار دارد.
موزه بزرگ خراسان، موزه‌ای است شبیه به عمارت خورشید کلات نادری و در دوازده طبقه. در سه طبقه‌ای که سالن‌های موزه در آنها قرار دارد، اشیای سنگی، سفالی، آبگینه، فلزی، گچبری، فرش و منسوجات و نسخ خطی و چرمی از دوران‌های مختلف تاریخی، از دوران پیش از تاریخ گرفته تا سلسله‌هایی چون هخامنشیان و از دوره‌های نخست اسلامی گرفته تا عهد قاجار، نگهداری می‌شوند.
موزه‌های مشهد ترکیبی از تمام دوران‌های تاریخی ایران‌اند. وسائلی که پیشینیان ما زندگی روزمره خود را با آن می‌گذراندند و هرگز گمان نمی‌کردند که این اشیای پیش پا افتاده، روزی برای نوادگانشان جالب و پر رمز و راز به نظر بیاید.
موزه ریلی راه آهن مشهد یکی از موزه‌های تازه‌ساز ایران است. البته اشیایی که در آن به نمایش درآورده‌اند چندان هم تازه نیستند. لوکوموتیوهای قدیمی، ابزار و تجهیزات ماموران راه‌آهن، تجهیزات ریلی و … همگی در این باغ‌موزه جمع شده‌اند تا روایت‌گر یکی از مهمترین راه‌های حمل‌ونقل جهان مدرن باشند. راه‌آهن اختراعی بود که سرنوشت جوامع متمدن و بسیاری از جنگ‌ها را دگرگون کرد. یکی از این جنگ‌ها، جنگ جهانی دوم بود. ۹۰ سال پیش راه‌آهنی که جنوب ایران را به شمال متصل می‌کرد، سربازان و تجهیزات متفقین را از خلیج فارس به شوروی رساند تا سرنوشت ویرانگرترین جنگ قرن بیستم را تغییر دهند. دیدن این موزه و شنیدن داستان راه‌آهن یک تجربه جالب خواهد بود.
موزه مردم‌شناسی مشهد یا حمام مهدی قلی بیک نیز از مکان‌های جالبی است که می‌توانید به آن سر بزنید. این حمام یکی از قدیمی‌ترین حمام‌های ایران است و بنای اولیه‌اش به عهد صفوی باز می‌گردد. بعدها مهدی قلی بیک، حاکم خراسان دستور داد این بنا را گسترش دهند و سپس آن را وقف کرد. تا همین ۲۰ سال پیش این مکان حمام عمومی بود؛ اما بعد از آن میراث فرهنگی آن را بازسازی کرد و با تغییر کاربری به موزه مردم‌شناسی بدل شد. انواع اشیای مربوط به حمام‌های قدیمی و زندگی روزمره مردمان پیشین در این موزه به نمایش درآمده است. همچنین دیدن بخش‌های مختلف حمام ما را با فرهنگ استحمام گذشتگان آشنا می‌کند. معماری و نقش و نگارهایی که از دوران قدیم به جای مانده، خود بنا را تبدیل به یک اثر هنری قابل تأمل کرده است. این موزه در نزدیکی، بازار فرش، مسجد شاه و حرم مطهر رضوی قرار دارد.
موزه علوم و تاریخ طبیعی مشهد دیگر موزه جالبی است که به علوم پایه می‌پردازد. این موزه از چندین بخش تشکیل شده است؛ از جمله فیزیک، زمین‌شناسی، جغرافی، زیست‌شناسی، حیات وحش و دفاع مقدس. بازسازی پدیده‌های طبیعی و آزمایش‌های علمی در بخش فیزیک، انواع حیوانات و پرندگان تاکسیدرمی شده در بخش زیست‌شناسی و کانی‌ها و فسیل‌های گوناگون در قسمت زمین‌شناسی به نمایش درآمده‌اند که هرکدام جذابیت‌های علمی خود را دارند. در بخش جانورشناسی، انواع حشرات، خزندگان، صدف‌ها و … و در بخش گیاه‌شناسی، انواع گیاهان دارویی و قارچ‌ها برای تماشا قرار داده شده‌اند. در قسمت دفاع مقدس شما با ابزارهای جنگی و تجهیزات رزمندگان جنگ هشت ساله آشنا می‌شوید. بازدید از این موزه برای تمامی سنین می‌تواند جذاب باشد.
اما اینها فقط بخشی از دیدنی‌های مشهد هستند. موزه‌هایی که مخلوطی از یادگاران‌اند؛ چون موزه بزرگ خراسان و موزه آستان قدس. یا موزه‌هایی که تمرکزشان بر یک شخصیت مهم است؛ چون موزه فردوسی و موزه نادرشاه. یا آنکه طبیعت و قوانینش را به نمایش می‌گذارند؛ چون موزه تاریخ طبیعی. البته در سفر، اقامتگاه، خوردوخوراک، تفریح و … همه مهم‌اند. برای گشتوک مهم است که شما تمام اطلاعات ضروری را داشته باشید. یک سفر فوق‌العاده هدیه گشتوک به شماست.
/پایان رپورتاژ آگهی/
