((هومر)) نخستین مورخى است که ((تاریخ )) را به ((نظم )) آراست و ((ایلیاد)) نام نهاد و به جهانیان تقدیم کرد. اما در عین حال ((هرودت )) پدر ((تاریخ )) نام گرفته و نخستین مورخ ((نثر)) نویس ((تاریخ بشر)) است .
نخستین کسى که در تاریخ اسلام کتابى نوشته ، ((ابان بن عثمان )) (م ۱۴۰ ه) بوده است ، اما نخستین تاریخ جامع در اسلام تاءلیف ((هشام بن محمد بن سائب )) است .
((در دوره نخست خلافت عباسیان (۲۳۲ ۱۳۲ ه) نگارش تاریخ اوج گرفت ؛ ابواسماعیل محمد بن عبدالله ازدى واسطى (نیمه قرن دوم هجرى ) کتاب فتوح الشام را نوشت . ابو عبدالله محمد بن عمر واقدى (م ۲۰۷ ه) کتابهاى : ((المغازى ))، ((فتوح الشام ))، ((فتح العجم ))، ((فتح مصر)) و… را نوشت .
ابو عبدالله محمد بن سعد زهرى کاتب واقدى (م ۲۳۰ ه) کتاب ((الطبقات الکبرى )) را نوشت . ابوالمنذرین هشام بن محمد بن سائب کلبى (م ۲۰۴ ه) و هیثم بن عدى طائى (م ۲۰۷ ه) و ابوالحسن على بن محمد بصرى مدائنى (م ۲۲۵ ه) کتبى در تاریخ و علم الانساب تاءلیف کردند.
در دوره دوم خلافت عباسیان (۳۳۴ ۲۳۲ ه) و استقرار آل بویه در بغداد، کار تاءلیف و ترجمه رونق فراوان یافت و در رشته هاى گوناگون تاریخ اسلام از فتوحات و تاریخ جزیره العرب و تاریخ عمومى و خصوصى و جز آن ، دانشمندانى کار تحقیق و تاءلیف را دنبال کردند و آثارى گرانبها از خود بر جاى گذاشتند)).
