داراب شهری به قدمت تاریخ ایران
داراب
طبق روایات از معروفترین شهرهای جهان مهندسانی به داراب فرستاده شد تا این شهر را بنا کنند. این شهر زمانی محل زندگی اردشیر بابکان بوده است. از قدمت این شهر اطلاعات زیادی موجود نیست اما این شهر یکی از قدیمیترین شهرهای جهان با قدمتی نزدیک به هشت هزار سال است.
پیشینه شهر
قبل از هخامنشیان ایرانیان عصر سنگی در این شهر حضور داشتند و به زندگی میپرداختند این کلانشهر توسط داریوش دوم بنا نهاده شد و نام داراب نیز به خاطر عنوان همین پادشاه هخامنشی بر روی آن قرار گرفت. این شهر نمونه ای از شهرهای دایرهای در جهان است و به جرعت میتوان گفت که داراب اولین شهر دایرهای جهان است.
در زمان های قدیم به دور این شهر خندق کنده میشد و داخل آن آب میریختند تا فتح شهر ممکن نباشد. در کف این خندقها گیاهانی بود که نمیگذاشت کسی در این خندقها شنا کند. بعد از خندق دیوار عظیمی به ارتفاع دهها متر وجود داشت دیواری که با گذشت بیش از بیست قرن هنوز هم پابرجاست.شعاع این شهر زیبا حدود ۱۰۲۰ متر است.
مسجد سنگی داراب
در داراب مسجدی سنگی وجود دارد که از شهرتی جهانی برخوردار است. این بنا زمانی یکی از معروفترین آتشکدههای ایرانی بوده که بعدها به مسجد تبدیل شده است. آتشکده اذرخش به طور یکپارچه در داخل کوه تراشیده شده است و نمونهای بیمانند از آتشکدهای در داخل کوه است. یک اتاقک در نزدیکی این آتشکده دیده می شود که به احتمال زیاد محل سکونت نگهبان آتش بوده است. سقف این آتشکده باز است و نظریات زیادی در مورد آن ارائه می شود.
یکی از نظریه ها آن است که این سقف باز برای تامین هوای مورد نیاز برای آتش و نیز خروج دود تعبیه شده بوده است. به احتمال دیگر ساخت بنا با ایجاد این گودال با سطح مقطع مربعی آغاز شده است. بعد کار حفاری به چهار طرف ادامه پیدا کرده است تا پلان صلیبی شکل آتشکده به دست بیاید.
آسیاب سنگی
در زمان ساسانیان یک شهر بدون داشتن آتشکده به شهر تبدیل نمی شد. شاهان ساسانی که در پی احیای هویت ایرانی بعد از اشکانیان بودند آتشکده های زیادی بر پا کردند. اما شهری به بزرگی دارابگرد به امکاناتی بیش از آتشکده نیازداشت. آسیاب سنگی دارابگرد یکی از دیگر از شاهکارهای معماری است که در نزدیکی مسجد سنگی قرار دارد. نکته جالب در مورد این آسیاب سنگی کانال های ساروجی و سنگی آن است که آب را از دور دست به این جا می آوردند تا آسیاب را به چرخش در بیاورند.