مرور رده
تاریخ تمدن بین النهرین باستان
منطقه جغرافیایی بین دو رود دجله و فرات وجود دارد به نام بین‌النهرین. قسمت بیشتر این منطقه در کشور عراق قرار گرفته است . ایرانیان این منطقه را میان رودان می‌نامیدند و گرته برداری و (مزوپوتامیا) نام یونانی آن می‌باشد .میان رودان به خاطر داشتن تمدن های کهن و باستانی شهرت بالایی دارد .
الهه سومری ، بابا
بابا/ Baba/ الهۀ سومری (_تصویر ۶)
این الهه یکی از قدیم‌ترین الهه‌های سومر باستان است و از نامش در متون دورۀ فارا Fara به‌ویژه در نام‌های شخصی به‌کاررفته است. پادشاهان در کتیبه‌های سلطنتی خود از او نام می‌برند ( اوروای نیم گی نا، انته منا…
خدای عیلامی، اینشوشی ناک
اینشوشی ناک/Inšušinak/ _خدای عیلامی
شهر _ خدای سوسا susa ( سوزیانا) نام سومری او « نین. شوشین. آک. nin. šušin.ak » به معنای« فرمانروای شوش» بود. نام او در کتیبه‌های سلطنتی از اواخر سدۀ سوم به بعد ذکرشده ولی نه به‌عنوان خدایی بسیار بلند…
اینانا و شوکاله تودا، قطعه‌ی اسطوره‌ای
اینانا و شوکاله تودا / Inanna and šukalletuda/
این‌یک اسطورۀ قطعه قطعه است که باید آن را منتشر ساخت. اینانا «آسمان وزمین» را برای ملاقات کور Kur اسرارآمیز ( عموماً به معنای کوه یا سرزمین بیگانه) ترک می‌کند. اما برای تعبیر این مفهوم، به…
متن اینانا و بی لولو در الواح نیپور
اینانا و بی لولو/Inanna a d bilulu/
این متن که بسیار ناقص است در میان الواح نیپور یافت شد. عنوان سومری آن، عبارت از: « ادین. نا. دومو. زی. مو. edin.na. dumu.zi.mj.» است. این متن به‌صورت های مختلف تعبیر شده است، چنان‌که آن را متعلق به دورۀ…
قطعه‌ی اسطوره‌ای اینانا و اوتو
اینانا و اوتو/Inanna and utu/
این خود یک قطعۀ اسطوره مانند در یک سرود سومری است که نشان می‌دهد چگونه اینانا به‌صورت الهۀ عشق درآمد. این الهه از برادر خود به نام اوتو تقاضا می‌کند که به او برای رفتن به سرزمین کور Kur یاری نماید که در آنجا،…
سروده طولانی اینانا و انکی
اینانا و انکی /Inanna and Enki/
این سرودۀ مفصل دارای تاریخ و اصلی مشکوک است. ( اورسوم؟) و حاکی از آن ترقی اینانا و اوروک شهر او را در سومر به‌وسیلۀ نیرنگ این الهه توصیف می‌کند. اینانا تصمیم می‌گیرد که به دیدار انکی برود که در آپسو مالک مه…
اینانا و ابیه، یک قطعه‌ی اساطیری
اینانا و ابیه/ Inanna and Ebih/( این. نین. مه. هوش. آ in . nin. me.huš.a)
یک قطعۀ اساطیری در یک دوره سرود برای ایناناست که در آن، همه از این الهه تمجید می‌کنند. این سرود مانند آهنگ های انهه دوآنا Enheduanna است که ممکن است حوادث سیاسی در…
خط ما پارسی است یا عربی!؟
دکتر علی نیکویی
ali.nikoei1981@gmail.com
نخستین ابهامی که درباره عربی بودن خط ما بر اندیشه¬ی کنجگاوان می¬گذرد، که چگونه ایرانیان در کشور پهناور خود ، چندین گونه خط و گویش بومی داشته¬اند، یکباره خطی از بیابان¬های تفته و میان قبائل فاقد…
اینانا، الهه سومریان
اینانا / ای نین/ نی نین/ Inanna/Innin/ninin/ الهه سومری
شناخت ریشۀ نام او مورد تردید است. تا پایان هزارۀ سوم پیش از میلاد تصور می‌شد که نام او از نین . آن .نا nin . an.na «بانوی آسمان» مشتق شده است، ( در گویش امه سال Emesal ،او، گاشان.…
اینارا، الهه آناتولیایی
اینارا /(Inar(a/
الهۀ آناتولیایی که احتمالاً یک تجلی حاتیایی از مادر _ الهه است. نام این الهه، پیش از آن متون سدۀ نوزدهم ، از کانش kaniš ذکرشده است. در طی سلطنت هیتیایی کهن ، او را شهر _ الهه هات توسا Hattusa می‌دانستند. محبوبیت او پس…
هیولای دریایی، ایلو یانکا
ایلو یانکا / Illuyanka/
یک هیولای دریایی اژدها مانند عظیم که در اسطورۀ حاتی ها ظاهر می‌شود. این حکایت مقدمه‌ای اسطوره‌ای برای مراسم سال نو حاتی ها به کار می‌رفت که در نریک Nerik بر پا می‌شد. نریک مرکز عمدۀ مراسم مربوط به زالیانو zaliyanu…
ایگی گی، خدایان اکدی
ایگی گی/Igigi/_مجموعۀ خدایان اکدّی
اصطلاح«ایگی گی نهi-gi- gi-ne» به‌طور رضایت بخشی توجیه نشده است. در بعضی از متون دوزبانۀ سومری_ اکدی به خدایان نیز به‌عنوان نون . گال . آ. نه nun.gal.e.ne یعنی «فرمانروای بزرگ» اشاره‌شده است. نام آن‌ها…
الهه بین النهرین، ایشهارا
ایشهارا / اشهارا / Išhara/ Ešhar /
الهۀ بین‌النهرینی و دارای اصل و منشأ ناشناخته. برای نامش هیچ وجه تسمیه ای یافت نشده است. ایشهارا برای اولین بار، در متون پیش_ سارگونی از ابلا Ebla ظاهر می‌شود و سپس به‌عنوان الهۀ عشق در دعاهای مربوط به…
خدای بابلی، ایشوم
ایشوم / Išum/ _ خدای بابلی
منشأ او مورد تردید است. او را باخدای سومری به نام هندورسانگا Hendur sanga، یکسان می‌دانستند و احتمالاً این امر در هزارۀ سوم پیش از میلاد مرسوم بود. ایشوم خدایی بسیار محبوب به شمار می‌رفت و این موضوع از تعداد…
خدای سومری، ایشکور
ایشکور /Iškur/
هوا_ خدای سومری که معمولاً نام او را به‌صورت اختصاری«IM»می نویسند. نام او در فهرست خدایان فارا ذکرشده است. در طی دورۀ سارگونی، او را با اداد خدای سامی یکسان می‌دانستند. اما در جنوب بابل ، او را به‌عنوان ایشکور می‌پرستیدند.…