مرور رده
تاریخ تمدن بین النهرین باستان
منطقه جغرافیایی بین دو رود دجله و فرات وجود دارد به نام بینالنهرین. قسمت بیشتر این منطقه در کشور عراق قرار گرفته است . ایرانیان این منطقه را میان رودان مینامیدند و گرته برداری و (مزوپوتامیا) نام یونانی آن میباشد .میان رودان به خاطر داشتن تمدن های کهن و باستانی شهرت بالایی دارد .
الهه ایشتار نینوا
ایشتار نینوا /Ištar of Ninveh (ایشتار کاکابو /Ištar /Kakkabu/« بانوی ستارۀ ناهید»
تأسیس پرستشگاه او به هزارۀ سوم پیش از میلاد بازمیگردد و ازلحاظ سنتی منسوب به مانیش توسو Maništusu بود. این الهه در میان جمعیت هوریانی (موسوم به ایشتار _…
اشتار، الهه سامی غربی
ایشتار/ اشتار/ Ištar/Ištar/
نام این الهه احتمالاً، در رابطه با آتار/ آتار Attar/ Attart سامی غربی است که در متنی از اوگاریت، کتاب عهد عتیق و در عربستان جنوبی و ماری در دورۀ پیش _ سارگونی یافت شده است. این اصطلاح ظاهراً در آغاز، برای…
خدای بابلی، ایتور _ مر
ایتور _ مر /Itur_ mer /_ خدای بابلی
نام او از نام خدای دیگری که یک پشتیبان برای مر mer ،هوا_ خدا است و به معنای «مر بازگشته است» و در سومر (مر / ور /mer/ wer) به معنای باران و توفان و باران زا آمده تشکیل یافته است. این خدا عمدتاً از شهر…
اوتو، خدای سومریان
اوتو/Utu/_ خدای سومری
نام او به معنای خورشید است و علامت تصویر نگاری او در قدیمیترین مدارک به خط میخی دیده میشود. چندین پادشاه سومری کهن از اوتو بهصورت پادشاه خودشان سخن میگویند و لوگال زاگسی اعلام میدارد که بهوسیلۀ اوتو، وزیر…
انوماالیش
انوماالیش/ Enumaleiš/« هنگامیکه در بالا» در اکدی
سطر اول و عنوان یک متن طولانی بابلی چنین آغاز میشود. ترجمههای جدید انوماالیش متکی بر الواح نو_ آشوری و نو _ بابلی است که در آشور، کیش و اوروک یافت شده است.اما متن احتمالاً، مربوط به…
انمرکار و فرمانروای آراتا، داستان حماسی سومری
انمرکار و فرمانروای آراتا /Enmerkar and Lord of Aratta/
اینیک داستان حماسی سومری است که بر روی بیست لوح مربوط به دورۀ بابلی کهن حفظشده و از نیپور نشأت گرفته است. متن، دشوار است و چندین تعبیر برای آن وجود دارد که بهطور فراوانی فرق دارند.…
انمرکار و انشوهکش دانا ، اثر ادبی سومری
انمرکار و انشوهکش دانا/ Enmerkar and Enšukešdana /
یک اثر ادبی سومری از دورۀ سوم اورکه دربارۀ انمرکار پادشاه تاریخی اوروک uruk ، الهۀ اینانا. فرمانروای آرتا Artta شهر بزرگ و رقیب اوروک است و بخشی از داستانهای موسوم به اوروک را تشکیل…
انلیل ، خدای سومری
انلیل / Enlil/ خدای سومری، در اکدی : الیل Elil
یکی از «خدایان بزرگ» بینالنهرین است. نام او که معمولاً بهعنوان هوا_ خدا ترجمه میشود و در قدیمترین متون سومری دورۀ جمدت نصر Jemedet- Nasr ظاهر میگردد و پیش از اینجایی برجسته در فهرست…
انکی و نین خورساگ /Enki and Ninhursag /
این اسطورۀ سومری، در اورسوم و در الواح بابلی کهن حفظشده است. این خود یک متن بسیار پیچیده و ترجمهها و تعبیر های مختلفی از آن صورت گرفته است. این طرح مختصر، بر پایۀ ترجمۀ فرانسوی روز نگار تن Rosenegarten است.
داستان در یک مکان…
انکی، خدای سومری
انکی /Enki /- خدای سومری
این نام را به مفهوم «سرور زمین» اما kl را به معنای جهان فرودین میتوان دانست. با توجه به یک ساختار کیهانی، جهان زبرین و زیرین با آن AN به معنای (آسمان) بهعنوان «زبرین» است. مسلماً جنبۀ انکی از قدیمترین اسناد…
ان بی لو لو
ان بی لو لو/ Enbilulu / خدای کشاورزی نزد سومریان
در انکی و نظم جهانی، او «بازرس آبراهه» نامیده شده و مأموریت نظارت بر دجله و فرات را دارد. در فهرست خدایان بابلی، آن An =آنوم Anum در میان هوا-خدایان بابلی ظاهر میشود. همچنین او را پسر…
الی ملکِ کاتب
الی ملک/ ایلومیلکو/Elimelek Ilumilku /
این نام کاتبی است که سه متن عمده شامل اسطورهشناسی اوگاریتی، اسطورۀ بعل آقت وکرت را تحریر کرده است.در چندین پایان نوشت، خود را شوبانیت Šubanit ، شاگرد آتانو Attanu ،کاهن عالی مقام، چوپان بلند…
الهههای گریان /Weeping Giddesses /
اینان گونهای ویژه در سوگواری های سومری و در تصنیفات ارشه ما Eršemma هستند. ظاهراً هیچ خدای گریان مذکری وجود نداشت. الهه ها مصائب و اندوه خود را سر میدهند بر سرنوشت خود زاری میکنند و غالباً از انلیل بهعنوان خدایی که مسؤل مصیبت…
قونیر شا، خدای سامی غربی
( ال) قونیر شا /(EL)qunirša)/_خدای سامی غربی
این نام از قن راس «qnrs» یعنی« آفرینندۀ زمین» مشتق شده است. در یک اسطورۀ کنعانی که بخشی از آن در یک متن هیتیایی حفظشده، سخن از روابط بد خانوادگی با آشرتو Ašertu(= اشتارت ) به میان میآید. این…
ال ، وجه تسمیه های کلی برای« خدا »در همۀ زبانهای سامی
ال/ ایلو/EL/ Illu/
ال el یا ایل ( لو) Ill(u) وجه تسمیه های کلی برای« خدا »در همۀ زبانهای سامی است ( مقایسه شود با الله). ریشۀ این اصطلاح موردبحث است آلبرایت Albright معنای « رهبر »را برای آن پیشنهاد میکند. برای نخستین بار در میان نامهای…