مرور رده
تاریخ ایران پس از اسلام
نسبت مورخان و خط نستعلیق
شادروان همیشه زنده، محمدرضا شجریان در کتاب راز مانا که گفت‌وگویی همدلانه درباره هنر موسیقی و مسائل حاشیه آن است به صراحت و فراست گفته بود: مشکل‌ترین هنرها خط نستعلیق است. این گفتار برای استاد شجریان که در قله موسیقی ایرانی بود؛ اما در عین…
سلسله صفویه چگونه سقوط کرد؟
مقارن ورود شاه طهماسب دوم به قزوین، کشورهای روسیه و عثمانی با استفاده از تشنجات داخلی هر کدام در پی تجاوزات توسعه طلبانه خود بودند. پتر کبیر با استفاده از فرصت از راه دربند و باکو، در گیلان نیرو پیاده کرد. شاه طهماسب پیغام فرستاد که خود از…
از مرگ شاه عباس اول تا سقوط اصفهان
شاه صفی (۱۰۵۲-۱۰۳۸ ه-ق)
شاه عباس در دوران حکومت خود در تربیت جانشینی لایق برای خود کوتاهی کرد و از سوی دیگر صفی میرزا فرزند لایق خود را کشت؛ سلطان محمد میرزا و امامقلی میرزا را فرمان را تا از نعمت بینایی محروم شدند. از این رو در بستر مرگ…
همه چیز درباره سلطنت شاه عباس اول
شاه عباس در اول رمضان ۹۸۷ ه-ق در هرات متولد شد. (اسکندر بیگ منشی، ۱۳۷۷، ۲۰۶) هنگام ولادت او، پدرش محمد میرزا، حکومت هرات داشت. هنوز یک سال و شش ماه از تولدش نگذشته بود که از نعمت مادر بی‌بهره شد. سالهای کودکی عباس میرزا در هرات گذشت. در…
کریم خان زند ؛ پادشاهی بی‌رحم با نام نیک!
کریم خان زند در سطح فردی نسبت به دیگر حکمای ایران عاقل‌تر بود، اما ضعف‌هایی نیز داشت. در سطح اجتماعی اصلاحات کریم خان دامنه‌دار نبود و دوره کوتاه حکومت وی تنها یک دوره آرامش موقتی محسوب می‌شد.
«حکومت کریم خان زند را می‌توان…
بازرگانان؛ قدرتمندترین طبقه عصر قاجار
در دوره قاجاریه بازرگانان قدرتمندترین طبقه شهری بودند. آنان در خرید و فروش محصولات کشاورزی، صنایع دستی و فرآورده‌های ایلی در سراسر ایران و در بازارهای خارجی دست داشتند.
«به‌رغم موقعیت مستحکمی که تاجران در جامعه شهری داشتند، میان…
تجارت قالیِ جوهری در عصر قاجار
رنگ‌های جوهری به هرگونه رنگ‌های شیمیائی و مصنوعی که در ترکیب آن‌ها عناصر و مواد متغیر و غیرثابت (رنگ‌دهنده)، چون «آنیلین» و «الیزارین» وجود دارد گویند. قالی‌های جوهری از دوران میانی حکومت قاجاریه و با پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار آغاز و…
اوضاع و احوال ایران در زمان شاه محمد خدابنده
شاه محمد خدابنده ( ۹۸5 - ۹۶۶ ه-ق)
با مرگ شاه اسماعیل دوم، فرزندش محمد میرزا با لقب خدابنده بر تخت سلطنت ایران جلوس کرد. او در سال ۹۳۸ ه-ق در تبریز متولد شد. به دستور شاه طهماسب ابتدا حسین خان شاملو امیرالامرا و سپس منتشا سلطان استاجلو،…
آمار پاتوق‌های تهران در عصر قاجار
معنی لغوی «توق» یا «توغ» عبارت است از: عَلَم و رایت بزرگی که در ایام عزاداری سکنه بعضی محله‌ها در برخی از شهر‌ها آن را حرکت دهند و آن از امتیازات محلات مزبور محسوب شود. نیز درباره پاتوغ یا پاتوق که در واقع کوچک شده پای توغ است در فرهنگ…
شاهی که از بانک قرض می‌گرفت تا عیش و نوش کند/ نزول‌‌خواری بانکی در ۱۲۰ سال قبل
در سال ۱۲۸۹ قمری «بارون جولیوس دو رویتر» که می‌دانست ناصرالدین قاجار دلش سفر فرنگ می‌خواهد مبلغ ۵۰ هزار لیره انگلستان به صدراعظم ایران رشوه داد و ۵۰ هزار لیره دیگر به اطرافیان صدراعظم و ۴۰ هزار لیره هم ودیعه داد به شاه قاجار و قول داد که…
سرگذشت شاه اسماعیل دوم و وضعیت ایران در آن زمان
با مرگ شاه طهماسب، دوران ثبات و آرامش از ایران رخت بربست و بار دیگر رقابت‌‌های قبیله‌ای و ایلی بین قزلباشان بر سر کسب قدرت و جانشینی شاه طهماسب در گرفت. گروهی طرفدار حیدر میرزا به برخی طرفدار سلطنت اسماعیل میرزا بودند.
اسماعیل میرزا در…
۵ ویژگی مدیریتی میرزاتقی‌خان که ۳۶ ماه خدمت او را به دوره‌ای طلایی در تاریخ ایران تبدیل کرد
امروز مصادف است با یکی از غم‌انگیزترین روزهای تاریخ ایران؛ روزی که صدای یکی از فرزندان شریف این مرز و بوم که در حیات مبارکش جز برای اعتلای وطن نکوشید، در غربت حمام‌فین کاشان و با تیغ استعمار، استحمار و استبداد، خاموش شد.
…
دوره اَکابِر، سخت‌تر از دانشگاه!
برخی از بزرگوارانی که زحمت کشیده و تاریخ آموزش و پرورش بزرگ‌سالان را در ایران نوشته‌اند، اعتقاد دارند که آغاز تأسیس مدارس نوین بزرگ‌سالان در ایران، با تصویب قانون «اعتبار برای تشکیل مدارس ابتدایی و تعلیمات عمومی»، مصوب اردیبهشت‌ماه سال…
بررسی رویدادهای زمان شاه طهماسب اول
طهماسب میرزا پسر شاه اسماعیل و تاجلو بیگم در ۲۴ رجب ۹۱۹ ه-ق متولد شد. وی در ده سالگی جانشین پدر شد. در هنگام جلوس بر تخت سلطنت بیش از ده سال و شش ماه نداشت. از این رو فاقد بصیرتی بود که بتواند سران طوایف قزلباش را مطیع سازد و امور کشور را…
صرافان قاجاری؛ بازندگان رقابت با بانک
عده‌ای از صراف‌ها با تشکیل شرکتی، مانند شرکت اتحادیه، سعی کردند با بانک رقابت کنند. البته بانک سرمایه و قدرت بیشتری داشت و به‌طور کلی آن شرکت‌ها چندان دوامی نیاوردند.
اشکال صراف‌ها تنها رقابت با بانک نبود، بلکه نوسانات بازار داخلی که…