مردمان دریا و ویرانی دنیای باستان

مردمان دریا، همان‌ اندازه که اسمشان در حال حاضر عادی به نظر می آید، قرن‌ ها پیش مخوف ترین مردمان به شمار می رفتند؛ بخصوص که برای پادشاهی‌ های جهان باستان که تماشاگر غوغای یورش های آنان به ممالکشان بودند.

به گزارش پارسینه به نقل از history defined ،تاریخ تنها زمانی از آنها به عنوان مردمان دریا یاد می کند که مصر شناس فرانسوی گاستون ماسپرو آن را در سال ۱۸۸۱ ابداع کرد. ماسپرو این عبارت را ابداع کرد زیرا گزارش های تاریخی ادعا می کنند که این قبایل “از دریا” یا “جزایر” می آمدند، اما آنها هرگز مشخص نکردند کدام دریا یا کدام جزایر مد نظر است. بنابراین سرزمین مردمان دریا یک رمز و راز باقی مانده است.

مردمان دریا گروهی از مهاجمان دریایی باستانی بودند که گمان می‌رود در اواخر عصر برنز، تقریباً بین قرن‌های ۱۱ و۱۳ قبل از میلاد، باعث تخریب و اختلال گسترده در منطقه مدیترانه شرقی شده‌اند.

مردم دریا در متون چندین تمدن باستانی از جمله مصری ها، هیتی ها و آشوری ها نام برده شده اند.

تصور می‌شود که مردمان دریا کنفدراسیونی از گروه‌های مختلف، احتمالاً از جمله شاردانا، پلست، و تِجکر بودند که به دلیل مهارت‌های دریایی و استفاده از ارابه‌ها در نبرد مشهور بودند.

انگیزه خشم مردمان دریا

منشأ و انگیزه های دقیق مردمان دریا به خوبی درک نشده است و برای مورخان یک رمز و راز باقی مانده است. به همین ترتیب، دلیل آنها برای ترک خانه های خود و جستجوی سرزمینی دیگر برای هجوم، برای دانشمندان نامشخص است.

برخی از محققان بر این باورند که ممکن است عوامل اقتصادی یا محیطی، مانند خشکسالی، قحطی یا افزایش جمعیت، موجب حمله و غارت مردمان دریا به تمدن های باستانی باشد.

برخی دیگر حدس می زنند که ممکن است عوامل سیاسی یا ایدئولوژیکی، مانند جنگ، تمایل به کسب قدرت یا گسترش فرهنگ خود، انگیزه واقعی حملات مردمان دریا باشد.

خاستگاه مردمان دریا

برخلاف دیگر قبایل و مردم باستانی، مردم دریا هیچ بنای تاریخی یا مستندی از زندگی خود به جای نگذاشتند، و ما نمی دانیم که آیا این کار عمدی بوده است یا خیر. در عوض، هر آنچه که مورخان درباره مردم دریا می‌دانند، از کتیبه‌های ساخته شده توسط امپراتوری‌هایی که قبلاً با آنها جنگیده بودند، به‌ویژه مصریان باستان، مشخص می شود.

این واقعیت که این کتیبه‌ها هیچ اشاره‌ای به آغاز این گروه ندارند، برخی افراد را به این نتیجه رسانده است که این اطلاعات به اندازه‌ای مشهور بوده که نیازی به بیان آن نباشد. در واقع مردمان دریا نیازی به معرفی نداشتند!

پادشاهی‌ها و امپراتوری‌های بزرگ آن زمان، مانند مصریان، بابلی‌ها، میسینی‌ها، هیتی‌ها و دیگران، از مهارت فنی برای ساختن کاخ‌های عظیم برخوردارند و کاتبانی را به کار گرفتند تا حساب‌های مالی و دستاوردهای نظامی خود را حفظ کنند.

اما در عرض چند دهه، آن تمدن پر رونق یک فروپاشی سریع و تقریباً کامل را تجربه کرد و موجب انقراض چندین زبان ثبت شده در طی سالها شد و سقوط پادشاهی های قدرتمند را رقم زد.

تهاجم مردمان دریا 

ورود مهاجمان غارتگر، که در مجموع به عنوان مردمان دریا شناخته می شوند، در حدود قرن ۱۲ قبل از میلاد، توضیح کلاسیک برای فروپاشی سریع این تمدن های قدرتمند و وابسته به یکدیگر است.

پادشاه اوگاریت در مورد مخالفان ناشناس نوشت که شهرهای او را ویران کردند و اعمال شنیع و وحشتناکی را در کشورش انجام دادند.

نیروهای فرعون حملات متعدد این افراد خارجی ناشناس را از طریق سلطنت سه فرعون متوالی در مصر – رامسس دوم، مرمپتا، و رامسس سوم دفع کردند. بر روی دیوارهای معبد رامسس سوم، نقش برجسته ای باشکوه از دومین نبرد دریایی مهم را نشان می دهد که در آن مصر در نهایت بر گروه مردمان دریا پیروز شد.

نبرد بین رامسس دوم و مردم دریا در عصر برنز

از سال ۱۲۷۹ تا ۱۲۱۳ قبل از میلاد، رامسس دوم، که با نام رامسس بزرگ نیز شناخته می شود، بر مصر حکومت می کرد. رامسس دوم در طول سلطنت خود در هنگام نبرد با هیتی ها با مردم دریا آشنا شد.

نبرد بین مرنپتا و مردم دریا

متون رامسس دوم نشان می دهد که مردم دریا در نهایت شکست خوردند، اما پسر و وارث او، (مرنپتا) در طول سلطنت خود (۱۲۱۳ قبل از میلاد – ۱۲۰۳ قبل از میلاد) با آنها روبرو شدند.

مردم دریا و رامسس سوم

زمانی که رامسس سوم در دومین سال ریاست خود با مردم دریا می جنگید، در حدود سالهای ۱۲۰۰ قبل از میلاد، هیتی ها سرنگون شده بودند.

هنگامی که مردم دریا در سال ۱۱۸۰ قبل از میلاد به یک پست تجاری مصر در کادش حمله کردند، رامسس سوم در آنجا مانند اسلاف خود آنها را شکست داد، اما پست ویران شد.

مردم دریا در سال ۱۱۷۸ قبل از میلاد در نزدیکی شهر Xois شکست خوردند و دیگر خبری از آنها نشد.

پایان مردمان دریا

با وجود شهرت وحشتناک شان، مردم دریا در نهایت توسط نیروهای ترکیبی تمدن های باستانی که به آنها حمله کرده بودند، شکست خوردند.

مصریان، توانستند مردم دریا را تا حدی به لطف نیروی دریایی خود و مهارت فرماندهان شان عقب برانند.

میراث مردمان دریا امروزه در سوابق تاریخی و باستان‌شناسی و همچنین در اساطیر و فرهنگ‌های فولکلور فرهنگ‌هایی که با آن‌ها مواجه شده‌اند، زنده است.

از آنها به عنوان یک گروه اسرارآمیز و مهیب از جنگجویان باستانی یاد می شود که حملات و نبردهایشان مسیر تاریخ را در شرق مدیترانه شکل داد.