شاهان هخامنشی

شاهان هخامنشی

 

سلسله هخامنشی توسط کورش در سال ۵۵۹ پیش از میلاد تاسیس شد.او درسال ۵۵۰ پ م بر آستیاک شاه ماد و به قولی پدر بزرگ خود غلبه می کند.منطقه جغرافیایی دولت ماد کاملا مشخص نیست ولی از غرب شامل کاپادوکیه و ارمنستان و از شرق تا هیرکانی ادامه داشته است.کورش در سال ۵۴۷ پ م لیدی را فتح کرد . او سغد و باکتریا و قسمتهایی از هند را گرفت ودر سال ۵۳۹ پ م بابل را فتح کرÏ . او پاسارگاد را به عنوان پایتخت خود در محلی که بر آستیاگ غلبه کرده بود ساخت. کورش درسرزمین ماساگتها در شرق قلمرو خود در سال ۵۳۰ پ م کشته شد. زندگی او در هاله ای از ابهام قرار دارد

کوروش بزرگ

پسر کورش به نام کمبوجیه جانشین او شد .او در سال ۵۲۵ پ م مصر را فتح کرÏ. سه سال بعد وقتی که او در مصر بود گیوماته خود را شاه نامید و کمبوجیه برای باز پس گیری حکومت رو به پارس نهاد ولی در راه بازگشت حین سوار شدن بر اسب ، خنجرش وارد تنش شد و جان سپرد

کمبوجیه

گئوماته

در این زمان جمعی از بزرگان پارسی به رهبری داریوش به گئوماته شاه دروغین حمله کردند واو را کشتند و داریوش به شاهی انتخاب شد.او پسر یا برادر کورش نبود و از تیره دیگری از هخامنشیان بود. پس از آن خیلی از استانهای تحت تابعه شورش کردند که مهمترین آنها ماد و بابل بودند. داریوش همه را دوباره مطیع خود می کند و پس از ۱۹ جنگ در یک سال آرامش به امپراتوری هخامنشیان بر می گردد.داریوش در دیواره بیستون محلی بر سر جاده باستانی ماد به بابل دست آوردهای خود را بر دیواره سنگی حک کرد. داریوش با درایت و قدرت به سلسله هخامنشی روح تازه ای داد . او ساتراپی ها را برپا کرد. کاخهای شوش را ساخت.شاهنشاهی را از مقدونیه تا پاکستان واز دریای خزر تا شمال لیبی گسترش داد. قبل از مرگ خود خشیارشا پسرش را به شاهی بر گزید

داریوش اول

در زمان خشیارشا گسترش قلمروی حکومت پایان یافت وقندهار و تاکسیلا مستقل شدند.او درسال ۴۸۰ پ م نیز از آتنی ها شکستی خورد و این شکست برای آنها خیلی مهم می افتد. بعد از او اردشیر اول به شاهی رسید و بعد از اردشیر داریوش دوم شاه شد. تا این زمان امپراتوری هخامنشیان قدرت بلا منازع روی زمین بود وتاثیر مستقیمی بر روی همسایگان خود داشتند

خشیارشا

اردشیر اول

داریوش دوم

پس از مرگ داریوش دوم اردشیر دوم و کورش صغیر با هم نبرد کردند و کورش صغیر که از مزدوران یونانی کمک گرفته بود شکست خورد و کشته شد و اردشیر دوم بر تخت نشست. در این زمان مصر نیز مستقل شد. پس از او اردشیر سوم به شاهی رسید ولی خیلی زود در دربار کشته شد و بالاخره داریوش سوم به شاهی رسید.داریوش سوم چند ساتراپی مستقل شده را دوباره مطیع خود کرد

اردشیر دوم

کوروش صغیر

اردشیر سوم

داریوش سوم

در این زمان اسکندر پادشاه کشور مقدونیه به آسیای صغیر حمله کرد و یکی از صفحات تاریک تاریخ ایران را ورق زد. او سوریه را گرفت.داریوش سوم در سال ۳۳۳ پ م در محلی به نام ایسوس از اسکندر شکست خورد. سپاه ایران دوباره نوسازی میشود و دو سال بعد در گوگمل شکست نهایی را از مهاجمین خورد . داریوش سوم در سال ۳۳۰ کشته شد و سلسله هخامنشی منقرض گشت.اسکندر خود را شاه هخامنشی نامید و تخت جمشید و دیگر مناطق قدرت هخامنشی را غارت کرد . او برای آنکه روح هخامنشی را نیز از بین ببرد تخت جمشید را به آتش کشید وباعث افتخار یونان شد

اسکندر

اسکندر در سال ۳۲۳ در بابل کشته شد و کشورهایی که به دست او فتح شده بودند به ۳ قسمت تقسیم شدند و در ایران سلوکیان به مدت ۲۰۰ سال حکومت کردند

تاریخ حکومت شاهان هخامنشی

اگر اختلافی بین جدول زیر با متن وجود دارد از اختلاف نظرهای مختلف در مورد شاهان هخامنشی ناشی می شود

 

پ م۵۵۹-۵۳۰	کورش کبیر
پ م۵۳۰-۵۲۲	کمبوجیه
پ م۵۲۲	بردیا – گئوماته
پ م۵۲۲-۴۸۶	داریوش اول
پ م۴۸۶-۴۶۵	خشیارشا
پ م۴۶۵-۴۲۳	اردشیر یکم
پ م۴۲۳-۴۰۵	داریوش دوم
پ م۴۰۵-۳۵۹	اردشیر دوم
پ م۳۵۹-۳۳۸	اردشیر سوم
پ م۳۳۸-۳۳۶	اردشیر چهارم
پ م۳۳۸-۳۳۰	داریوش سوم