نبرد جزیره ی هانسان که با نام نبرد هانساندو نیز شناخته می شود،در هشتم جولای ۱۵۹۲ در نزدیکی جزیره ی کره ای هانسان اتفاق افتاد.دریاسالار کره ای یی سون شین حداقل ۴۷ کشتی ژاپنی را نابود کرده و ۱۲ کشتی را به غنیمت گرفت.این نبرد همچنین اولین نبرد در میان سومین سری از درگیری های دریایی دریاسالار یی می باشد.این نبرد که یکی از سه نبرد بزرگی بود که چوسون در خلال جنگ ایمجین برنده شد،اهمیت زیادی داشت زیرا حال نیروهای چوسون بر دریاهای جنوبی مسلط شده بودند.بعد از هانسان دو، تویوتومی هیدیوشی دستور داد تا ناوگان دریایی ژاپن از هرگونه درگیری مستقیم با نیروی دریایی چوسون پرهیز کنند و به جای آن  به ساخت استحکامات دفاعی در عرض ساحل به منظور دفاع از سرزمین های مهم مجاور دریا روی آورند.

 

مقدمه:

دریاسالار یی سون شین به همراه ناوگانی کوچک شامل ۷ کشتی متعلق به دریاسالار وون کیون،دو نبرد در عرض سواحل جنوبی کره انجام دادند.دریاسالار یی اوک کی به دریاسالاران یی و وون برای نبرد سوم ملحق شد.در مجموع کره ای ها بیشتر از ۶۰ کشتی ژاپنی را غرق نموده بودند.دریاسلار یی و ناوگان ترکیب شده ی کره ای هیچ کشتی را از دست نداده بودند و تا ان زمان تنها متحمل ۱۱ کشته و ۲۶ زخمی شده بودند.

با پی بردن به اهمیت این نکته که نیروی دریایی ژاپن باید ارتش را به موازات پیشرفت های آن در شبه جزیره کره و اماده شدن برای تهاجم به چین تامین و پشتیبانی کند،تویوتومی هیدیوشی این مسئله را برای فرماندهان خود ضروری کرد که شرایط دریایی باید تحت کنترل اورده شود،ناوگان کره ای نابود شود و مسیرهای تدارکاتی در دریای زرد امن شود.به فرمانده ژاپنی واکیزاکا یاسوهارو دستور داده شد تا منتظر مانده و ناوگان خود را با نیروهای کاتو یوشیاکی و کوکی یوشیتاکا به منظور جستجو و نابودی ناوگان کره ترکیب کند.اما برای کاتو و کوکی مدتی طول می کشید تا کشتی های خود را گرد آوری کنند، به همین دلیل واکیزاکا با ۷۳ کشتی به تنهایی به نبرد رفت.از مجموع این ۷۳ کشتی، ۳۶ کشتی بزرگ چند عرشه ای،۲۴ کشتی با سایز متوسط و ۱۳ کشتی کوچک دیده بانی بودند.این ناوگان  سرآمدان نیروی دریایی ژاپن بودند.

در همان زمان دریاسالار یی در حال طراحی یک نبرد سوم بود و با دریاسالاران وون و یی اوک گی در یک عملیات مشترک همکاری نموده و ناوگانشان را در آرایش نبردی ” بال کرین” تمرین داده و سازماندهی می کردند.این آرایش اغلب در روی خشکی اجرا می شد ولی در حالت عادی در دریا استفاده نمی شد.ناوگان ترکیب شده در مجموع ۵۴ پانوکسون و ۲ یا ۳ کشتی لاک پشتی داشت.

نبرد:

فاز اول:

دریاسالار یی اخباری از یک کشاورز محلی مبنی بر اینکه یک ناوگان بزرگ ژاپنی ( کشتی های واکیزاکا) در حال حرکت به سمت غرب و مکان وی بوده و در شمال تنگه ی گیونگنه ریانگ (یک کانال باریک بین جزیره ی گوجه و سرزمین اصلی) لنگر انداخته اند، دریافت کرد.

در هشتم جولای و صبح روز بعد، دریاسالار یی شش کشتی جنگی پانوکسون را در طول کانال برای اغفال ناوگان واکیزاکا فرستاد.واکیزاکا در تله افتاد و کشتی های وی شش پانوکسون دریاسالار یی را در طول کانال و دریای وسیع و آزاد در جلوی جزیره ی هانسان تعقیب نمودند.واکیزاکا ناوگان دریاسالار یی را روبروی خود ملاحظه کرد و بر درگیری با کره ای ها پافشاری نمود.در ان زمان دریاسالار شروع شروع به چینش ناوگان در آرایش بال کرین نمود.

آرایش بال کرین:

در دو نبرد قبلی، کره ای با کشتی های ژاپنی یا با آرایش خط مستقیم و در صورت محدود بودن فضا،با آرایش دایره ای یا روش چرخشی حمله که در ان کشتی های انها بمباران پیوسته را در حالت پایدار نگه می داشتند،روبرو می شدند.اگرچه این تاکتیک ها موثر بودند، تعداد قابل توجهی از ژاپنی ها فرار کرده و به سمت ساحل شنا می کردند.آرایش بال کرین تنها به خاطر غرق کردن کشتی ها طراحی نشده بود بلکه  به منظور نابود کردن دشمن بدون از دست دادن تعداد زیادی از سربازان اجرا می شد.

خود آرایش شبیه به شکل U می باشد که در آن کشتی های جنگی سنگین تر در مرکز و کشتی های سبک تر در بال ها قرار می گرفتند.یک کشتی لاک پشتی در هر دو انتهای طرفین قرار داشت و پهلوها را محکم می کرد.ذخیره ها در عقب کشتی های مرکزی واقع بودند و در زمانی که آرایش منبسط می شد،فاصله ایجاد شده را پر می کردند.کشتی های واقع در جلوی آرایش سطحی گسترده را برای به حداکثر رساندن تعداد توپ های شلیک شده به سمت دشمن ایجاد می کردند.بعلاوه، حالت U شکل به خودی خود میدان در هم تنیده ای از آتش را فراهم می کرد و اینچنین بود که کشتی های ژاپنی زیادی در درو عرضی قرار می گرفتند و از چندین زاویه مورد هدف قرار می گرفتند.در این صورت آرایش بال کرین شباهت هایی با تاکتیک کشتی های دریایی ” دو راهه T” که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم استفاده می شد، داشت.

تکنیک ژاپنی ها گذاشتن سریع ترین کشتی هایشان به عنوان پیش قراول برای مشغول نگه داشتن کشتی های کره ای و سپس حرکت سریع کشتی های بزرگتر خود برای نزدیک شدن،درگیری و سوار شدن بر روی کشتی های کره ای بود.اما این تاکتیک با برنامه دریاسالار یی منطبق بود زیرا ژاپنی ها عمیق تر به داخل تله حرکت می کردند.حجم و بعد آتش توپ های کره ای مانع از اعمال تاکتیک مورد علاقه ژاپنی ها می شد و دو بال آرایش کرین کشتی های ژاپنی را پوشانده، محاصره کرده و سرانجام اثر مخلوط کردن را بر آنها اعمال می کرد و مانور یا عقب نشینی و بار بندی  را بر کشتی های دشمن سخت می کرد و هدفی آسان را برای توپ های کره ای فراهم می کرد.

 

فاز دوم:

واکیزاکا یاسوهارو فرماندهی بسیار خشن و یکی از ” هفت نیزه ی شیزوگاتاکه” افسانه ای بود که در نبرد به شهرت رسیده و ادعای هیدیوشی مبنی بر جایگزینی اودا نوبوناگا را مستحکم تر نمود.از تاکتیک وی در نبرد جزیره هانسان واضح است که او قصد داشت تا آنجا که ممکن است به کشتی های کره ای نزدیک شده و اینچنین مردانش با انها درگیر شده و بر روی آنان سوار شوند.این روش تاکتیک دریایی سنتی ژاپنی ها بود.واکیزاکا نه تنها با کل ناوگانش شامل ۷۳ کشتی اش  از شش کشتی طعمه کره ای ها دنباله روی کرد و در تله افتاد، بلکه به سرعت به مرکز آرایش بال کرین پیش روی نمود و به این حقیقت دچار شد که او کشتی ها و جناحین خود را در معرض تمرکز ناوگان کره و قدرت اتش دور برد تر ان قرار داد.

نبرد از اواسط صبح تا اواخر بعد از ظهر به طول انجامید.ملوانان کره ای سوار بعضی از کشتی های ژاپنی شدند ولی دریاسالار یی تنها در مواردی اجازه این کار را می داد که کشتی دشمن آسیب دیده یا از کار افتاده باشد.

دو تن از فرماندهان واکیزاکا یاسوهارو کشته شدند و یک فرمانده دیگر در حالی که کشتی اش در حال سوختن و غرق شدن بود، هاراگیری نمود.خود واکیزاکا یاسوهارو توسط چندین تیر هدف قرار گرفت ولی هیچ کدام از آنها نتوانستند زره او را سوراخ کنند.بعد از از دست دادن ۵۹ کشتی، واکیزاکا ناو فرماندهی خود را رها کرد و به یک کشتی سریع تر و سبک تر سوار شد.در مجموع ۱۴ کشتی ژاپنی توانستند تا از مهلکه نبرد عقب نشینی کنند.اما بسیاری از کشتی های عقب نشینی کرده به قدری آسیب دیده بودند که لاجرم در بعضی از جزایر اطراف که در سواحل جنوبی کره قرار داشتند، رها شدند.تنها تعداد کمی از کشتی های ژاپنی به مقر اصلی انها در لنگرگاه بوسان بازگشتند.

پیامدها:

واضح هست که تویوتومی هیدیوشی این شکست ها را غیر قابل قبول می پنداشت.همچنین واضح است که او در مورد قابلیت نیروی دریایی اش در غلبه بر مقاومت کره ای ها در آبهای جنوبی و ایجاد یک مسیر تدارکاتی در گوشه جنوب غربی شبه جزیره و شمال آن در طول دریای زرد به شک افتاده بود.در ۲۳ آگوست او به فرمانده دریایی اش تودو تاکاتورا دستور داد تا از جزیره ایکی حرکت کرده و همکاران خود را در کره تقویت کند.او همچنین دستوراتی به بوسان فرستاد و در آن هرگونه عملیات دریایی در عرض سواحل جنوبی را ممنوع کرد.پیروزی های یی سون شین در نبردهای هانسان دو و آنگولپو به عنوان یکی از عوامل اصلی منجر به شکست نهایی لشکرکشی تویوتومی هیدیوشی برای تصرف کره و چین بود.

جای هیچگونه شکی باقی نمی ماند که ارتش های هیدیوشی برای ادامه ی پیش روی با هر درجه از اعتماد به نفسی نیاز به تقویت داشتند.چیزی که در آن برهه باقی مانده بود، سی هزار سرباز ژاپنی در شمال بود که برای بازکردن راه خود به سمت پکن تقریبا کافی نبود.هیدیوشی با منظور واضح فرستادن این کمک ها به شمال از طریق کشتی هایی از دریای زرد اقدام به این تهاجم نمود.بنابراین یی سون شین تنها یک مزاحمت شخصی برای او در یک بعد ایجاد نکرد.در جریان متوقف نمودن پیش روی ناوگان دریایی ژاپن به سمت غرب،او یک خنجر بر قلب ماشین جنگی هیدیوشی فرو کرد.در هفته ها و ماه های آتی، ژاپنی ها با موانع دیگری از جمله رسیدن تعداد زیادی از سربازان چینی و مقاومت جانانه ای از جانب مبارزان چریکی محلی روبرو شدند.اما مسیرهای دریایی اولین مانع جدی در راه تهاجم برنامه ریزی شده ی انان در خشکی باقی ماند و شاید به عنوان مهم ترین عامل در بند آوردن جریان قوای کمکی باعث شد که نیروهای ژاپنی تضعیف شده و به انان نشان داد که آسیب های بسیار بیشتری در نبردهای زمینی در انتظار آنان است.

بازشناسی بین المللی:

جورج الکساندر بالارد (۱۸۶۲-۱۹۴۸)، یک نائب دریاسالار از نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا، از دریاسالار یی به خاطر تمایل پیروزی خواهانه ی وی در نبرد هانساندو با احترام یاد کرده است:

” آن شاهکار برجسته ی دریاسالار بزرگ کره ای بود.در فاصله ی کوتاه شش هفته ای ( در حقیقت در حدود ۹ هفته از ۷ می ۱۵۹۲ تا ۷ جولای ۱۵۹۲)او یک سری از موفقیت ها را به دست اورد که در کل تاریخچه ی جنگ های دریایی بی سابقه بود، ناوگان جنگی دشمن را نابود کرد،خطوط ارتباطی دشمن را قطع نمود، کاروان آن را جاروب کرد، شرایط ارتش های پیروزمند آن را در میدان جنگ به خطر انداخت و طرح های رویا پردازانه ی ان را به تباهی کامل کشاند.حتی نلسون، بلیک یا جین بارت نمی توانستند بیشتر از این دریاسالار کمتر شناخته شده که معرف یک کشور کوچک و تحت ظلم و ستم است، دستاورد داشته باشد.جای تاسف است که انتقال یادبودهای وی در هیچ جایی به جز کشور مادری اش وجود ندارد و هیچ کارشناس بی طرفی نمی تواند حق وی را در به رسمیت شناختن او در میان مردانی که به طور مادر زادی رهبر به دنیا آمده اند، نادیده بگیرد.”