نبرد تنگه نوریانگ

نبرد نوریانگ، آخرین نبرد بزرگ سلسله تهاجمات ژاپن به کره (۱۵۹۸-۱۵۹۲)، بین نیروی دریایی ژاپن و ناوگان های ترکیبی پادشاهی چوسون و سلسله مینگ در گرفت. آن در سحرگاه ۱۶ دسامبر (۱۹ نوامبر در تقویم قمری) ۱۵۹۸ اتفاق افتاد و سپیده دم به پایان رسید.

قوای متحد شامل ۱۵۰ کشتی چوسون و مینگ چین که توسط دریاسالاران یی سون شین و چن لین هدایت می شد، حمله نموده و بیش از نصف ۵۰۰ کشتی ژاپنی هدایت شده توسط شیمازو یوشیهیرو را نابود یا به غنیمت گرفتند. شیمازو در تلاش برای اتصال به کونیشی یوکیناگا بود. نجات یافتگان شکست خورده ناوگان شیمازو به سمت بوسان عقب نشینی و چند روز بعد کره را به مقصد ژاپن ترک کردند. در اوج نبرد، دریاسالار یی توسط گلوله شمخال مورد هدف قرار گرفت و لحظاتی بعد جان سپرد.

مقدمه:

به دلیل عقب افتادگی در نبردهای زمینی و دریایی، قشون  ژاپن به شبکه قلعه های خود (واجو) در سواحل جنوب شرقی کره عقب رانده شدند. اما واجو نمی توانست تمام ارتش ژاپن را در خود جای دهد و از این روی در ژوئن ۱۵۹۸، تویوتومی هیدیوشی، تایکویی که حملات ژاپن به کره (۱۵۹۸-۱۵۹۲) را انداخت و نیز به عنوان ارباب جنگ ژاپنی ها عمل می کرد، به هفتاد هزار سرباز که بیشتر آنها از ارتش راست ژاپن بودند دستور داد تا به سمت مجمع الجزایر عقب نشینی کنند. در ۱۸ سپتامبر ۱۵۹۸، هیدیوشی به صورت ناگهانی در دژ فوشیمی درگذشت. قوای ژاپن در کره از شورای پنج ریش سفید دولت جدید ژاپن دستور یافتند تا به ژاپن برگردند. به دلیل حضور کشتی های چوسون و مینگ، پادگان های ژاپن در واجو نتوانستند عقب نشینی کنند و در امنیت نسبی قلعه های خود باقی ماندند.

سونچون واجو غربی ترین دژ ژاپنی بود و ۱۴۰۰۰ سرباز به رهبری کونیشی یوکیناگا که رهبر گروه اعزامی طلایه دار ژاپن در خلال اولین یورش در سال ۱۵۹۲ به حساب می آمد را در خود جای داده بود. یی و چن مانع از عقب نشینی کونیشی شدند اما کونیشی در تلاش برای رشوه به فرمانده مینگ برای برداشتن محاصره، هدایای زیادی به چن فرستاد. در ابتدا چن با خروج نیروهای متحد موافقت کرد ولی یی با پایداری از همراهی با او امتناع ورزید. سپس چن پیشنهاد داد که نیروهای مشترک حملاتی به واجوهای کوچکتر و آسیب پذیرتر مثل قلعه ای در نامهه داشته باشند. یی این طرح را نیز رد کرد. یی استدلال کرد که کونیشی که یکی از بزرگترین واجوها را فرماندهی می کرد، در صورت ترک محل و مبارزه در هر جای دیگر اجازه فرار خواهد یافت.

در ۱۵ دسامبر، حدود ۲۰۰۰۰ سرباز ژاپنی از واجوهای ساچون، گوسونک و نامهه بر ۵۰۰ کشتی سوار شدند و در تلاش برای شکستن محاصره سونچون توسط متحدین، شروع به تراکم در تنگه نوریانگ کردند. فرمانده کلی این قوای کمکی کسی جز شیمازو یوشیهیرو رهبر واجو ساچون نبود.

مقصود ناوگان متحد ممانعت از اتصال ناوگان شیمازو با ناوگان کونیشی، و سپس حمله و شکست ناوگان شیمازو بود. هدف ناوگان شیمازو عبور از تنگه نوریانگ، ارتباط با کونیشی و عقب نشینی به بوسان بود. شیمازو می دانست که کونیشی در تلاش برای ایجاد جدایی در اتحاد چوسون – مینگ است و امیدوار بود آنها در جای دیگر مشغول و یا همچنان در حال محاصره واجو سونچون باشد و بنابراین برای حمله از عقب به آنها، در وضعیت آسیب پذیری قرار بگیرند.

نبرد:

در پانزدهم دسامبر، ناوگان ژاپنی عظیمی در خلیج ساچون، در کرانه شرقی تنگه نوریانگ جمع شدند. شیمازو مطمئن نبود که آیا ناوگان متحد محاصره واجو کونیشی را استمرار می بخشد، در راهش برای حمله به یک واجو رها شده در ناحیه شرقی تر می باشد یا مسیر آنها را در کرانه غربی تنگه نوریانگ خواهد بست. با اینحال یی بعد از دریافت گزارش هایی از دیده بان ها و ماهیگیران محلی از محل دقیق شیمازو اطلاع داشت.

ناوگان چوسون از ۸۲ پانوکسون یا کشتی های چند عرشه ای پارو دار تشکیل می شد. ناوگان مینگ نیز شامل شش جانک جنگی بزرگ (کشتی های جنگی واقعی که محتملا به عنوان کشتی دریادار استفاده می شدند) که با بادبان ها و پاروها حرکت می کرد، ۵۷ کشتی جنگی سبکتر (احتمالا کشتی های جنگی در پوشش حمل و نقل) که تنها با پاروها هدایت می شدند، و دو پانوکسون که توسط یی فراهم شده بود می شد. در مورد قوای انسانی، ناوگان متحد هشت هزار دریادار و ملوان تحت رهبری یی، ۵۰۰۰ سرباز مینگی از دسته گوانگ دونگ و ۲۶۰۰ دریادار مینگی داشت که بر روی کشتی های کره ای می جنگیدند، به این ترتیب در کل تعداد کل قوا به شانزده هزار ملوان و مرد جنگاور می رسید. ناوگان مینگ به دو دسته تقسیم شدند، دسته بزرگتر توسط چن و دسته کوچکتر توسط دنگ زیلونگ فرماندهی می گشتند. ناوگان متحد به خوبی با توپ، خمپاره اندازها، کمان داران و تفنگداران مجهز شده بود. ژاپنی ها ۵۰۰ کشتی داشتند، اما بخش اعظمی از ناوگان آنها شامل کشتی های ترابری کوچک می شد. کشتی های ژاپنی به خوبی با چمخال ها و همچنین چند توپ به غنیمت گرفته شده از چوسون مجهز گشته بود. ناوگان متحد تعداد کمتری داشت، اما از کشتی هایی تشکیل یافته بود که به صورت میانگین از لحاظ قدرت آتش و سنگینی برتری و استحکام ساختاری بیشتری داشتند.

ناوگان متحد در کرانه غربی تنگه نوریانگ منتظر شیمازو ماندند. نبرد در ساعت دو بامداد روز شانزدهم دسامبر شروع شد. از همان آغاز نبرد، حالت بسیار سختی برای ژاپنی هایی که مصمم بودند تا برای رهایی از محاصره ناوگان متحد بجنگند و متحدینی که به طور مشابهه برای ممانعت از نفوذ و پیشروی آنها قاطعیت داشتند وجود داشت.

به مانند نبردهای پیشین یی، ژاپنی ها نتوانستند به صورت موثری پاسخ دهند زیرا توپ های چینی ها و کره ای ها از پیشروی آنان ممانعت به عمل می آورد. همچنین باریک بودن تنگه نوریانگ از هرگونه مانور پذیری جلوگیری می کرد.

زمانی که ناوگان ژاپن به صورت جدی آسیب دید، لین به ناوگانش دستور داد تا در یک نبرد تن به تن درگیر شوند. اما این رویه به ژاپنی ها امکان استفاده از شمخال های خویش و پیکار با استفاده از سبک نبردی سنتی سوار شدن بر کشتی های دشمن را داد. زمانی که کشتی فرماندهی چن مورد حمله قرار گرفت، یی مجبور شد به ناوگانش دستور دهد تا آنها نیز در یک نبرد تن به تن وارد شوند.

سونگ هوی ریپ کاپیتان کشتی فرماندهی یی، توسط یک گلوله شمخال بر روی کلاه خود خویش مورد هدف قرار گرفت و برای مدتی ناخودآگاه بر روی زمین افتاد. کشتی ها به قدری به همدیگر نزدیک شده بودند که کشتی های چوسون توانستند چوب های شعله ور را بر روی عرشه های کشتی های ژاپنی پرتاب کنند.

آتش سنگین شمخال های ژاپنی ملوانان چینی را مجبور می کرد تا سرهای خود را پائین نگه دارند، در حالی که ژاپنی ها نزدیک می شدند. چندین گروه بر کشتی فرماندهی لین سوار شدند و در نبرد تن به تنی که درگرفت، پسر چن در حال دفع شمشیری که مستقیم به سمت پدرش پرتاب شده بود زخمی شد. با دیدن گرفتاری که برای کشتی چن پیش آمده است، دنگ زیلونگ فرمانده جناح چپ مینگ و دویست نفر از محافظین شخصی وی به یک پانوکسون ساخت چوسون ( یکی از آن دو توسط یی به ناوگان مینگ اهدا شده بود) نقل مکان کرده و به کمک او شتافتند. چندین کشتی مینگ آن پانوکسون را با یک کشتی ژاپنی اشتباه گرفتند، بر رویش آتش گشوده و آن را از کار انداختند. پانوکسون هدف قرار گرفته به سمت ژاپنی ها رانده شد و آنها با سوار شدن بر روی کشتی همه کارکنان آن از جمله دنگ را کشتند.

در اواسط جنگ و در حالیکه سپیده دم در حال آغاز بود، ناوگان متحد دست بالا را داشت و نیمی از ناوگان شیمازو غرق یا به غنیمت گرفته شده بودند. گفته می شود که ناو سرفرماندهی یوشیهیرو غرق شد و او در آب یخی به یک قطعه چوب چسبید. کشتی های ژاپنی به کمک وی شتافتند و او را با امنیت خارج کردند. در طی نبرد کشتی هایی که از انتهای غربی تنگه می جنگیدند، به هر طریقی خود را به انتهای شرقی که تقریبا آب های آزاد بود رساندند. ژاپنی ها متحمل خسارات سنگینی شدند و به موازات ساحل جنوبی جزیره نامهه به سمت بوسان شروع به عقب نشینی کردند.

مرگ یی:

وقتی که ژاپنی ها عقب نشینی می کردند، یی دستور یک تعقیب نیرومندانه را صادر کرد. در آن زمان یک گلوله سرگردان شمخال از کشتی دشمن به نزدیکی بازویش در سمت چپ او اصابت کرد. او که احساس می کرد این زخم کشنده است، جمله ذیل را به زبان آورد: ” ما در آستانه پیروزی در جنگ هستیم، در به صدا درآوردن طبل های جنگی تداوم داشته باشید. مرگ مرا به کسی اعلام نکنید. “ و او با گفتن این کلمات درگذشت.

تنها سه تن شاهد فوت سون شین بودند: یی هو بزرگترین پسرش، سونگ هوی ریپ، و یی وان برادر زاده اش. آنها در حفظ آرامش خود به مشکل برخوردند و بدن یی سون شین را قبل از متوجه شدن دیگران به کابین او بردند. یی وان برای باقی مانده نبرد زره عمویش را پوشید و برای اینکه باقی ناوگان بدانند کشتی سر فرماندهی دریاسالار همچنان در نبرد حضور دارد، بر کوبیدن طبل جنگی استمرار ورزید.

کشتی چن مجددا در مخمصه قرار گرفت و ناو سرفرماندهی یی برای نجات او حرکت کرد. ناو سرفرماندهی یی به پیکار پرداخته و چندین کشتی ژاپنی را غرق کرد. لین برای تشکر از او به خاطر اقدام برای نجاتش، یی سون شین را فرا خواند. اما چن با یی وان روبرو شد که به او گفت عمویش فوت کرده است. گفته می شود که خود چن چنان بهت زده شده بود که سه مرتبه بر روی زمین افتاد، سینه اش را کوبید و گریه کرد. اخبار مرگ یی به سرعت در ناوگان متحد پخش شد.

پیامدها:

از مجموع ۵۰۰ کشتی ژاپنی تحت فرماندهی شیمازو، تعداد تقریبی ۲۰۰ عدد توانستند به سمت لنگرگاه بوسان عقب نشینی کنند (دیگر بایگانی های چوسون ثبت کرده اند که باقی ناوگان شیمازو به شدت توسط ناوگان یی سون شین مورد تعقیب و گریز قرار گرفت، و تنها ۵۰ کشتی از نیروی دریایی شیمازو موفق به فرار شدند). کونیشی یوکیناگا در شانزدهم دسامبر قلعه اش را ترک کرد و مردانش توانستند  از طریق کرانه جنوبی جزیره نامهه و با گذر از تنگه نوریانگ و جریان نبرد عقب نشینی کنند. اگرچه او می دانست که نبرد شدت گرفته است، اما هیچ تلاشی برای کمک به شیمازو نکرد. حال تمامی دژهای ژاپنی رها شده بودند و نیروهای مینگ و چوسون برای تصرف آنها حرکت کردند، آذوقه های رها شده را به تصاحب خود درآورده و آواره ها را جمع نمودند. کونیشی، شیمازو، کاتو کیوماسا و سایر ژنرال های ژاپنی ارتش چپ در بوسان گرد هم جمع شده و در ۲۱ دسامبر کره را به مقصد ژاپن ترک کردند. آخرین کشتی ها در ۲۴ دسامبر بادبان های خود را به سمت ژاپن کشیدند، و این امر موجب پایان یافتن جنگ هفت ساله شد.

بدن یی سون شین برای تدفین در جوار پدرش یی چونگ (مطابق با سنت کره ای) به شهر زادگاهش آسان برگردانده شد. دربار مرتبه بعد از مرگی وزیر راست را به او اعطا کرد. زیارتگاه های رسمی و غیر رسمی به افتخارش ساخته شدند. در سال ۱۶۴۳، به یی عنوان چونگموگونگ داده شد که معنی ” دوک/ لرد دلاوری وفادارانه ” را می دهد.

لین با شرکت در مراسم تشعیع جنازه یی مدحی را در وصفش ارائه داد. سپس او نیروهای خویش را به چین برگرداند و افتخارات نظامی بالایی را دریافت کرد.