نوشته تاریخی کریپتوس (Kryptos)
در سال ۱۹۹۰ میلادی، هنرمند آمریکایی جیمز سنبورن، سازه‌ای به نام کریپتوس ساخت و در محوطه کلیک سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نصب کرد. این سازه یک صفحه مسی شکل است که در واقع، ورق کاغذی است که از پرینتر بیرون آمده است. از چهار رمزی که روی این سازه حک شده‌اند، سه رمز کشف شده است، اما رمز چهارم با اینکه کارکنان سیا و رمزگشایان حرفه‌ای و تازه‌کار روی آن کار کرده‌اند، هنوز نامکشوف مانده است و به عنوان یکی از معروف‌ترین رمزهای ناگشوده دنیا شناخته می‌شود. در سال ۲۰۰۳ میلادی، یک گروه در یاهو راه‌اندازی شد تا فعالیت ۲ هزار نفری را که برای گشودن این نوشته تاریخی کار می‌کنند، هماهنگ کند. در سال ۲۰۰۶ میلادی سنبورن روشن کرد که در متن چهارم، یک حرف برای اینکه به زیبایی اثر لطمه نخورد، جا افتاده است و چند مورد اشتباه دیگر هم در آن وجود دارد. چهار سال بعد سنبورن رمز پنج حرف دیگر را اعلام کرد و به این ترتیب کلمه برلین به دست آمد. حروف موجود روی بدنه‌ی اصلی تندیس، ۸۷۰ تا هستند.
نیم دیگر تندیس، یک جدول کدگذاری ویجنیر (Vigenère encryption) را شامل می‌شود که با احتساب فاصله‌ها، ۸۶۹ حرف رمزی دارد. اولین فردی که به صورت همگانی اعلام کرد موفق به حل سه چهارم رمز شده، جیمز گیلاگلی، متخصص رایانه اهل کالیفرنیای جنوبی بود. او در سال ۱۹۹۹ توانست ۷۶۸ تا از حروف را رمزگشایی کند. بخشی که رمزگشایی نشده، یعنی ۹۷ یا ۹۸ حرف باقی مانده، متخصصین رمزنگاری دولت را گیج و سردرگم کرده است.برخی رمزگشایان معتقدند رمزهایی که تاکنون ناگشوده مانده‌اند یا واقعا حاوی اطلاعات مهمی نیستند یا اینکه در رمز اشتباه وجود دارد. با این حال، چنین رویکردی باعث نشده است کسانی که به دنبال لذت حل معما هستند، از تلاش برای شکستن قفل این رمزها دست بکشند.
