تاریخ ایران پس از اسلام

تا اواخر دوران قاجار هنوز خرید و فروش برده در ایران رواج داشت؛ هرچند که به علت قیمت بالایی که برده‌ها و کنیز‌ها داشتند، خرید آن‌ها مختص خانواده‌های بسیار ثروتمند بود. برده‌ها اغلب از آفریقا و از مسیر خلیج فارس به ایران آورده می‌شدند. البته…

بخش دوم ( آخوند غرب زده ) بلندگوی تقی‌زاده در آشفته‌بازار مشروطیت دوم ایران نو نشریه‌ای بود که در ۷ شعبان ۱۳۲۷ منتشر شد و از آغاز ارگان رسمی فرقه دموکرات بود، اما مقاله‌ها و گزارش‌های آن با مقاصد و اهداف حزب سازگاری داشت. چنان که پس از…

نظام جدیدالتأسیس مشروطیت با مرگ مظفرالدین‌شاه و به تخت نشستن محمدعلی‌شاه پایدار نماند. او از دوران ولیعهدی مخالفت خود را با این نظام حفظ کرده بود و میل به نابودی مجلس شورای ملی را در سر می‌پروراند. سرانجام با طرح نقشه‌ای این نهاد را…

آن‌قدیم‌ها که مدرسه‌ها مکتبخانه بود یک رسم قدیمی هم بود؛ برای مدرسه نذر می‌کردند و حاجت هم می‌گرفتند. «جعفر شهری» در کتاب «طهران قدیم» از این رسم منسوخ سخن گفته و برای آیندگان به یادگار گذاشته است. وضعیت مکتبخانه‌ها در روزگار قاجار…

  سر رابرت کر پورتر که به عنوان نقاش درباری تزار روسیه منصوب شده بود عمده شهرت خویش را به دلیل سفر به ایران و نقاشی از پاسارگاد را کسب کرد. سفر طولانی وی به ایران از سال ۱۸۱۷ میلادی آغاز شده و او از طریق قفقاز نیز وارد ایران شد و سپس از…

ماجرای تعزیه «ایلچی فرنگ» چیست؟ امروزی‌ها این تعزیه را ندیده‌اند و اصلا اسمش را هم نشنیده‌اند. اما متون این تعزیه منسوخ در میراث نمایش آیینی ایران باقی است و البته در دوره قاجار یک خارجی هم داستانش را تعریف کرده برای‌مان. «مری وولف شِیل»…

در دوره قاجار پیاده می‌رفتند زیارت امامزاده داوود (ع). یکی دو ماه طول می‌کشید و سواره که می‌رفتند یکی دو هفته زمان می‌برد. یک «باغ ونک» هم بود سر راهشان که می‌رفتند و مجانی اقامت می‌کردند و خوش بودند. درباره زیارت امامزاده داوود (ع) در…

از سال ۱۲۹۷ شمسی و در دوره احمدشاه قاجار در ایران، شناسنامه صادر شد و از سال ۱۳۰۶ داشتن شناسنامه اجباری شد و از سال ۱۳۱۳ داشتن نام خانوادگی اجباری شد؛ این‌ها داستانی داشت و دردسرهایی جالب و شنیدنی در جامعه ایرانی. پیش از اجباری‌شدن نام…

قدیمی‌ترین خبر در مورد عاشورا از میان اسناد آستان قدس رضوی متعلق به سال ۱۰۱۱ هجری قمری در دوره صفویه است. به گزارش همشهری آنلاین، زهرا فاطمی‌مقدم مسئـول امور ارزشیابی و پیـش آرشـیو اداره اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به محتوای این…

«کارلا سرنا» بانوی جهانگرد ایتالیایی در سفرنامه‌‌اش از نقش مهم بازار در زندگی ایرانی توصیفی جالب ارائه داده است؛ بازار «مجلس» است و «بورس» است و محل کسب است و جایی برای اخبار و جنجال و گپ‌زدن و طنز و شایعه و خوشگذرانی. «کارلا سرنا» در سال…

نخستین تشکیلات بهداشت و درمان عمومی در ایران کی بنیان نهاده شد؟ خیلی‌ها نمی‌دانند که در عهد ناصری بود و اسمش «مجلس حفظ‌الصحه» بود و حدود ۴۰ سال حتی بودجه هم نداشت! تا اواسط دوره قاجار هنگام بروز بیماری‌ها وضعیت این طوری بود: «هیچ تشکیلات و…

«گارسیا دسیلوا» سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس صفوی و جهانگرد در سفرنامه‌اش نوشته است؛ زنان در دوره ناصری لباس‌های مختلفی می‌پوشند و کفش آنان از جنس چرم با رنگ‌های مختلف بود. او تأکید می‌کند که زنان لباس‌های گشاد و سفید رنگ می‌پوشند؛ که…

محمدعلی‌شاه (۱ تیر ۱۲۵۱ – ۱۶ فروردین ۱۳۰۴) ششمین پادشاه از دودمان قاجار بود. او در ۱۲ دی ۱۲۸۵ خورشیدی به سلطنت رسید و تا ۲۵ تیر ۱۲۸۸ خورشیدی که مجبور به برکناری شد، حکومت کرد. محمدعلی‌شاه از مخالفان مشروطه بود و مجلس شورای ملی را به توپ…

ناصرالدین قاجار پیش از آنکه سفرهای فرنگ برود در سال ۱۲۴۹ شمسی رفت زیارت عتبات عالیات. سفرنامه هم نوشته است از این سفر ۵ ماهه و توصیفی زیبا و دلنشین دارد از زیارت حرم مطهر امیرالمؤمنین علی (ع). شرح مفصل این زیارت را به قلم ناصرالدین قاجار…

حمایت از تولید ملی از کی در ایران مطرح شد؟ پیش از مشروطه بود و کالای ایرانی مدافعان سرسختی داشت و یک «آقا نجفی اصفهانی» هم بود که روی کاغذ خارجی امضاء نمی‌کرد و بر میتی که کفنش از پارچه غیرایرانی بود نماز نمی‌خواند! پس از نهضت تنباکو…