مرور رده

تاریخ ایران پس از اسلام

ماجرای اولین حمام دوش‌دار در تهران

در گذشته که هنوز «آپارتمان» در ایران رایج نشده بود، در خانه‌ها (جز معدود خانه‌های رجال) حمام نبود و مردم از حمام‌عمومی استفاده می‌کردند. آن روزگار در تمامی شهر‌های ایران از جمله تهران حمام‌عمومی وجود داشت و اهالی محل به نوبت جنسیت از…

پادشاهی صفویه چگونه شکل گرفت؟

مقدمات جلوس شاه اسماعیل اول وقتی شیخ حیدر در رجب ۸۹۳ ه-ق  به قتل رسید، سلطان یعقوب خواهر خود حلیمه بیگی آغا را که همسر شیخ حیدر بود با سه پسرش علی، ابراهیم و اسماعیل به شیراز تبعید کرد. منصوربیگ پرناک حاکم شیراز به دستور سلطان یعقوب آنان…

گزارش فرانسیس فوربز از تهرانِ احمدشاهی

فرانسیس فوربز (Forbes Francis) سرگرد ارتش انگلیس، در دوران سلطنت احمد شاه در سال ١٩١٩ م. / ١٢٩٨ خ. در ماموریتی از سوی ارتش کشورش در ایران بود که در باشگاه شبانه‌ای در تهران با سردار اکرم همدانی آشنا شد. پس از مدتی آمد و شد، میانشان…

معرفی اعضای خاندان صفویه

 ابوالفتح صفی الدین اسحاق اردبیلی در سال ۶۵۰ ه-ق/ ۱۲۵۲ م در روستای کلخوران اردبیل متولد شد. (سلسله النسب صفویه، ۱۶، ۱۳۴۴) نسب وی به حضرت امام کاظم (ع) می رسد. نیای بزرگ دودمان وی از بومیان ایرانی و هشتمین نسل از تبار فیروز شاه زرین کلاه…

چه عواملی منجر به تشکیل دولت صفویه شد؟

زمینه های مذهبی سلسله صفویه ( دولت صفویه ) به دو دلیل در تاریخ ایران حائز اهمیت است. نخست، رسمیت بخشیدن به مذهب تشیّع و دیگری احیای وحدت ملی ایران. با نگاهی به منابع و مآخذ تاریخ شیعه در درمی‌یابیم نفوذ تشیّع در ایران به یکباره صورت نگرفت…

معرفی بهترین منابع مطالعه تاریخ صفویه

 تاریخ نگاری عمومی لبّ التواریخ تالیف یحیی بن عبداللطیف قزوینی (۹۶۲ - ۸۸۶ ه-ق) از تواریخ عمومی که حوادث تاریخی را تا سال ۹۴۸ ه-ق دربردارد. قزوینی این اثر را در فاصله سال‌های ۹۴۴ تا ۹۵۷ ه-ق نگاشته و به بهرام میرزا، پسر شاه عباس اول تقدیم…

شاهزادگان قاجار- مذهب و تشکیل فرقه بهاییت

اعضا و شاهزادگان حکومت قاجار به اعتقاد کرزن در سال های پایانی سلطنت ناصرالدین شاه، شش نفر بیشترین نفوذ را در این نظام داشتند. مظفرالدین شاه، وارث بعدی سلطنت که بر اساس سنت رایج، ولایت استراتژیک و حیاتی آذربایجان را در اختیار داشت؛ ظل…

بهداشت و درمان ایرانی با دیپلماسی امیرکبیر

یکی از مهم‌ترین راه‌های نفوذ دولت‌های استعماری در کشور‌های استعمارزده، سوءاستفاده از نیاز‌های درمانی مردم این کشورهاست. طی چندسده اخیر، بسیاری از گروه‌های میسیونر مسیحی که کار اصلی آن‌ها، تبلیغ مسیحیت در جوامع اسلامی بود، با استفاده از…

ساروتقی اعتمادالدوله

سارو تقی ملقب به اعتمادالدوله (۱۵۷۹–۱۶۴۵) وزیر اعظم یا اعتمادالدولهٔ شاه صفی و شاه عباس دوم بود. ساروتقی مراحل ترقی دیوانی را در دوران شاه عباس بزرگ یک به یک طی کرد و سرانجام به وزارت مازندران برگزیده شد. وقتی که شاه عباس بزرگ درگذشت، شاه…

القاس میرزا دومین پسر شاه اسماعیل یکم

القاسب (ارجاسب) میرزا صفوی (۸۹۵ تا ۹۲۹ خورشیدی/۹۲۲ تا ۹۵۷ قمری) دومین پسر شاه اسماعیل یکم صفوی و برادر ناتنی و کوچک‌تر شاه تهماسب یکم بود. او پس از مدتی فرمانروایی از برادرش سرپیچی کرد و به عثمانی پناهنده شد و به همراه سلطان سلیمان یکم به…

قرچغای خان فرمانده نظامی ایران عصر صفوی

قرچغای خان (در گذشت ۱۶۲۵) از فرماندهان نظامی ایران عصر صفوی با اصالت ارمنی بود. شهرت وی برای جمع‌آوری مجموعه بزرگی از ظروف اقلام چینی و خدمات وفادارانه به شاه عباس است. قرچغای خان در حالی که فرماندهی یک مأموریت برای سرکوب شورشیان گرجستانی…

افزایش قیمت‌ها و شورش‌ها در تاریخ معاصر ایران

افزایش قیمت‌ها و گرانی‌ها با شورش‌ها در تاریخ معاصر ایران پیوند ناگسستنی دارد. ماجرای گرانی قند در دوره قاجار که باعث به فلک بسته شدن تجار قند در تهران از سوی «میرزا احمد علاء‌الدوله» والی تهران که با نظر «عبدالمجید میرزا عین‌الدوله»…

از رضاخان تا رضاشاه

ریشه‌های کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ ش را، که سبب شد حکومت پهلوی قدرت را در اختیار بگیرد، باید در خرابی‌های ناشی از جنگ جهانی اول و سرخوردگی جبهه ی مخالف استبداد در ایران به دلیل روند معکوس انقلاب  مشروطیت جستجو کرد. به فاصله ی کوتاهی از تاجگذاری…

نظام عدلیه و بحران بی‌قانونی در قاجار

نظام قضایی عصر قاجار بر دو گانگی عرف و شرع تکیه داشت که این امر در گستره تا‌ریخ ایران دوره اسلامی و باستان ریشه داشت. از ابتدای تشکیل امپراتوری اسلامی، اداره محکمه عرفی با دولت و حاکمان دولتی بود. این محاکم عرفی به دعاوی عمده کیفری و…

وضعیت کشور در زمان احمد شاه قاجار چگونه بود؟

مقدمه و حوادث مهم زمان احمد شاه قاجار احمد شاه دومین فرزند محمد علی شاه و بزرگترین فرزند ذکور او در ۱۲۷۵ش/ ۱۳۱۴ق در زمان ولیعهدی پدرش در تبریز به دنیا آمد و دوران کودکی را در تبریز تحت تربیت معلمان روسی خود گذراند. او در ده سالگی ولیعهد شد…