مرور رده

تاریخ معاصر ایران

 

تاریخ معاصر ایران با تشکیل سلسله قاجار توسط آقا محمدخان قاجار آغاز می‌شود و پس از پایان حکومت پهلوی و با پیروزی انقلاب اسلامی ایران ادامه پیدا می‌کند .از اوایل پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار مردم از ظلم وابستگان حکومت ناراضی بودند . پس از تاسیس دارالفنون و آشنایی متناوب ایرانیان با تغییر و تحولات جهانی کم کم حکومت استبدادی به پایان رسید .

خلیل ثقفی؛ اولین دانش‌آموخته پزشکی در ایران

۱۰ آذر ۱۲۴۱: ۱۵۸ سال پیش در چنین روزی خلیل ثقفی در تهران زاده شد. او در امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه نقش موثری داشت. پدر خلیل ثقفی پزشک دربار بود.نخست نزد پدر و آموزگاران سرخانه ادبیات، فرانسه و پزشکی آموخت و سپس این…

نامه‌های میرزا کوچک خان به رهبران شوروی

۱۱ آذر سالروز درگذشت میرزا کوچک خان مبارز انقلاب مشروطه و رهبر جنبش جنگل است. در اینجا بخش‌هایی از نامه‌های میرزا کوچک خان به لنین و مدیوانی (از پیروان تروتسکی و عضو حزب کمونیست شوروی) به نظرتان می‌رسد.این نامه‌ها از کتاب «نهضت…

تشکیلات نظامی و ارتش ایران در دوره قاجار

سپاه و ارتش در اوایل قرن نوزدهم، ایران دارای ارتشی منظم و منسجم و دائمی نبود. قشون ایران از سواران ایلی و چریک‌های پیاده ای تشکیل می‌شد که توسط حکام و فرمانداران ایالات از افراد قلمروشان، بدون هیچ نظم وقانونی گرد می آمد و حقوق و مواجبشان…

 پیدایش نظمیه در ایران در زمان قاجار

پیش از تشکیل نظمیه یا شهربانی به سبک نوین و اروپایی در روزگار ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۵۷ ش، نظم و امنیت شهرها به عهده داروغه بود که زیر نظر اداره ای به نام دیوان بیگی (اداره حکومتی یا فرمانداری) که در  راس آن بیگلربیگی یا فرماندار حاکم…

فروش ایران در دوره قاجار

در سال ۱۹۰۸ یک موسسه (فرم) یونانی توانست امتیاز بهره‌برداری از جنگل‌ها را به دست آورد. دولت ایران هر چه را که ممکن بود، به خارجی‌ها می‌فروخت، حتی امتیاز انحصار حفریات تاریخی (در سال ۱۹۰۰ به فرانسوی‌ها) و تشکیل قمارخانه‌ها (در سال ۱۸۸۰…

معرفی تعدادی از رجال و روشنفکران قاجاری

رجال و روشنفکران قاجاری به دو دسته دولتی و غیردولتی تقسیم می‌شوند، غیر دولتی به گروه مذهبی و غیرمذهبی منقسم می‌شوند.از رجال بزرگ دولتی می‌توان از عباس میرزا، قائم مقام، امیرکبیر، سپهسالار و از رجال روشنفکران مذهبی می توان به آیت الله…

وضعیت جامعه و جمعیت ایران در زمان قاجار

در این نوشته به بررسی وضعیت جامعه و  جمعیت ایران در زمان قاجار می پردازیم. جامعه ی ایران در دوره ی قاجاریه، یک جامعه ی تقریباً قرون و وسطایی و واجد قسمت عمده مشخصات  قرون وسطی بود و تعصبات ملی و مذهبی شدید بر روح و فکر اکثریت قریب به اتفاق…

از ارتش اجاره‌ای قاجار تا ارتش نمادین رضاخان

ارتش ایران که در دوره قاجاریه به صورت اجاره از ایلات و عشایر یا متشکل از نیرو‌های نظامی اجاره‌ای روس و انگلیس بود، به دست سیاستمداران و نظامی‌های بریتانیا افتاد و با وجود یکپارچه و متحد شدن نیرو‌های چند پاره اش و در اختیار داشتن جنگ…

نادرشاه و قره‌باغ

قره‌باغ تاریخی پر فراز و نشیب دارد هنگامی که آخرین و بی‌لیاقت‌ترین شاه صفوی (سلطان حسین) با حمله افغان‌ها در اصفهان از عرش بر فرش شد و تاج از سر خود برداشته بر سر محمود افغان نهاد در این زمان، دو امپراتوری عثمانی و روس از وضعیت بحرانی…

از منجم باشی تا غلام بچه باشی | تشکیلات حکومتی قاجار

 نهاد سلطنت و حکومت در بررسی سیر تحول حکومت ها در ادوار تاریخی ایران می‌توان گفت که ماهیت سیاسی و ساختار حکومتی آنها چندان تفاوتی با یکدیگر نداشته است و همه آنها از یک نظام غالب که از آن به استبداد مطلقه و یا سلطنتی تعبیر می‌شود برخوردار…

روابط خارجی ایران در قاجار

در نوشته های پیشین روابط ایران با کشورهای روسیه ، انگلیس ، حکومت عثمانی و ... را بررسی کردیم. در این نوشته می خواهیم روابط خارجی ایران در قاجار با کشورهای دیگر را نیز شرح دهیم. رابطه با بلژیک و اسپانیا آغاز روابط ایران و بلژیک بر اساس…

ایل قِزِلباش

قِزِلباش گروهی از ایلات شیعه بودند که پیرو طریقت صفوی بودند و شاه اسماعیل به یاری آنها سلسلهٔ صفوی را پس از براندازی سلسلهٔ آق قویونلو بنیان‌گذاری کرد. به‌طورکلی به ارتش ایران در زمان صفویان، «قزلباش» می‌گفتند. جمعیت آن‌ها در جمهوری…

دودمان هوتکیان

هوتکیان (۱۰۸۷-۱۱۱۶ هجری شمسی) دودمان شاهنشاهی از قبیلهٔ غلجای قندهار بودند که وارث حکومت صفویان شدند. سر سلسله و نخستین فرمانروای آن‌ها میرویس خان هوتک بود. وضعیت ایران در دوران شاه سلطان حسین صفوی پس از دوران شاهان قدرتمندی مثل شاه…

خاندان قوام شیرازی خاندان‌ دیوان‌سالار دوره قاجار

خاندان قوام شیرازی از خاندان‌های دیوان‌سالار دوره قاجار بودند که در شهر شیراز قدرت و نفوذ بسیار داشتند. این خاندان بر پایه نوشتارهای زیادی دارای اصلیت یهودی بودند و تا زمان پهلوی در ایران بسیار پرنفوذ باقی ماندند. قدرت خاندان قوام در جنوب…