مرور رده
تاریخ معاصر ایران
تاریخ معاصر ایران با تشکیل سلسله قاجار توسط آقا محمدخان قاجار آغاز می‌شود و پس از پایان حکومت پهلوی و با پیروزی انقلاب اسلامی ایران ادامه پیدا می‌کند .از اوایل پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار مردم از ظلم وابستگان حکومت ناراضی بودند . پس از تاسیس دارالفنون و آشنایی متناوب ایرانیان با تغییر و تحولات جهانی کم کم حکومت استبدادی به پایان رسید .
جشنی که ایرانیان میزبان غریبه بودند
51سال پیش در چنین روزهایی، محمدرضا پهلوی با برگزاری جشن‌های پرهزینه ۲۵۰۰ ساله، سعی داشت در غیاب مردم و در عین نفرت آنان برای خویش به مشروعیت‌سازی بپردازد، اما این رویکرد به سرعت به ضد خویش مبدل شد و موج انتقاد‌ها در داخل و خارج از آن بالا…
«نصرت‌الدوله»؛ شاهزاده قجری با مرگی عجیب!
شب بیستم دی سال ۱۳۱۶ بود. عقیلی‌پور، فرشچی، عباس بختیاری (معروف به مفتش شش‌انگشتی) و پاسبان فولادی وارد اتاق نصرت‌الدوله شدند. او دوران تبعیدش را در سمنان می‌گذراند. دستور از تهران و به صورت محرمانه به دست آن‌ها رسیده بود.
قتل باید سر…
نگاهی بر خیزش های دانشجویی در عصر معاصر
«جایگاه و رتبه دانشکده‌های بالادستی (به عنوان جناح راست پارلمان دانش) حمایت از احکام قانونی حکومت است. اما وقتی پای حقیقت در میان باشد، باید در نظام حکومت آزاد، یک حزب مخالف قدرتمند (جناح چپ) هم باشد که به‌ویژه در دانشکده فلسفه مستقر است.…
اشغال ایران، فرار رضاخان و گرداب قحطی و طاعون
در روزهایی که بر ما گذشت، از هشتاد‌ویکمین سالروز خلع رضاخان از حکومت و فرار وی از کشور عبور کردیم.
ایران در آستانه جنگ دوم
شرایط ایران در آستانه جنگ جهانی دوم و بررسی اقدامات متفقین، از سرفصل‌های مهم در ارزیابی وقایع شهریور ۲۰ در ایران…
وقتی پناه‌گرفتن سبک زندگی بود!
چه کسی پناهگاه را یادش هست؟ تجربه حضور در پناهگاه در دوره جنگ تحمیلی از آن خاطره‌هاست که فراموش نمی‌شود و خاطره‌دارانش هزار بار شاید تعریف کرده باشند برای دیگران. آن سال‌ها، روزگاری بود برای خودش.
از سال ۱۳۶۲ موشک‌باران شهرهای بزرگ و مراکز…
سرهنگی که باج نمی‌داد
سالروز ورود کلنل محمدتقی خان پسیان فرمانده جدید ژاندارمری به خراسان است
هنگامی که قوام السطنه از حکومت خراسان برکنار شد، فهرست اموالش را بررسی کردند. ماموران از خانه او سکه های طلا و ارز خارجی زیادی پیدا کردند. قوام همچنین حدود یکصد راس…
مدرنیست های افغانستان چگونه بر تاریخ ایران تاثیر گذاشتند؟
دو اتفاق مهم در تاریخ ایران تاثیر گذاشت؛ یکی تنها سفر خارجی رضا شاه پهلوی در دوران پادشاهی که به ترکیه بود و دیدارش با آتاتورک و دیگری سفر امان الله خان پادشاه افغانستان به ایران؛ که در حقیقت رضا شاه را بر تصمیم خود به کشف حجاب مصمم کرد.…
بزرگترین پروژه تاریخ معاصر ایران که با مالیات مردم به سرانجام رسید
نخستین راه آهن سراسری ایران در دوره رضا شاه پهلوی افتتاح شد که خطوط راه آهن کنونی نیز بر پایه همان طراحی اولیه گسترش یافتند. در این گزارش تاریخ ساخت راه آهن مورد بررسی قرار گرفته است. جالب است بدانید دولت وقت ایران به جای استقراض یا تحویل…
اوج و افول تیمور بختیار، در آیینه روایت و تحلیل
در سی‌ویکمین روز از شهریور ۱۳۴۸، تیمسار تیمور بختیار پس از سال‌ها خدمت امنیتی به رژیم پهلوی، در دادگاه عالی شماره یک دادرسی ارتش، غیاباً محاکمه و به مرگ محکوم شد. این رویداد، اما بازخوانی سرنوشت بختیار و نیز درس‌ها و عبرت‌های آن را بهنگام…
روز «اولین‌ها» در دفاع مقدس
روزی که جنگ شروع شد مردم نمی‌دانستند چه خبر است؛ تهرانی‌ها صدای انفجارها را از فرودگاه مهرآباد شنیدند و گمان کردند آمریکا به انقلابشان حمله کرده یا ضدانقلاب کودتا کرده. همان روز بود که خیلی از اولین‌های «دفاع مقدس» اتفاق افتاد.
۳۱ شهریور…
روش جالب سانسور در سینمای خانگی زنان قاجار
با وجودی که بانوان حق حضور در سالن‌های سینما را نداشتند، اما تماشای فیلم‌ها برای عده‌ای خاص از خانم‌ها آزاد بود. آن‌ها زن‌های دربار بودند که از سال۱۲۸۶ اجازه تماشای فیلم را در خانه‌ها یا دربار پیدا کردند
روزگاری سینما رفتن برای خانم‌ها…
خودروی طلای سفارشی رضا شاه
کلنل رضاقلی خسروی، رئیس بانک پهلوی وقت و نماینده انحصاری واردات پیرس- آرو به ایران، مدل A را برای رضا شاه، پهلوی اول، در سال ۱۳۰۹ خورشیدی سفارش داده است.
پیرس- آرو مدل A، خودرویی لیموزین و سفارشی است که شرکت پیرس- آرو ساخته است. این شرکت…
پایان بازی رضاشاه؛ وقتی «شاه بادمجان فروش» خطاب شد!
۲۵شهریور یادآور روزی در سال ۱۳۲۰ خورشیدی است که رضاشاه به خواست انگلستان و به توصیۀ محمدعلی فروغی ناچار از ترک سلطنتی شد که طی ۱۶ سال علی‌الاطلاق اِعمال کرده بود. رفت تا پسر جوان و ۲۲ سالۀ او بر تخت بنشیند.
شب قبل را تا صبح نخوابیده بود و…
شهریور پرآشوب ایران در سال ۱۳۲۰
شهریوماه 1320 شمسی یادآور یک نقطه عطف در تاریخ ایران معاصر است؛ پایان دوران سیاه استبداد رضاخانی و آغاز سال‌هایی که سایه ویرانگر استبداد محمدرضا و جنگ جهانی دوم بر خاک این مرز و بوم افکنده شد.
ایران که در جنگ جهانی دوم اعلام بی‌طرفی کرده…
امپراتوری ایران در باتلاق انگلیس
ایران قدرتمند و مستقل در دوره پادشاهی ۱۲۴ ساله دومین تا هفتمین پادشاه قاجار در شش مرحله به مستعمره‌ای ضعیف با چاه‌های نفت و گاز غنی برای امپراتوری روسیه و انگلیس تبدل شد. در این مدت شش قرارداد بزرگ بین شاهان ایران و این امپراتوری‌های…