خلاصه تمدن ایلام
تمدن ایلام چگونه به وجود آمد؟
شرق شناسان اولیه براساس سیستم مصری ، تاریخ ایلام را به دوره های تمدن قدیم ، میانه و جدید تقسیم کرده اند. دوره پیشرفت پادشاهی ایلام قدیم در ابتدای هزاره دوم پیش از میلاد بوده است. آنها نخستین پایه های تمدن خود را در ناحیه خوز و در شوش بنا کردند . شاه ایلام Puzur-Inshushinak برای بزرگداشت خود ، نخستین تندیسهای ایلامی را در شوش بنا نهاد. ایلامیان نخست به اور حمله کرده و آنرا نابود کردند. سپس حدود سال ۲۰۰۰ پیش از میلاد به امپراطوری بابل هجوم برده و دودمان لارسا (Larsa) را پایه گذاری نمودند. تا این تاریخ ، ایلامیها شهرهای اروک (Uruk) در سومر ، Isin و بابل را زیر فرمان داشتند. بعدها همورابی پادشاه بابل از گسترش ایلام جلوگیری کرد اما بابلیان نتوانستد از تجدید قدرت ایلام با پادشاهی مانند Kutir-Nakhunte که صد سال بعد (۱۷۰۰ پیش از میلاد) رخ داد ، جلوگیری کنند.
در حدود سال ۱۶۰۰ پیش از میلاد ، کاسیتها به ایلام هجوم آورده و آنرا ضمیمه امپراطوری خویش کردند. بدین ترتیب دوران پادشاهی ایلام قدیم به سر آمد و سرزمین ایلام برای ۴۰۰ سال به ترتیب زیر سلطه کاسیتها ، بابلیها ، هیتیها و دوباره کاسیتها قرار گرفت. در سال ۱۱۶۰ پیش از میلاد ، فرمانروای محلی شوش بنام Shutruk-Nakhunte کاسیتها را از ایلام بیرون رانده و یک دودمان پادشاهی جدید و امپراطوری ایلام را بنا نهاد (تمدن ایلام میانه). در این دوران شهرهای بزرگی مانند اوان (Awan) ، انشان (Anshan) ، سیمش (Simash) و بویژه شهر شوش که پایتخت ایلام بود ، ساخته شد. ایلامیان، همچنین زیگورات بزرگ چقازنبیل که معبد مشهور ایلام میباشد و اکنون قدیمیترین بنای باستانی در ایران است که سرپا مانده است ، را بنا نهادند.
عمر امپراطوری ایلام بسیار کوتاه بود و خیلی زود در سال ۱۱۲۰ پیش از میلاد مورد هجوم بابلیان ، که نبوکدنصر (بخت النصر) پادشاهشان بود، قرار گرفت. پس از آن تا ۳۰۰ سال ایلام و مرکز آن شوش زیر سلطه امپراطوری بابل بود. در این مدت مرکز قدرت ایلامیان به شرق خاک این کشور منتقل شد و پایتختشان در شهر انشان در کوههای زاگرس قرار گرفت. در سال ۷۵۰ پیش از میلاد ، ایلامیان باردیگر قدرت یافته و شوش پایتخت قدیمی خود را پس گرفتند. این پادشاهی (ایلام جدید) به سرعت به کشوری نیرومند تبدیل شد و آنان شروع به لشکرکشی علیه بابل و امپراطوری نوپای آشور نمودند. اما با همه نیرومندی نتوانستند دربرابر گسترش خرد کننده آشوریان مقاومت کنند. آشوریان در سال ۶۴۵ ، زمان آشور بانیپال ، آخرین امپراطور نیرومند خود، به ایلام هجوم آورده و شوش را با خاک یکسان کردند. این پایان کار تمدن ایلام بود و از این پس ایلام به کشورهای کوچکتر تقسیم شده وبزودی توسط نیروههای نوپای مادها و پارسها نابود شد.
ایلامیان با وجود تاریخ دردآورشان ، نقش بزرگی در تاریخ تمدن بویژه از دیدگاه ایرانی ، دارند. آنان به ایستایی تمدن و نبود نوآوری متهم شده اند که چندان درست نیست. با اینکه بسیاری از ویژگیهای تمدن ایلام از جمله سیستم نگارش آنها برگرفته از تمدنهای میانرودان بود ، اما بیگمان آنان صاحب فرهنگ منحصربفرد ایلامی بوده اند. ایلامیان مذهب خود را حفظ کرده و پرستشگاههای بزرگی برای خدایان خود ساخته بودند. از خدایان آنها میتوان به Inshushinak خدای محافظ شوش ، و یک الهه که احتمالآ بعدها در مذهب هخامنشیان به آناهیتا(Ardauui Sura Anahita) تبدیل شد ، اشاره نمود. سیستم حکومتی آنها ، بویژه برای تعیین جانشین پادشاه ، در آن زمان یگانه بود. اقتصاد تمدن ایلام برخلاف اقتصاد کشاورزی تمدنهای میانرودان ، بیشتر بر اساس تجارت بود. همچنین استخراج معادن و صادرات مواد خام مانند قلع که ماده ای حیاتی برای امپراطوریهای بابل و آشور بود ، بخشی از فعالیتهای اقتصادی ایلام را تشکیل میداد.
ایلامیان برای زمانی طولانی به عنوان ناحیه میانی بین تمدنهای میانرودان و اقوام چادر نشین داخل ایران عمل میکردند و بنابراین تمدنی با ویزگیهای چندگانه ایلامی ، بابلی و سومری بوجود آورده بودند .
نابودی تمدن عیلام
کتیبه آشور بانیپال در باره فتح و نابودی ایلام چنین می‌گوید:
تمام خاک شهر شوشان و شهر ماداکتو و شهرهای دیگر را با توبره به آشور کشیدم، و در مدت یک ماه و یک روز کشور ایلام را با همه پهنای آن، جاروب کردم. من این کشور را از چارپایان و گوسپند، و نیز از نغمه‌های موسیقی بی‌بهره ساختم و به درندگان، ماران، جانوران و آهوان رخصت دادم که آن را فرو گیرند.
تمدن ایلام در کدام استان کشورمان قرار داشت؟
مستند تمدن ایلام
تمام آثار به جا مانده از تمدن ایلام در سرزمین های لر نشین هست طبق منابع یونسکو و پوشش ایلامی ها خصوصا زنها مثل پوشش زنان لر هست و بعد از نابودی ایلام مردم ایلام داخل سرزمین پخش شدن و هخامنش یک حکومت ایلام نو میباشد
بعد از کودتای داریوش پارسی بر علیه انشانیها، عیلامی ها ۳ بار قیام می کنند که بر اساسا نوشته های بیستون به شدت قتل عام می شوند. جالب اینجاست که عیلامی گری هنوز نمرده بود و بعد فروپاشی حکومت هخامنشیان ، عیلامیها حکومت الیمائی را دوباره احیا می کنند، البته همسایگان عرب آنها در خوزستان حکومت میشان را راه انداخته بودند و قسمت های دیگر سرزمینشان هم توسط پارس ها گرفته شده بود. بعد از شروع حکومت ساسانیان این حکومت از بین رفت و تحت فشارهای مذهبی ساسانیان زبانشان با زبانهای هندی جایگزین شد و دینشان هم به زرتشتی تغیر… مطالعه بیشتر »
بسیار جالب است حتما دربرنامه مسافرت نوروزی بنده قرار خواهند گرفت وبا تشکر از انی کاظمی عزیز
الیماییان پاسخ به ابهامات تمدن ایرانی و بومیِ #هَلتَمتی با نام اکدی بابلیِ #ایلام، #عیلام است. این تمدن ایرانی نژاده هیچ ربطی به آرامی، آشوری، تازی عربی ندارد. . هَلتَمتی‌ها_ایلامیان یکی از پایه‌های حکومت هخامنشی و در کنار پارس و ماد از میراث‌داران این حکومت بودند. پس از نابودی هخامنشی و در زمان سلوکی دوباره به عنوان یک قدرت از خاکستر هَلتَمتی سر برافراشتند و در مناطق کوهستانی جنوب غربی ایران به حیات خود ادامه دادند. پایتخت : ایذه ، شوش تأسیس : ۱۴۷ پ.م انقراض : ۲۲۴ م حکومت : حدود ۳۷۰ سال ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎﯼ ﻣﺤﻠﯽ ایرانی ﮐﻪ… مطالعه بیشتر »
خیلی عالیه
هیچ اثری ازنز دیکی ایرانی وعرب درتاریخ وجودندارد. نه درتاریخ عرب نه درتاریخ ایران
خیلی جالب هستن اطلاعات خوبی هستن
جالبه
خوب بود جالب هم بود ولی کم بوذ …!
شب بخیر نترس دیاکو من اینجام
عالی بود
به نظر میاد مستند کمی در مورد این تمدن اغراق کرده باشه. مثلا اختراع چرخ را که به تواتر اختراع چین باستان میدانند به عیلامی ها نسبت داده
عالیییییییییی بود
سلام ایلامی ها از اکراد هستند وبس.
معلوم شد آریایی ها مهاجرن به وطنم
هم وطن! وطن شما ایران می باشد! بروید ایران رابشناسید. در کنار : تمام کاسی ها و هیتی ها و میتانی ها و ایلامی ها و سندی ها و اورارتویی ها ، آریایی ( یه معنای ایر) بوده اند….آشوری ها و بابلی ها از لحاظ فرهنگ و خوی زیستی تفاوت زیادی با نژاد ایر داشته اند. (ضحاک از بابل می آید) آنقدر که نمی توان به حساب تحول گذاشت. در آریایی بودن فنیقی ها و مصری ها هنوز تردید وجود دارد.
گویا باز اسیر توهم آریایی شدیم با شما
خیر اگر آریایی بوده که نبوده‌اند بلکه مهاجمان مهاجر بودند تنها هنرشان مخالفت با تمام مردم بومی منطقه بود و هنوز هم همین ایده هست.
هیتی ها که آریایی بوده اند درست
اما ایلامی ها که حتی زبانشان هم سامی است
فنیقی ها و مصری ها هم که زبانشان سامی است
تمدن دره سند را که دراویدی ها ساختند!
نمیدانم چرا تردید دارید وقتی که همه دنیا میدانند فنیقی ها و مصری ها سامیند
این آریایی ها وحشی بودند نه آشوری ها و بابلیها
هنوز هم خون وحشیگریشان را دارند نمونه اش هیتلر
ضحاک هم یک توهین است به دیگر اقوام مانند دیگر توهین های جناب فردوسی
کلا همه خشونت و جنایت داشتند
شما عربها مهمان و مهاجر هستید به سرزمین ایران وطن شماها عربستان و یمن هست کتاب تاریخ عشایر عرب خوزستان مطالعه کن در ضمن عرب هیچ ربطی به ایلام باستان ندارد
مگر هر اهوازی عرب میباشد؟؟؟؟؟؟
هندوها هم هستند
در مورد نسب ایلامیان #عبدالنبی قیم که نویسنده عرب هست . در صفحه ۲۳۵این کتاب که ظاهرا همین چند ماه پیش انتشار یافت به صراحت چنین گفته باید گفت عیلامی سامی نیست و قرابتی هم با سامی ندارد آنچه در تورات به عنوان فرزندان سام آمده از نظر علمی فاقد اعتبار است و نمیتوان به آن استناد کرد ممکن است تورات را به عنوان یک کتاب وقایع نگاری برای ذکر حوادث قابل استناد باشد اما این کتاب برای تعیین اصل و نسب اقوام کتاب معتبر و قابل قبولی نیست بویژه که پژوهش های علمی صحت چنین گفتاری را تعیین نکرده… مطالعه بیشتر »
کاش در مورد کسانی که همه ایرانیها را هندو می دانند هم اینطور برخورد کنید
ایرانی هندو نیست
هندوها به ایران آمده اند