شهر هخامنشی لیدوما

شهر هخامنشی لیدوما

بر اساس مطالعات انجام شده از سوی پروفسور جورج کامرون و پروفسور هیکس بر الواح موجود در دانشگاه شیکاگو مشخص شده ۱۳شهر از شهرهای هخامنشی در منطقه ممسنی واقع شده بود، یکی از این شهرها لیدوماست. بیش از ۲۰سال بعد یک هیات باستان‌شناسی ژاپنی به ریاست «کیکیو آتارشی» و «دکتر هاوارجی» در سال ۱۳۳۸ لیدوما را مورد کاوش‌های باستان‌شناسی قرار دادند و بنای ساختمانی هخامنشی را در این قسمت کشف کردند. مقایسه شباهت‌های معماری این بناها با کاخ‌های داریوش، خشایار شاه و اردشیر هخامنشی در شوش و تخت جمشید اثبات کرد که آثار یافت شده در لیدوما مربوط به دوران هخامنشی است، گمانه‌زنی‌های دیگر اثبات می‌کرد که لیدوما یکی از شهرهای بین راهی دوران هخامنشی بوده که بر سر راه شاهی پاسارگاد و تخت جمشید به شوش قرار داشته و شاهان و فرمانروایانی که در این فاصله رفت و آمد می‌کردند در این شهرها و کاخ‌های بین راهی استراحت می‌کردند.

در گل نوشته‌های به دست آمده از تخت جمشید، پایتخت اصلی امپراتوری هخامنشیان، از ۲۶ شهر میان این کاخ و پایتخت زمستانی هخامنشیان در شوش نام برده شده که لیدوما یکی از آنهاست، مساحت این محوطه باستانی در حدود یک‌هزار متر در ۵۰۰ متر مربع است که در بیشتر نقاط آن آثار باستانی یافت می‌شود و حتی شواهد به دست آمده در آن نشان از وجود تمدن تا پنج هزار سال پیش را نیز دارد.

حدود ۵۰ سال طول کشید تا بار دیگر یک گروه باستان‌شناسی از لیدوما یاد کنند، این بار هیات مشترک باستان‌شناسی پژوهشکده باستان‌شناسی ایران و دانشگاه سیدنی نخستین مرحله از پژوهش‌های مشترک را در سال‌های۸۱ تا ۸۳ در منطقه نورآباد ممسنی فارس انجام داد. پس از آن دومین مرحله از پژوهش‌های مشترک با دیدگاهی وسیع‌تر و نگرشی عمیق‌تر در زمستان ۱۳۸۵ در این منطقه انجام شد.

در این مرحله عمده پژوهش‌ها بر شناخت یکی از محوطه‌های هخامنشی تمرکز یافت. این محوطه با نام‌های محلی نظیر «قلعه کلی» یا «سُروان»، جین جان شناخته شده است. محوطه قلعه کلی سُروان در کوه‌پایه بخش غربی دشت رستم یک (فهلیان) واقع شده است. با کاوش این محوطه چشم‌انداز وسیع و دیدگاهی نوین در ارتباط با مطالعات هخامنشی جنوب و جنوب غرب ایران طرح شد. این بنا از نظر ابعاد ساختمانی چهارمین بنای بزرگ هخامنشی پس از بناهای شوش، پاسارگاد و تخت جمشید (پارسه) است. در لیدوما بقایای یک کاخ کوچک هخامنشی یافت شده که کاخ سروان (سورون) نام گرفته است.

گفته می‌شود در نخستین مرحله سکونتی بنایی با ستون‌های رفیع وجود داشته که ضخامت پایه ستون‌های آن بیش از یک متر است. سبک پایه ستون‌ها برابر سبک هنری به کار رفته در تخت جمشید است. از نظر ابعاد، این پایه ستون‌ها با پایه ستون‌های تالار صد ستون تخت جمشید قابل مقایسه است. پایه ستون مزین به گل‌های هشت پر (لوتوس) و شیارهای برگ نخلی شکل است. رنگ پایه ستون‌ها مشابه تخت جمشید به رنگ خاکستری است. به همین دلیل، با توجه به محدوده کاوش و یافته‌های به دست آمده به نظر می‌رسد در این محل بنایی ستون‌دار وجود داشته است. اما، وجود ظرف‌های ارزشمند سنگی در این محوطه که با بهترین ظروف خزانه تخت جمشید و مورد استفاده عالی‌رتبه‌گان درباری برابری می‌کند.

در مقاله مشترکی که از سوی علیرضا عسکری، از پژوهشکده باستان‌شناسی و پروفسور دانیل توماس پاتس از دانشگاه سیدنی در رابطه با لیدوما منتشر شده است نوشته شده؛ «با توجه به شواهد باستان‌شناسی به دست آمده از این محوطه به نظر می‌رسد این مکان، محل نگهداری و به احتمال مرکز توزیع مواد غذایی منطقه در اطراف و پیرامون این محوطه بوده و نمایندگان یا نایبان پادشاه و ناظران بر توزیع محصولات در این مکان از ظروف ارزشمند و ظریف استفاده می‌کردند و خرج و دخل بخشی از مواد مورد استفاده از یکی از همین راه‌ها تامین و ثبت و ضبط می‌شد.» حسن حبیبی فهلیانی محقق و مدیر سابق میراث فرهنگی ممسنی نیز در این‌باره می‌گوید: «از قسمت گردنه سروان تا قسمتی که شهر واقع شده فاصله‌ای تقریبا چهار کیلومتری است که این محدوده شهر بوده تا قسمت تل‌چغاد یا چکاد (به معنی قله) که وجود این آثار مبین وجود یک شهر بزرگ در زمان هخامنشیان است، که بعد از هخامنشیان از رونق قبلی آن کاسته می‌شود و مجددا در زمان اشکانیان رونق خود را باز می‌یابد و رونق خود را تا زمان اسلامی حفظ می‌کند. و نهایتا وجود آتشگاه، کتیبه‌ها، آثار خزانه، جداول صخره‌ای و گستردگی بناها در اطراف و اکناف این محدوده وسیع یک شهر باستانی را به ما نشان می‌دهد که باید گفت ما با یک شهر وسیع و بزرگ روبه‌رو هستیم که هم یک استراحتگاه و شهر بین راهی و هم یک شهر والی‌نشین بوده است.»

شهر هخامنشی لیدوما

شهر هخامنشی لیدوما

 

 

منبع iranatlas
عضویت
اطلاع از
guest

50 نظرات
پرامتیازترین
جدیدترین قدیمی‌ترین
بازخورد درون خطی
دیدن تمامی دیدگاه ها
کاربر

امیدوارم روزی بیاد که مردم ایران از زبانشون پاسداری کنند که نخستین قدم در دفاع از کشور هست و به روزها نگویند (ایام)

اریا

قابل توجه نوادگان چان گیز و تای مور در تمام خاورمیانه سکه هخامنشی درمیاد یه سرچ کوچک تو نت معلوم میکنه . لابد این سکه ها رو پخش کردن . تناقض از این بالاتر که شما منکر کوروش بزرگ هستید اما میگید یه ترک کوروش رو کشته ..

حامد

چرا بعضیا دوست دارن خودشون رو از تبار و نسل مغلها (منگولها(معرفی کنن؟حالا اون عده که ای که چشای بادومی و گونه های برجسته دارند که جز سپاهیان چنگیز و مغولان بودنند که توی ایران موندگار شدن به کنار !چرا بقیه ی اینقدر دوست دارن خودشونو به قوم وحشی مغول بچسبونن؟

علیرضا

خداوندا ازت ممنونم که به این ملت بی سواد روزی میدی ، اینها به تاریخ تمدن خودشون هم مشکوکند ، ملت هندوانه شناس و خربزه شناس ، خدا شاهده چپر برای زیست شما زیاده ، فقط یه جا باشه برای چریدن کفایت میکنه ، ما رو‌چه به تمدن ؟ مارو چه به هخامنش ؟ طرف نوشته مال صهیونیزم ، والا اگر تو اصلا بدونی صهیونیست به چه خری میگن ، اون یکی نظر میده سنگ تجزیه میشه ! اون یکی ، ، ،اون یکی ، ، ، آقا ولش کن ، چرا پر میارید از خاک بیرون ، یکی از… مطالعه بیشتر »

مهرداد

فکر کنم پروفسور هینتس درست باشه ، والتر هینتس

فرید

فرید غضنفرنژاد هستم اهل نوراباد ممسنی واقعا با هر بار دیدن ذوق مرگ میشوم ک چنین تمدنی داشته ایم انشالله ک ب خوبی ازشون نگهداری بشه میراث پدرانمان را

ش ق

تف به غیرت نداشتتون به تاریخ باستان ایران همین کشورهای عرب و این مغول پرستان تورک اذعان می‌کنند وحسرت می‌خورند واز حسادت دارن جر میخورن اونوقت بی سوادهایی مثل شما دارین منکر اصالتتون میشین همین تورکها از کوچکترین چیز میخوان برای خودشون تاریخ سازی کنن از مشاهیر کشور ما دزدی می‌کنند وبه اسم خودشون می‌زنند که از فرهنگ ایرانی کپی کنند چون که فرهنگ ایران تو دنیا بی نظیره درحالی که شما می‌خواهید از مغول که اون هم مربوط به تورکهای مناطق ما نیست الگو برداری کنید واقعا درک حقیقت اینقدر دشواره یکم واقعیت‌هایی ببینید وبه فرهنگ وتاریخ خود افتخار… مطالعه بیشتر »

علی چپ
امتیاز :
     

نان به نرخ روز خور ها و عرب پرستان ، که برای فعالیت در فضای مجازی حقوق و پول دریافت میکنن،، اینجا هم سر و کله شان پیدا شده،،، زیاد جدی نگیرید این پلشت ها رو

وحید

یه عده از دوستان که گفتن پرسپولیس از بتن ساخته شده یا دوستی فرموده بودن که سنگ تجزیه میشه و یا فرسوده باید عرض کنم شهر پارسه یا به قول شما تخت جمشید از سنگ گرانیت سیاه با رگه های آهکی بر روی قله یک کوه باستانی ساخته شده و گرانیت با درجه سختی ۷ نه تجزیه میشه و نه به این راحتی ها دچار فرسایش میشه تنها نقطه ضعف این سازه رگه های گچ (آنیدریت) هست به چون زیر خاک و خشت دیوارهای ۱۴ تا ۱۸ متری مدفون بوده از شر طبعیت و بشر دوپا در امان بوده

سعید

اصلاح بفرمایید جن جون نه جین جان این رو چینی نوشتی،پس میشه جن +جان

حمید

این کلیپ حکومتهای حاکم بر سرزمین ایران رو نشون میده و نه حکومتهای ایرانی یا اریایی

آیدین

نحوه کشف آثار باستانی در ایران،ابتدا با بتن و قالب میسازن بعد دفن میکنن و بعد از مدتی کشف میکنن،و به این راحتی ملت رو سرگرم میکنن

علی

بابا خجالت بکشین اون ازقبر کوروش که اسکلت یه زن و سگش اونجا هست و اینم این کاردستی جدید، تخت جمشید من سه بار رفتم عمر سازه کمتر از صد ساله هست و نوع مصالح هم سیمان تیپ ۲ و میلگرد هست میشه با آزمایش کربن هم قدمت جعلیش رو در آورد

آخرین ویراییش 1 سال قبل توسط علی
کوروش

برای بدست اورده قدمت سنگ چندین کار باید انجام داد بعد این میگه سه بار رفته تخت جمشید دور زده به این نتیجه رسیده که قدمتش کمتر از صد ساله حداقل یه جوری حسادت و حقارتتو مخفی کن که اینقد ضایع نباشی . تو یا ترک عثمانی یا عربی اون از سلطان های ترک که بازیچه زناشون بودن یا برای تو قدرت موندن جلاد بچه هاشون میشدن یا اون عربا که دختراشونو صرفا بخاطر دختر بودن زنده به گور میکردن خلاصه کلام که جفتتون رو هم رفته انگشت کوچیکه ایران باستان نیستین .

آخرین ویراییش 1 سال قبل توسط کوروش
اسد

کاردستی از ۱۱۰ سال قبل..وقسمت قدیمی تر بنایی کوچک عیلامی..ربطی به پارس ندارد

ایرانی

اینا که چیزی نیست خدا هم ترکه😂😂😂

داریوش

تورکه🤣🤣

سامورایی

نه داداش این یکی رو اشتباه کردی بچه لرستانه

محسن

فقط دوتا ته ستون و کف، عجیب‌تر اینکه هیچ جای تخت جمشید با اون بزرگی کف‌سازی نشده، و این به اصطلاح کاخ بین راهی کف دارد.

داریوش

اتفاقا شواهدی از کف سازی تخت جمشید وجود داره. نمیدونستی برو مطالعه کن

اریا

اسد اسمت عربیه

محمد

آثار باستانی ساخته شده توسط صهیونیست ها برای وجه دادن به خودشان برای ما افتخار نیست مایه ننگ است

زنده باد پارسیان

یخ بذار اونجایی که سوخته . این آثار برای ما ایرانی ها مایه غرور و سرافرازیه دلیل نداره برای شما اجنبی ها افتخار داشته باشه که .

آخرین ویراییش 1 سال قبل توسط زنده باد پارسیان
مرتضی
امتیاز :
     

کلیپ ساخت تخت جمشید توسط انگلیس بود یا فرانسه دقیقا یادم نیست، اما تو یوتیوب هست فیلمبرداریش برای زمان قاجار بود سیاه سفید، این هم همینطور خیلی تابلو هست که قدمت کمی داره و ازهمین اندازه بزرگترهم نبوده. شما محکمترین سنگ رو بزارید زیرخاک ده سال بعد برید سراغش ببینید چقدرش تجزیه شده توسط خاک؟! بعدچطوری بعد از چندهزار سال هنوز نقش و نگارهایی که خیلی سطحی هستن وکمتر از پنج سانتیمترهست هنوز به شکل اولش مونده؟ عقلم خوب چیزیه

ابوالفضل

چرا باید انگلیس فیلم بسازه

ایرانی

فقط دارید نشون میدید چقدر احمقید اگه اینطوری بود هیچ صخره و کوهی وجود نداشت مجموعه تخت جمشید که از موقع کشف که از زمان قاجارم نبود احمق داشته مرمت میشده با نابود کردن فرهنگ کشوری نمیتونید واسه خودتون فرهنگ درست کنید راستی چرا داری فارسی صحبت میکنی وابسته به ما فارسا هستیا

میکاییل

اخه بیشعور نفهم قلعه زمستانی هخامنشیان در شوش هنوز پابرجاست دهاتی احمق دتو قرن۲۱ به راحتی میشه قدمت اجسام تخمین زدشما اشخاص بی هویت که هیچ افتخاری ندارید بماند حتی سواد ندارید از کوروش کبیر در کتابهای یهود نام برده شده هردوت تاریخ نگار یونانی از هخامنشیان گفته …اکثر
علمای اهل سنت و شیعه ذوالقرنین را که در قران اسمش امده همون کوروش میدونن اون وقت توی گوزو برامون شدی دانشمند فکر کردی همه دنیا مثل نژاد حقیر خودت بی هویت هستن

کوروش

بنازم میکاییل حق مطلب رو ادا کردی جیگرم حال اومد

کوروش

ن داداش اصن تمام کوه ها رو صهیونیست ها و انگلیسی ها ساختن 😂 در ضمن خدا هم تو قرآن گفته تورکه 🤣

بی نام

واقعا عقل هم چیز خوبیه😏😏

محسن

تنها جمله‌ای که میتوان گفت اینکه، «جعل تاریخ و تاریخ سازی برای هخامنشیان وحشی»

آریا

خاک تو سر عرب بدبختت کنن

علیرضا

از اعراب وحشی تر مگه داریم؟؟
شما هم حتما زاده ی همونایید

انسوی جیحون و سیحون

مثل تاریخ سازی برای چان گیز و تای مور دو گدرت بزرگ تاریخ

ایرانی

فکر نمیکنم از شما وحشی تر بوده باشند. وطن فروشهای مزدور.

داریوش

به اندازه کافی در مورد هخامنشیان منابع معتبر وجود داره
رویداد نامه نبونئید. منشور کوروش.آجر نبشته کوروش در شهر اور
پس بجای اراجیف گفتن برو کمی مطالعه کن

علی

خفه بابا تو اگه خیلی میفهمی ۵ پشت خودتو بگی کافیه نیازی به توهین به اجداد سرورانت نکن

مسعود

وحشی تویی احمق تو کشورمون میخوریدو میپاچید بعد به پارسی‌ها میگی وحشی وحشی تویی که معلوم نیست نطفت مال مولاست یا عربا

پارسی

زر نزن مرتیکه بی سواد تو اگه میدونستی هخامنشیان کیا بودم غلط میکردی اینجوری بنویسی

کوروش

آره سید اصن خود خدا هم تورک بوده

ایرانی

اگر انگلیسی ها و امثال اونا میدونند که تخت جمشیدکار دست قاجار بوده پس چرا اینقد آثارش رو دزدیدند و در موزه هاشون به نمایش گذاشتند???
لطفا عقل ناقصت رو کمی بکار بنداز.

داریوش

عقل؟
از داشته هایشان حرف بزن

دانی

حتما شما هم کوروش هستید😂😂

داریوش

تو چی هستی؟
موغولی یا تازی؟

داریوش

اطلاعات بسیار پایین
ژان شاردن جهانگرد و هنرمند فرانسوی در دوران شاه عباس صفوی به ایران سفر میکنه و در کتاب خودش نقاشی از تخت جمشید میکشه

فرید

اقای محترم ب ما مربوط نیست ک ریشه شما جهل و فساد هست اما این بنا تمام اصالت منه در مورد چیزی ک سواد ندارید صحبت نکنید ۹۰ درصد مردم مثل شما بی سواد بار اومدن و بی ادب ک ب گذشته غرور افرین کشور توهین میکنند. سازه این بنا ار سنگ هایی در اعماق زمین ک افتاب نخورده هستن ساخته شده

امید

تو معلوم نیست چی زدی.این همه نقش برجسته ها در منطقه ما که داره فراموش میشه هم اونا ساختن؟تو حتی به استان فارس هم سفر نکردی

شایان

تو اگه عقل داشته باشی یکم فکر می کنی سنگ تحت نفوذ آب و یخ زدنش تو زمستان میشکنه ولی ما داخل فارس خیلی کم پیش میاد که برف بزنه بگیم که قبلا خیلی زیاد برف می زده که بگیم هوا خیلی خیلی سرد میشه که آبی که از حاصل برف آب شدس نفوذ می کنه تو سنگ و سنگ رو می شکنه و بعدشم اگه باز تحقیق کنی و عقلت رو بکار بگیری ( ولی اگه ….) می بینی موقع زمستان فقط روی سطح زمینه که یخ می زنه زیر سطح زمین گرمه و آب های زیر زمینی هم… مطالعه بیشتر »

........

ای بابا این موجودات فکر کردن بلد نیستن چون مغزشون در یک زمان فقط یک کار میتونه انجام بده مثل کرم خاکی ، ادما حین راه رفتن میتونن به اطراف نگاه کنن و لذت ببرن اما کرم خاکی وقتی راه میره بقیه اجزا بدنش قفل و خاموش!! میشه چررررررراااااااا برای ثابت کردن چیزی یا رویدادی یا مواردی که ابعاد جهانی داره و دانشگاه ها و نهاد های بین المللی با شوق اشتیاق و بدون جیره و مواجب فقط به شرط اینکه مسئولان مملکت اجازه کار رو به اونا بدن و زیر نظر میراث فرهنگی و همچنین نظارت نهادهای وابسته و… مطالعه بیشتر »

مهدی

له مام کوروش کبیر
ببین شما یک جورایی با این حرفاتون وطن فروش هستید
اگر اینها باقی مانده فقط بخاطر هنردست ایرانیان هست
شمایی که حسودیتون میشه یکم بیشتر تحقیق کنی میبینی که پانشمدان اونور هم میگن این قدمت به زمان هخامنشیان برمیگرده
الان منشورکورش رو دارن ترجمه میکنن و میگن بیشتر قانون هایی که روی منشور هست درتخت جمشید نوشته شده