یی یه
یی یه (۱۳۷۳- ۱۴۴۵) یک وزیر مدنی و دیپلمات کره ای در اوایل سلسله چوسون بود. او به عنوان سفیر در دربار شوگان ژاپنی آشیکاگا خدمت کرده و خاندان هاکسونگ یی را بنا نهاد. وی به خاطر مذاکره برای آزادی ۶۶۷ اسیر کره ای از چنگال دزدان دریایی وکو در ۱۵ ماموریت دیپلماتیکی اش و همچنین به دلیل تسهیل در همکاری های دو جانبه با ژاپن مشهور شده است.
مردی خود ساخته که از رده میانه به اشرافیت رسید:
یی که در سال ۱۳۷۳ در خانواده یک مقام خرد دولت محلی در اولسان به دنیا آمده بود، به طبقه اجتماعی میانه تعلق داشت. مادر وی در زمانی که او ۸ سال داشت توسط متجاوزین ژاپنی ربوده شد. او در سراسر عمرش به جستجوی مادر مفقود شده اش پرداخت و در حقیقت رنج و درد مردمانی را که توسط دزدان دریایی ژاپنی مورد غارت قرار می گرفتند درک کرد. این راه زنان دریایی در سال های واپسین پادشاهی گوریو شروع به غارت روستاهای ساحلی کره کردند.
یی که یک مقام رده پائین دولتی بود، به منظور نجات فرماندار محلی که توسط دزدان دریایی ژاپنی اسیر شده بود، در دسامبر سال ۱۳۹۶ به گروهی از اسرا که به جزیره تسوشیما برده می شدند پیوست. یی در حالیکه به عنوان گروگان نگه داشته شده بود، زبان ژاپنی را از یک سرباز آموخت و مصرانه تقاضای آزادی فرماندار را کرد. دزدان دریایی ژاپنی که از وفاداری و تلاش های او شگفت زده شده بودند، فرماندار را آزاد کردند. دربار سلطنتی در چوسون در راستای قدر شناسی خدمات برجسته یی مقام اجتماعی او را بالاتر برده و به وی یک موقعیت دولتی بالاتر را داد.
زمانی که پادشاه تجونگ به سلطنت رسید، یی به عنوان مقامی از هیئت نمایندگان دیپلماتیک چوسون منصوب شد.
یی بالغ بر ۴۰ مرتبه به ژاپن فرستاده شد:
یی بیشتر از چهل بار در طول دوره چهل ساله ای که او برای اولین بار در سال ۱۴۰۱ به عنوان سفیر دیپلماتیک به ژاپن فرستاده شد، به این کشور سفر کرد. او در اولین سال به عنوان یک نماینده دیپلماتیک به منظور تسهیل در بازگشت ۵۰ زندانی کره ای به جزیره ایکی رفت. یی که به عنوان یک دیپلمات مجهز به اطلاعات پیشرفته، با سلاست در زبان ژاپنی و مهارت هایی والا در گفتگو به ایفای نقش می پرداخت، برای کمک به آزادی ۵۰۰ زندانی کره ای و ۴۰ فرد دیگر در سال ۱۴۱۶، تا سال ۱۴۱۰ هر ساله به رفت و برگشت بین مسیر کره و ژاپن مشغول بود. او سهمی بزرگ در بازگشت به وطن ۶۶۷ اسیر کره ای در ژاپن ایفا نمود. این اسرا در ۱۵ دسته به کشور بازگشتند.
در سال ۱۴۲۸ که مصادف با دهمین سال سلطنت پادشاه سجونگ است، نام ” تونگ سین سا ” برای اولین بار به فرستاده دیپلماتیک کره ای به ژاپن در خلال سلسله چوسون نسبت داده شد. یی در آن سال به ژاپن فرستاده شده و به اولین تونگ سینسا چوسون بدل گشت. یی به منظور تحت کنترل در آوردن دزدی دریایی ژاپنی ها بر علیه کره شخصا در سال های ۱۴۲۲ ، ۱۴۲۴، ۱۴۲۹ و ۱۴۳۳ با سلطان ژاپن دیدار کرد.
علاوه بر آروزی شخصی وی در پیدا کردن مادرش و وظیفه وطن پرستانه اش در محافظت از مردم چوسون، یی بر مطالعه شرایط نظامی در جزایر ژاپنی به مانند ایکی و تسوشیما، مزایای کشتی های و فرهنگ ژاپنی و همچنین سیاست چوسون در توسعه روابط دوستانه با ژاپن مبادرت ورزید.
یی ابتکار عمل به ثمر رسیدن معاهده گیهه در سال ۱۴۴۳ که بنیان دیپلماسی چوسون در مورد ژاپن را تشکیل می داد در دست گرفت.
امضای معاهده گی هه:
معاهده گی هه یک توافق تجاریست که بین کره و دایمیو از تسوشیما امضا شده بود. بر اساس این پیمان، دایمیو می توانست با بیشتر از پنجاه کشتی در سال در تجارت با کره وارد شده و کشتی های ژاپنی برای حرکت به سمت کره نیاز به اجازه نامه کتبی داشتند. این پیمان نامه به تثبیت روابط بین دو کشور در اوایل سلسله چوسون کمک شایانی نمود.
یی همواره بر سر شرایط ورود ژاپنی ها به کره و اقامت آنها مذاکره کرد و منجر به پروسه ایجاد روابط دوستانه بین کره و جزیره تسوشیما شد. در نتیجه صلح در نواحی ساحلی جنوبی به مانند اولسان و همچنین در جزیره تسوشیما حاکم شد و چوسون توانست تا مهاجمان ژاپنی را که به منبع بزرگی از آشفتگی در امور دفاعی کشور تبدیل شده بودند، به طور موثری تحت کنترل در آورد.
یی با رصد نزدیک فرهنگ ژاپن به دولت پیشنهاد داد که همراستا با گسترش فرهنگ بودائیت و مهارت های چاپ چوسون در ژاپن از طریق انتشار کتب مقدس بودائیان، چرخ آبی گردان و نیشکر ژاپن را نیز وارد کند. برای پاسداشت تعهد وی به دیپلماسی فرهنگی، بنای یادبود یی در معبدی در شهر تسوشیما نصب شده است.
پادشاه سجونگ یی رو دوست می داشت و به وی یک کلاه و کفش اهدا کرد. پادشاه زمانی که مرد ۷۰ ساله در سال ۱۴۴۳ به جزیره تسوشیما سفر نمود در مورد سلامتی یی نگران بود زیرا این سفر اغلب سه تا شش ماه طول می کشید. اما او مایل بود تا برای عملیاتی کردن آخرین تکلیف خود در برگرداندن ۷ زندانی به کره وارد ماموریتی دیپلماتیک شود. وی در سال ۱۴۴۵ درگذشت.
این روزها توجهات زیادی به این نکته که یک دیپلمات چه شاخصه هایی باید داشته باشد جلب شده است. یی یه برای انجام ماموریت های دیپلماتیکی خود در راه گذر از تنگه های کره جسارت به خرج داد. زندگانی و دستاوردهای وی بسیار پر مفهوم می باشد.